રાયડોની ખેતી કરવાની આ છે સાચી રીતે, જાણે તેની સુધારેલી જાતો વિશે

રાયડો (Mustered)  એક રવિ પાક છે જેની ખેતીની શરૂઆત હવે થવા જઈ રહી છે. તેલીબિયાનો પાક રાયડોથી ખેડૂતોને ખૂબ સારો ઉત્પાદન મળે છે.આવી સ્થિતિમાં, આજે અમે તમને આ લેખમાં રાયડોની ખેતી વિશે સાચી માહિતી આપીશું જેથી ખેડૂત ભાઈઓ તેના પાકમાંથી સારું ઉત્પાદન મેળવી શકે. તો ચાલો જાણીએ તેની ખેતીની સાચી રીત-

રાયડો (Mustered)  એક રવિ પાક છે જેની ખેતીની શરૂઆત હવે થવા જઈ રહી છે. તેલીબિયાનો પાક રાયડોથી ખેડૂતોને ખૂબ સારો ઉત્પાદન મળે છે.આવી સ્થિતિમાં, આજે અમે તમને આ લેખમાં રાયડોની ખેતી વિશે સાચી માહિતી આપીશું જેથી ખેડૂત ભાઈઓ તેના પાકમાંથી સારું ઉત્પાદન મેળવી શકે. તો ચાલો જાણીએ તેની ખેતીની સાચી રીત-

રાયડોની ખેતી મુખ્યત્વે રાજસ્થાન, પંજાબ, હરિયાણા અને ઉત્તર પ્રદેશમાં થાય છે. ગુજરાતમાં પણ કોઈક કોઈક વિસ્તારોમાં આની ખેતી થવા માંડી છે. રાયડોની ખેતી માટે તમામ પ્રકારની જમીન યોગ્ય છે, પરંતુ તેની ખેતી માટે રેતાળ લોમ જમીન વધુ યોગ્ય હોય છે. .

રાયડોની ખેતી માટે પાનખર સારું માનવામાં આવે છે અને સારા પાકના ઉત્પાદન માટે 15 થી 25 સેલ્સિયસ વચ્ચે તાપમાન સારૂ છે. આ પાક વધુ તાપમાનને સહન કરી શકતો નથી, ઉચ્ચ તાપમાનને કારણે બીજ સારી રીતે અંકુરિત થતું નથી.

સરસવની સારી ઉપજ માટે, વાવણી કરતા પહેલા ખેતરને 3,4 વખત સારી રીતે ખેડવું જોઈએ. જો ખેતર સારી રીતે ક્ષીણ થઈ જાય, તો ખેતરમાં દેશી ખાતર ઉમેરીને અને પટ્ટાઓ સાથે મિશ્રણ કરીને પથારી બનાવવી જોઈએ.

રાયડોની ખેતી માટે ક્યા-ક્યા વસ્તુઓની આવશયકતા

7 થી 12 ટન સડેલું ગાયનું છાણ,

175 કિલો યુરિયા

250 સિંગલ સુપર ફોસ્ફેટ

50 કિલો મ્યૂરીએટ ઓફ પોટાશ

200 કિલો જીપ્સમ

ઝીંક

રાયડો વાવવાનો સમય

રાયડોનું વાવેતર ઓક્ટોબર મહિનામાં થાય છે. તે હરોળમાં વાવવું જોઈએ, ધ્યાનમાં રાખો કે એક પંક્તિથી બીજી પંક્તિ વચ્ચેનું અંતર 45 સે.મી. હોવું જોઈએ તેની વાવણી કરતી વખતે, છોડનું અંતર 20 સે.મી. હોવું જોઈએ. બીજ વાવવા માટે સીડ ડ્રિલ મશીનનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

રાયડોની સુધારેલી જાતો

પુસા બોલ્ડ

રાયડોની આ વિવિધતા 110 થી 140 દિવસમાં તૈયાર થઈ જાય છે. તેની સરેરાશ ઉપજ 2000 થી 2500 કિલો પ્રતિ હેક્ટર છે. આ વિવિધતામાં 40 ટકા સુધી તેલ બહાર આવે છે. તેની ખેતી રાજસ્થાન, ગુજરાત, દિલ્હી અને મહારાષ્ટ્રમાં થાય છે.

પુસા જયકિસન - બાયો 902

આ વિવિધતાનો પાક 155-135 દિવસમાં પરિપક્વ થાય છે. તેની સરેરાશ ઉપજ 2500થી 3500  પ્રતિ હેક્ટર છે. આ વિવિધતામાં 40 ટકા  સુધી તેલ બહાર આવે છે. ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, રાજસ્થાન રાજ્યોમાં તેની ખેતી વઘુ થાય છે.

ક્રાંતિ રાયડો

રાયડો આ વિવિધતા 125થી 135 દિવસમામ તૈયાર થઈ જાય છે. આ વિવિધતા પાકની સરેરાશ ઉપજ 1100થી 2135 પ્રતિ હેક્ટર છે. આ વિવિધતા 42 ટકા  તેલ આપે છે. હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન રાજ્યોમાં તેની ખેતી થાય છે.

આરએચ 30

આ જાતનો પાક 130થી 135 દિવસમાં પરિપક્વ થાય છે. આ જાતની સરેરાશ ઉપજ પ્રતિ હેક્ટર 1600થી 2200 છે. હરિયાણા, પંજાબ, પશ્ચિમ રાજસ્થાન રાજ્યોમાં તેની ખેતી થાય છે.

આરએલએમ 619

આ વિવિધતાનો પાક 140થી 150  દિવસમાં પરિપક્વ થાય છે. આ જાતની સરેરાશ ઉપજ 1340થી 1900 પ્રતિ હેક્ટર છે. આમાં 42 ટકા તેલ બહાર આવે છે. તેની ખેતી મુખ્યત્વે ગુજરાત, હરિયાણા, જમ્મુ-કાશ્મીર અને રાજસ્થાનમાં થાય છે.

પુસા વિજય

આ વિવિધતાનો પાક 135-154  દિવસમાં રાંધ્યા પછી તૈયાર થાય છે. તેની સરેરાશ ઉપજ 1890થી 2517  પ્રતિ હેક્ટર છે. આમાંથી  38 ટકા તેલ બહાર આવે છે. તેની ખેતી મુખ્યતા દિલ્હીમાં થાય છે.