સરસવ તેલીબિયાં પાક છે જે ખેડૂતો માટે રોકડિયો પાક ગણાય છે. તેની બજાર કિંમત પણ સારી છે. બજારમાં સરસવના તેલની માંગ વધુ હોવાથી મોટાભાગના ખેડૂતો સરસવની ખેતી કરવાનું પસંદ કરે છે. આ વખતે પણ દેશના લાખો ખેડૂતોએ સરસવની ખેતી કરી છે. દરમિયાન, એવા સમાચાર છે કે આ દિવસોમાં સરસવમાં પાંદડાની ખાણની જીવાતનો પ્રકોપ જોવા મળી રહ્યો છે જે સરસવના ખેડૂતો માટે ચિંતાનો વિષય બની રહ્યો છે.
રાજસ્થાનના કરૌલી જિલ્લામાં તેનો પ્રકોપ જોવા મળ્યો છે. અહીંના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં સરસવના પાકમાં આ જીવાતનો ઉપદ્રવ વધવાથી ખેડૂતો પોતાના પાકને નુકસાન થવાની ચિંતામાં છે. તમને જણાવી દઈએ કે લીફ માઈનર જંતુ સરસવના પાકને ઘણું નુકસાન પહોંચાડે છે, તેનો ઉપદ્રવ સરસવની ઉપજને અસર કરે છે. ઘણી વખત આ જીવાતના હુમલાથી સરસવનો આખો પાક બગડી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, આ વખતે સરસવનું વાવેતર કરનારા ખેડૂતો માટે સરસવના પાનની માઇનોર કી વિશે જાણવું ખૂબ જ જરૂરી છે જેથી કરીને પાકને સમયસર બગડતા બચાવી શકાય
મસ્ટર્ડ લીફ ખાણિયો કેવી રીતે થાય છે?
મસ્ટર્ડ લીફ ખાણિયો જંતુ નાની માખી જેવો દેખાય છે. તે સરસવના છોડના પાંદડાની સપાટી પર તેના ઇંડા છોડે છે. થોડા સમય પછી, નાના જંતુઓ પાંદડામાં ટનલ બનાવે છે અને પછી પાંદડામાં સર્પન્ટાઇન પટ્ટાઓ રચાય છે. ધીમે ધીમે તે પાકના દાણા પર તેની અસર દેખાવા લાગે છે. આ તેલની માત્રાને અસર કરે છે.
લીફ ખાણિયો જંતુ કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડે છે?
લીફ માઇનર જંતુની અસર પાકની વાવણીથી લણણી સુધી ચાલુ રહે છે. આ જંતુ સરસવના છોડના પાંદડાઓમાં ટનલ બનાવે છે અને પેશીઓ ખાય છે. આના કારણે સરસવના પાંદડામાં સફેદ રેખાઓ બને છે અને તેના કારણે હરિતદ્રવ્ય ઉત્પન્ન થતું નથી. જેના કારણે સરસવનું ઉત્પાદન ઘટે છે. તે જ સમયે, આ જીવાતના હુમલાથી, સરસવના દાણા નબળા પડી જાય છે અને તેલનું પ્રમાણ પણ ઓછું થાય છે.
સરસવના પાકને લીફ ખાણની જંતુથી બચાવવાનાં પગલાં
લીફ માઇનર જંતુ દ્વારા ઉપદ્રવિત પાંદડાને તોડીને બાળી નાખવા જોઈએ જેથી કરીને તેમાં રહેતા લાર્વા અથવા પ્યુપા મરી જાય. આ માટે ખેડૂતો યાંત્રિક પદ્ધતિઓ અપનાવી શકે છે. આ સિવાય તેના પ્રકોપને રોકવા માટે જંતુનાશક રસાયણોનો પણ ઉપયોગ કરી શકાય છે. આ માટે ડાયમેથોએટ એક મીલી પ્રતિ લીટર, લેમડેસીહાલોથી એક મીલી પ્રતિ લીટર, સાયબરમેથ્રીન એક મીલી પ્રતિ લીટર પાણીમાં ભેળવી છંટકાવ કરવો. આ ઉપરાંત, તમે આ જીવાતના હુમલાથી પાકને બચાવવા માટે ફેનવેલરેટ પાવડર 6 કિલો પ્રતિ વીઘામાં છંટકાવ કરી શકો છો. ખેડૂતોને સલાહ આપવામાં આવે છે કે પાક પર કોઈપણ જંતુનાશકનો ઉપયોગ કરતા પહેલા, તેઓએ તેમના નજીકના કૃષિ વિભાગનો સંપર્ક કરવો જોઈએ અને કૃષિ નિષ્ણાતોની દેખરેખ અથવા સૂચન પછી જ દવાનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
આ પણ વાંચો : Urad Dal : અડદની ખેતી પદ્ધતિ વિશે જાણો, કઈ રીતે તેની માવજત કરી શકાય ?
Share your comments