લીંબુની આ અદ્યતન ખેતીથી ખેડૂતો બનશે કરોડપતિ, જાણો અદ્યતન જાતો અને સંપૂર્ણ પદ્ધતિ

લીંબુની ખેતી કરીને ખેડૂતો પોતાની આર્થિક કટોકટી દૂર કરી શકે છે, વાસ્તવમાં ખેડૂતો તેની ખેતીમાં ઓછા ખર્ચે સારો નફો મેળવી શકે છે. તો ચાલો જાણીએ લીંબુની ખેતીને લગતી કેટલીક મહત્વપૂર્ણ માહિતી વિશે...

લીંબુ જોઈને ઘણા લોકો વિચારે છે કે લીંબુ પાણી, લીંબુનું અથાણું, શિકંજી વગેરેમાં તેનો ખાટો સ્વાદ છે. બજારમાં જેટલી ઝડપથી તેની માંગ વધી રહી છે તેટલી જ ઝડપથી દેશના ખેડૂતો લીંબુની ખેતી અપનાવી રહ્યા છે.કિસાન લીંબુને દેશના ઉત્તમ ફળોના ઘર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કારણ કે તેની વિવિધ પ્રજાતિઓ અહીં સરળતાથી મળી જાય છે. ઉદાહરણ તરીકે- નારંગી, મોસમી, લીંબુ, માલ્ટા અને ગ્રેપફ્રૂટ વગેરે. બજારમાં તેની માંગ સૌથી વધુ છે કારણ કે લીંબુ વિટામિન્સથી ભરપૂર છે અને તેમાં હાજર ઔષધીય ગુણો તેની માંગને વધારે છે.

લીંબુની જાતો

ભારતમાં લીંબુની વિવિધ પ્રજાતિઓ ઉગાડવામાં આવે છે. જેમાં કાગઝી લેમન, રંગપુર લેમન, બારમાસી લેમન, ચક્રધર લેમન, પી.કે.એમ.1 લેમન, મેન્ડરિન ઓરેન્જ: કુર્ગ (કુર્ગ અને મર્જ્ડ રિજન), નાગપુર (વિદર્ભ પ્રદેશ), દાર્જિલિંગ (દાર્જિલિંગ પ્રદેશ), ખાસી (મેઘાલય) વિસ્તારની સુધારેલી જાતોમાં.

લીંબુ માટે આબોહવા

લીંબુની ખેતીમાંથી સારું ઉત્પાદન મેળવવા માટે તેની ખેતી ગરમ અને ભેજવાળા વાતાવરણમાં કરવી જોઈએ. સમજાવો કે સરેરાશ 20 થી 30 સેન્ટિગ્રેડ તાપમાન આ માટે યોગ્ય માનવામાં આવે છે. એવું પણ જોવામાં આવ્યું છે કે 75 થી 200 સેમી વરસાદ હોય ત્યાં તેની ખેતી શ્રેષ્ઠ છે.

આ પણ વાંચો: ઊર્જા સાથે પાણી અને નાણા બચાવવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ સોલાર-વોટરપંપ

માટી

જો કે, લીંબુની ખેતી દરેક પ્રકારની જમીનમાં કરી શકાય છે. પરંતુ વૈજ્ઞાનિકોના મતે તેની સારી ઉપજ રેતાળ લોમ જમીનમાં જ મળે છે. કૃપા કરીને જણાવો કે તેની ખેતી માટે જમીનનું PH મૂલ્ય 5.5 થી 6.5 હોવું જોઈએ.

ખેતી માટે તૈયારી

લીંબુનો બાગ કરતા પહેલા ખેડૂતે પોતાના ખેતરમાં ઊંડી ખેડાણ કરવી જોઈએ. આ પછી, તેમાં વાવેતર માટે 60 cm x 60 cm x 60 cm નો ખાડો ખોદો, જેમાં તમારે લીંબુના છોડ રોપવાના છે.ધ્યાન રાખો કે છોડ રોપતી વખતે તેમાં કમ્પોસ્ટ ખાતર નાખો. જેથી તેનો સારી રીતે વિકાસ થઈ શકે. એ પણ ધ્યાનમાં રાખો કે છોડથી છોડનું અંતર 5 મીટરથી ઓછું ન હોવું જોઈએ.

સિંચાઈ પદ્ધતિ

લીંબુની ખેતીમાં પિયતનું ખૂબ જ મહત્વ છે. ઉનાળાની ઋતુમાં તમારે તેને 10 દિવસમાં પિયત આપવું પડે છે અને શિયાળામાં તેને 20 દિવસના અંતરે પાણી આપવું પડે છે. છોડની સ્થિતિને જોતા, તમે વરસાદના દિવસોમાં પણ તેને સિંચાઈ કરી શકો છો.

આંતરખેડ પદ્ધતિ

ખેડૂત ભાઈઓ લીંબુ સાથે આંતરખેડ પણ કરી શકે છે. આના માટે સારા પાક છે કાઉપી અને ફ્રેન્ચ બીન્સ જે શરૂઆતના બે થી ત્રણ વર્ષમાં કરી શકાય છે.

ખાતર અને ખાતર વ્યવસ્થાપન

તેની ખેતીમાંથી સારું ઉત્પાદન મેળવવા માટે ખેડૂતોએ સમયાંતરે છોડમાં ગાયના છાણ, વર્મીકમ્પોસ્ટ ખાતર અને વર્મી કમ્પોસ્ટનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.ધી રૂરલ ઈન્ડિયા મુજબ, વર્મી કમ્પોસ્ટ, 3 વર્ષ જૂના છોડમાં વર્ષમાં બે વાર ફૂલ આવે તે પહેલાં 5 કિલો/છોડના દરે ગાયનું છાણ આપવું જોઈએ. બીજી તરફ, જો તમારા લીંબુના છોડ 10 વર્ષથી વધુ જૂના છે, તો વર્ષમાં એકવાર 250 ગ્રામ ડીએપી (ડીએપી) 150 ગ્રામ એનપીકે (નાઇટ્રોજન, ફોસ્ફરસ, પોટેશિયમ) આપો. લીંબુના છોડમાં પણ રોગ ખૂબ જ ઝડપથી ફેલાય છે. એટલા માટે ખેડૂતોએ તેમની સંભાળ પર વધુ ધ્યાન આપવું જોઈએ. જો તમે જંતુઓ અને રોગોનો પ્રકોપ જોશો, તો તરત જ તેની સારવાર કરો.

લીંબુના પાકને અસર કરતા મુખ્ય રોગો

નાસકો, ભીનો સડો રોગ, લીંબુ તેલ અને ધીમો મરડો રોગ વગેરે.

લીંબુમાંથી કમાણી

સામાન્ય રીતે લીંબુ બજાર અને મંડીમાં ખૂબ ઊંચા ભાવે વેચાય છે. હાલમાં લીંબુનો ભાવ 100 રૂપિયા પ્રતિ કિલોથી વધુ વેચાઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતો તેની ખેતી કરીને હજારો અને લાખો રૂપિયા કમાઈ શકે છે.