આપણો દેશ સ્વતંત્ર થયો ત્યારે અનાજની વિદેશમાંથી આયાત કરવામાં આવતી હતી. ખેતરોમાં ખૂબ જ ઓછા પ્રમાણમાં ઉત્પાદન થતું હતું કારણ કે ખેડૂતોના ખેતરોની ઉપજશક્તિ ઘણી નબળી હતી. ત્યારપછી દેશમાં હરિત ક્રાંતિનો સમય આવ્યો. હરિત ક્રાંતિના સમયે વિવિધ પાકોના નવા-નવા સંકર બીજ આવ્યા, અનેક રસાયણિક ખાતર આવ્યા, વિવિધ પ્રકારના કીટકો અને બીમારીઓને અટકાવવા માટે નવી નવી દવાઓ આવી.
આપણો દેશ સ્વતંત્ર થયો ત્યારે અનાજની વિદેશમાંથી આયાત કરવામાં આવતી હતી. ખેતરોમાં ખૂબ જ ઓછા પ્રમાણમાં ઉત્પાદન થતું હતું કારણ કે ખેડૂતોના ખેતરોની ઉપજશક્તિ ઘણી નબળી હતી. ત્યારપછી દેશમાં હરિત ક્રાંતિનો સમય આવ્યો. હરિત ક્રાંતિના સમયે વિવિધ પાકોના નવા-નવા સંકર બીજ આવ્યા, અનેક રસાયણિક ખાતર આવ્યા, વિવિધ પ્રકારના કીટકો અને બીમારીઓને અટકાવવા માટે નવી નવી દવાઓ આવી.
ભરપૂર અનાજનું ઉત્પાદન થવા લાગ્યું.
દેશમાં આજે ગોદામોમાં ઘઉં, ચોખા, બાજરા વગેરેમાં પૂરતા પ્રમાણમાં જથ્થો છે. જોકે આ સમયમાં અનેક મુશ્કેલીઓ પણ સાથે આવી. ઉત્પાદનમાં વધારો થયો પણ તે સાથે પાકમાં નવા-નવા કીટકો અને રોગ પણ આવ્યા. આજે જમીનનું સ્વાસ્થ્ય અને પોષણની સ્થિતિ ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે. ખેતરોમાં વિકારોનું પ્રમાણ વધી ગયું છે. જમીનની ઉપજશક્તિમાં ઘટાડો આવી રહ્યો છે.
સલગમની ખેતી કરવાની વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિ, સુધારેલી જાતો અને ઉપજ
માનવીમાં વિવિધ પ્રકારના કીટનાશકોથી કેન્સર, ચામડીના રોગ જેવી ભયાનક બિમારી થઈ રહી છે. આ સાથે અનાજનો સ્વાદ પણ અગાઉ જેવો રહ્યો નથી. આ બધુ રસાયણિક ખાતરો અને કીટનાશકોના ધૂમ વપરાશને લીધે થઈ રહ્યું છે. આ સંજોગોમાં આપણે જૈવિક ખાતરની આવશ્યકતા અંગે વાત કરશું.
શું છે જૈવિક ખાતર
જૈવિક ખેતી દેશી ખેતીની ઉન્નત પદ્ધતિ છે. તેમા રસાયણિક ખાતર, કીટનાશક, વૃદ્ધિ નિયંત્રકોનો ઉપયોગ નહીં કરી ખેતરોમાં છાણ, કમ્પોસ્ટ, વર્મી કમ્પોસ્ટ, જીવાણું ખાતર, પાક ચક્ર અને પ્રકૃતિમાં ઉપલબ્ધ ખનિજ જેવા કે રોક, કમ્પોસ્ટ, વર્મી કમ્પોસ્ટ, જીવાણુ ખાતર, પાક ચક્ર અને પ્રકૃતિમાં ઉપલબ્ધ ખનિજ જેવા કે રોક ફોસ્ફેટ, જિપ્સમ વગેરે દ્વારા પોષક તત્વો આપવામાં આવે છે. પાકને પ્રકૃતિમાં રહેલા કીટકો, જીવણુઓ અને જૈવિક કીટનાશકો દ્વારા હાનિકારક કીટકો અને બિમારીથી બચાવી શકાય છે.
જૈવિક ખેતીની આવશ્યકતા શા માટે છે
- કૃષિ ઉત્પાદનમાં ટકાઉપણું લાવવા માટે
- માટીમાં જૈવિક ગુણવત્તા વધારવા માટે
- પ્રાકૃતિક સંશાધનોને બચાવવા માટે
- વાતાવરણનું પ્રદૂષણ અટકાવવા માટે
- માનવ સ્વાસ્થ્યનું રક્ષણ કરવા માટે
- ઉત્પાદન પડતરને ઓછી કરવા માટે
જૈવિક ખેતીને સમજવા અને પાકની ઉત્પાદકતા જાળવી રાખવા માટે તેનો મુખ્યત્વે બે ભાગમાં વહેચી શકાય છે. પહેલો, છોડ માટે ભોજન અથવા સંબંધિત પોષક તત્વ સંચાલન અને બીજો કીટકોથી રક્ષા એટલે કે સમેકિત નાશીજીવ સંચાલન.
Share your comments