ખરીફના સિઝનનું સૌથી મહત્વપૂર્ણ પાક ડાંગરની રોપણી અત્યાર સુધીમાં લગભગ દરેક ખેડૂતે કરી લીધી છે. પરંતુ જે ખેડૂતોને ડાંગરની રોપણી કરવામાં દેર થઈ ગઈ છે કે પછી અત્યાર સુધીમાં તે લોકોએ ડાંગરની રોપણી નથી કરી છે તો એવા ખેડૂતોને પરેશાન થવાની જરૂર નથી. કેમ કે હવે તેઓ ડાયરેક્ટ સીડેડ રાઇસ પદ્ધતિથી ડાંગરની વાવણી કરી શકે છે અને બીજા ખેડૂતોની જેમ પોતાના પાકનું ઉત્પાદન તેમના સાથે જ મેળવી શકશે. કારણ કે આ પદ્ધતિમાં નર્સરીની કોઈ જરૂર હોતી નથી અને બિયારણ સીધા ખેતરમાં જ વાવવામાં આવે છે. આનાથી નર્સરીના લગભગ 25 દિવસો બચે છે.
પદ્ઘતિ વિશે સંપૂર્ણઁ માહિતી
ડુંગળી માટે વપરાતી ડાયરેક્ટ સીડેડ રાઇસ પદ્ધતિ એક નવી ટેક્નોલોજી છે. જેમાં પરંપરાગત રીતે નર્સરી પછી છોડ રોપવાને બદલે સીધું ખેતરમાં બીજ વાવવામાં આવે છે. આ પદ્ધતિ થકી બીજ સીધા ખેતરમાં વાવવામાં આવે છે અને ડાંગરની ખેતી માટે પ્રથમ નર્સરી કરવાની જરૂર પડતી નથી. તેના થકી ખેડૂતોએ 25 દિવસ પછી પણ ડાંગરની રોપણી કરી શકે છે. ત્યા મહત્વની વાત એવું છે કે તેનું ખર્ચ પરંપરાગત ખેતી કરતાં ઓછું છે અને તેના પાક તૈયાર થવામાં પણ ઓછા સમય લાગે છે.
ડીએસઆર ખેતીના ફાયદા
DSR પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને ડાંગરની ખેતી કરતા ખેડૂતોએ પાક માટે વપરાતા પાણીનો ઓછો ખર્ચ કરવો પડે છે. આ પદ્ધતિ ખેતીમાં પાણીનો વપરાશ 30 ટકા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. જેના કારણે ખેડૂતોને સિંચાઈ પાછળ થતો મોટો ખર્ચ બચે છે. આ ઉપરાંત આ પદ્ધતિથી ઓછા પાણીવાળા વિસ્તારોમાં ખેડૂતોની સમસ્યાઓ હલ કરવામાં પણ મદદ મળી છે. ડાંગરની વાવણીમાં વિલંબ થવાના કિસ્સામાં, ખેડૂતો આ પદ્ધતિને અનુસરીને લગભગ 25 દિવસના વિલંબને આવરી શકે છે.
- આ પદ્ધતિથી ખેતી કરતા ખેડૂતોને ડાંગરની કાપણી અને ઘઉંની વાવણી વચ્ચે 10-12 દિવસનો વધારાનો સમય મળી શકે છે.
- ખેડૂતના જણાવ્યા મુજબ, ડીએસઆર પદ્ધતિ દ્વારા પ્રતિ એકર લગભગ 15,000 રૂપિયાની બચત કરી શકાય છે. જો કે, આ પદ્ધતિથી વાવણી માટેનું ઊંચું તાપમાન પાકને નુકસાન પહોંચાડે છે.
DSR પદ્ધતિથી ખેતીનો વિસ્તાર વધી રહ્યો છે
ડાયરેક્ટ સીડેડ રાઇસ (ડીએસઆર) પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને ખેતી કરવામાં આવેલો વિસ્તાર કુલ વિસ્તારના 10 ટકા જેટલો છે. આ વખતે DSR પદ્ધતિથી ડાંગરની ખેતીનો વિસ્તાર વધ્યો છે. કારણ કે, વિલંબના કિસ્સામાં અને ઓછા પાણીવાળા વિસ્તારોમાં ખેડૂતોએ આ પદ્ધતિથી ડાંગરની ખેતી શરૂ કરી છે. પંજાબ અને હરિયાણામાં ભૂગર્ભજળના ઘટતા સ્તરને જોતા બંને રાજ્યોમાં મોટી સંખ્યામાં ખેડૂતો DSR પદ્ધતિથી ડાંગરની ખેતી કરી રહ્યા છે.
Share your comments