રવિ પાકની વાવણીમાં વિલંબ ન થાય તેના માટે વાપરો વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા વિકસાવવામાં આવી આ નવી પદ્ધતિ

ગમે ત્યારે દેશમાં ખરીફ પાકની લણણી શરૂ થઈ જશે. કેટલાક જ્ગ્યાએ ઓક્ટોબરના શરૂઆતમાં તો કેટલાક જગ્યાએ દિવાળી પછી, પણ હવે ખરીફ પાકની લણણીનું સમય બઉં ઓછો છે. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતોને અત્યારથી જ રવિ પાકના વાવેતરની તૈયારી શરૂ કરી દેવી જોઈએ. કેમ કે આ વર્ષે તો વરસાદ પણ મોટા ભાગે ખાબકી છે. લાંબા વરસાદના કારણે ખેતરો વઘુ સમય સુધી ભીના રહેશે, તેથી રવિ સિઝનની વાવણી માટે ખેડૂતોને જમીન તૈયાર કરવામાં મોટા પાચે તકલીફ થશે. બીજી બાજુ લા નીનાના કારણે ઓક્ટોબર સુધી વરસાદ થશે એવી આગાહી હવામાન વિભાગ દ્વારા પણ કરી દેવામાં આવી છે. આથી કરીને રવિ પાકના વાવણીમાં વિલંબ થવાની સંભાવના છે. આ સ્થિતિમાં, યુટેરા ટેક્નોલોજી વરસાદ આધારિત વિસ્તારોમાં સમયસર વાવણી માટે અસરકારક ઉપાય બની શકે છે. આ ટેક્નોલોજી ખાસ કરીને મઘ્યમ અને નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં ઉપયોગી સાબિત થઈ શકે છે.

યુટેરા પદ્ધતિના ફાયદા       

યુટેરા પદ્ધતિથી વાવણી કરવાથી ખેતરમાં હાજર ભેજનો પૂરેપૂરો ઉપયોગ કરી શકાય છે, જેના કારણે વાવણીમાં વિલંબ છતાં પાકની સારી ઉપજ મેળવી શકાય છે. દેશના ઘણા રાજ્યોમાં, સિંચાઈના મર્યાદિત માધ્યમોને કારણે રવિ સિઝનમાં ખેતરો ખાલી રહે છે. પરંતુ, ખરીફ સિઝનમાં ખેતરોમાં ભેજ હોય ​​છે, ખાસ કરીને જે વિસ્તારોમાં ડાંગરની ખેતી થાય છે. ડાંગરના ઉભા પાકમાં ભેજનો લાભ લઈને મસૂર, ઘેસારી, ચણા, વટાણા, અળસી જેવા રવિ પાકોના બિયારણ સીધા ઉભા પાકમાં વાવવામાં આવે છે. આ પદ્ધતિથી ખેડાણ અને સિંચાઈનો ખર્ચ બચે છે. બીજી તરફ, સમયસર વાવણીને કારણે ઓછા ખર્ચે સારું ઉત્પાદન મળે છે.

ખેતી માટે યુટેરા પદ્ધતિ કેમ સારી છે?

ગુજરાતમાં આ વર્ષે વધુ વરસાદના કારણે ડાંગરના ખેતરોમાં ભેજ જળવાઈ રહેશે. જો આ સ્થિતિ યથાવત રહે, તો ખેડૂતો રિલે ક્રોપિંગ સ્વરૂપે વર્ષો જૂની યુટેરા પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને ઊભા ડાંગરના પાકમાં ચણા, મસૂર અને અળસી જેવા પાકની વાવણી કરી શકે છે. આ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ છત્તીસગઢ, મધ્યપ્રદેશ, ઝારખંડ અને બિહાર જેવા રાજ્યોમાં લાંબા સમયથી કરવામાં આવી રહ્યો છે. યુટેરા પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને ખેતી માટે મુખ્યત્વે મધ્યમ અથવા નીચાણવાળી જમીન પસંદ કરવી જોઈએ. ખાસ કરીને તળાવ વિસ્તાર, જ્યાં ડાંગરની ખેતી થાય છે ત્યા.

યુટેરા પદ્ધતિ માટે ભારે માટીવાળા ખેતરો વધુ સારા માનવામાં આવે છે. કારણ કે આ ખેતરોમાં પાણી શોષવાની ક્ષમતા વધુ હોય છે અને ભેજ લાંબા સમય સુધી રહે છે. આ ખેતરોમાં જ્યારે ડાંગરનો પાક પરિપક્વતાના આરે હોય ત્યારે રવિ પાકનું સીધું વાવેતર કરવામાં આવે છે. આ તકનીકમાં ડાંગરની કાપણી હાથથી કરવામાં આવે છે, જેથી પહેલેથી જ વાવેલા રવિ પાકને નુકસાન ન થાય. આ પદ્ધતિથી વાવણી સમયસર થાય છે. આમાં ખેતરમાં હાજર ભેજનો ઉપયોગ રવિ પાકના અંકુરણ અને વૃદ્ધિ માટે થાય છે, જેના કારણે ખેડૂતોને વધુ નફો મળે છે.

ઓછી કિંમતની ટેક્નોલોજી છે યુટેરા પદ્ધતિ

છત્તીસગઢ સહિત ઘણા રાજ્યોમાં, રવિમાં સિંચાઈના મર્યાદિત સંસાધનોને કારણે, યુટેરા પદ્ધતિનો લાંબા સમયથી ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. જેના કારણે વરસાદી વિસ્તારોમાં કઠોળ, તેલીબિયાં અને સારી ઉપજ મળે છે. વરસાદના ભેજનો પણ યોગ્ય ઉપયોગ થાય છે. મેદાન ખાલી રહેતું નથી, જેના કારણે જમીનનો વધુ સારી રીતે ઉપયોગ થાય છે. આ પદ્ધતિ અન્ય પાક ઉગાડવાની પદ્ધતિઓ કરતાં સસ્તી અને સરળ છે, જે વધુ નફો આપે છે. યુટેરા પદ્ધતિથી કઠોળના પાકમાં નાઈટ્રોજન ફિક્સેશનને કારણે ખેતરમાં નાઈટ્રોજનનું પ્રમાણ વધે છે. જેના કારણે ખેડૂતોએ અન્ય પાકની ખેતીના પ્રમાણમાં ઓછા નાઈટ્રોજન ખાતરનો ઉપયોગ કરવો પડે છે. વરસાદ આધારિત વિસ્તારો આ તકનીકથી એક કરતાં વધુ પાક ઉગાડી શકે છે, જે તેમને વધારાની આવક આપે છે. આ ઉપરાંત ઓછા ખર્ચે વધુ ઉપજ મળે છે. આ પદ્ધતિથી ખેતરમાં રહેલા ભેજનો યોગ્ય ઉપયોગ થાય છે અને ખેતર પડતર રહેતું નથી, જેના કારણે જમીનનો સંપૂર્ણ ઉપયોગ થાય છે.

ખેડૂતોએ આ બાબતે ખાસ કાળજી લેવી જોઈએ

યુટેરા પદ્ધતિમાં, વાવણી સમયે ખેતરમાં પાણી સ્થિર હોવું જોઈએ નહીં. કારણ કે પાણીના સંપર્કમાં આવવાથી બીજ સડી શકે છે. માત્ર એટલું ધ્યાન રાખો કે વાવણી વખતે ખેતરની માટી ભીની હોવી જોઈએ. આ ઉપરાંત રવિ પાકના બિયારણનો યોગ્ય સમયે છંટકાવ કરવો અને ખેતરના ભેજનું ધ્યાન રાખવું રહેશે. આ ઉપરાંત જો ચણા અને ખેસારી જેવા પાકોનું ઉટેરા પદ્ધતિથી વાવેતર કરવામાં આવ્યું હોય. તે વધ્યા પછી, છોડની ટોચની કળીને તોડી નાખવી જોઈએ. આનાથી વધુ શાખાઓ અને શીંગો વધવા દેશે. યુટેરા પદ્ધતિ એ સદીઓથી ખેડૂતો માટે નફાકારક ખેતી પદ્ધતિ છે, પરંતુ આધુનિક ટેકનોલોજી અને વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિઓ અપનાવવાથી તેની ઉપજમાં વધુ વધારો થઈ શકે છે. તેથી, વૈજ્ઞાનિક અભિગમ અને અદ્યતન માહિતીનો ઉપયોગ કરવો જરૂરી છે.

આ પણ વાંચો:ખેડૂતોના દરેક પ્રશ્નનું ઉત્તર આપશે કિસાન એઆઈ ચેટબોટ, હિન્દીની સાથે ગુજરાતીમાં પણ મળશે જવાબ