ભારતમાં ડુંગળી એક વનસ્પતિ છે, જેનું કંદ શાકભાજી તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. દેશમાં મહારાષ્ટ્રમાં સૌથી વધારે ડુંગળીનું ઉત્પાદન થાય છે. અહીં વર્ષમાં બે વખત ડુંગળીનો પાક લેવામાં આવે છે. મહારાષ્ટ્ર ઉપરાંત ગુજરાત, તમિલનાડુ, ઉત્તર પ્રદેશ, કર્ણાટકમાં પણ ડુંગળીનું વ્યાપક પ્રમાણમાં વાવેતર કરવામાં આવે છે.
ડુંગળી વાવણી પદ્ધતિ
- ડુંગળીના પાકની વાવણી કરતી વખતે છોડથી છોડનું અંતર 10 સેમી અને પંક્તિથી 20 સેમીનું અંતર રાખવું જોઈએ. 1-2 સે.મી.ની ઊંડાઈએ બીજ વાવો. ડુંગળી રોપતી વખતે, છોડને કાળજીપૂર્વક દૂર કરો.
- છોડને નર્સરીમાંથી દૂર કરતી વખતે, ભેજ રાખો અને છોડને કાળજીપૂર્વક દૂર કરો જેથી છોડના મૂળ તૂટે નહીં. રોગગ્રસ્ત છોડને અલગ કરો.
- ખેતરમાં રોપણી વખતે નાના કે પાતળા રોપાઓ ન વાવો, આવા રોપા વાવીને પાક ઉગવા માટે સમય લાગે છે.
ખાતર અને ખાતર વ્યવસ્થાપન - ડુંગળીની ખેતી
- વાવણી વખતે 1 એકર ડુંગળીમાં 8 થી 10 ટન ખાણ, 10 કિલો કાર્બોફ્યુરાન, 2.5 કિલો ટ્રાઇકોડર્મા, 50 કિલો ડીએપી, 50 કિલો પોટાશ, 25 કિલો યુરિયા, 6 થી 8 કિલો સલ્ફર નાખો. વાવણી સમયે પાક.
- વાવણીના 10 થી 15 દિવસ પછી, ફેરરોપણીના 10 થી 15 દિવસ પછી, 10 ગ્રામ NPK 19:19:19 1 લિટર પાણીમાં ઓગાળી છંટકાવ કરવો.
- વાવણીના 30 થી 35 દિવસ પછી, રોપણી પછી 30 થી 35 દિવસ પછી 1 એકર ખેતરમાં 25 કિલો યુરિયાનો ઉપયોગ કરો.
- વાવણીના 45 થી 50 દિવસ પછી, ફેરરોપણી પછી 45 થી 50 દિવસ પછી 1 એકર ખેતરમાં 25 થી 30 કિલો યુરિયા ખાતરનો ઉપયોગ કરો.
આ પણ વાંચો:ખેતીમાં બહુમાળી બિલ્ડીંગનો વિચાર અજમાવ્યો, આજે આ ખેડૂત કરી રહ્યો છે લાખોની કમાણી!
ડુંગળીની ખેતીમાં સિંચાઈ
- રોપણી પછી તરત જ ડુંગળીના પાકને પ્રથમ પિયત આપો.
- રોપણીના 4 થી 5 દિવસ પછી બીજુ પિયત આપવું જેથી અંકુરણ સારું થઈ શકે.
- છોડની વનસ્પતિ વૃદ્ધિ અને જમીનની ભેજ પર આધાર રાખીને, 7-10 દિવસના અંતરે પિયત આપો.
- જ્યારે કંદ પાકતા હોય ત્યારે સિંચાઈ આપવી જોઈએ નહીં.
- પાકની કાપણીના 2-3 દિવસ પહેલા પિયત આપવું જોઈએ, જેથી પાક કાપવામાં સરળતા રહે.
- પાક પકવવા દરમિયાન, જમીનમાં ભેજ ઓછો હોવો જોઈએ નહીં, તે આંતરિક કંદના વિકાસ પર પ્રતિકૂળ અસર કરે છે.
- પાક ખોદવાના 10-15 દિવસ પહેલા સિંચાઈ બંધ કરો.
ડુંગળીનો પાક ખોદવો
ડુંગળીના પાકમાં સમયસર ખોદકામ કરો, જ્યારે છોડના 50% પાંદડા નીચે પડવા લાગે, ત્યારે ખોદકામ કરો. ડુંગળીને હાથ વડે ઉપાડીને પાક ખોદવામાં આવે છે.
Share your comments