બટાકા અને ટામેટાની ખેતી કરતા ખેડૂતો માટે અગત્યનો સમાચાર

બટાકા અને ટામેટાની સફળ ખેતી માટે આ રોગના સંચાલન જરૂરી ફૂગનાશક અગાઉથી ખરીદવું અને રાખવું જરૂરી છે, નહીંતર રોગ મળ્યા બાદ આ રોગ તમને તૈયાર કરવા માટે પૂરતો સમય નહીં આપે. સમગ્ર પાકનો નાશ કરવા માટે 4 થી 5 દિવસ પૂરતા છે.

બટાકા અને ટામેટાના પાકમાં જીવાતો (નીંદણ, જીવાતો અને રોગો) ને કારણે લગભગ 40 થી 45 ટકા નુકશાન થાય છે. ક્યારેક આ નુકશાન 100 ટકા પણ થઈ જાય છે. બટાકા અને ટમેટાની સફળ ખેતી માટે, અંતમાં બ્લાઇટ રોગનું સંચાલન કરવું જરૂરી છે. આ રોગ Phytophthora infestans નામની ફૂગના કારણે થાય છે. બટાકા અને ટામેટાની મોડી બોલાચાલીનો રોગ ખૂબ જ વિનાશક છે. આયર્લેન્ડનો ભયંકર દુકાળ, જે વર્ષ 1945 માં આવ્યો હતો, તે આ રોગને કારણે બટાકાના આખા પાકના વિનાશનું પરિણામ બન્યુ હતું.

ડો.રાજેન્દ્ર પ્રસાદ સેન્ટ્રલ એગ્રીકલ્ચરલ યુનિવર્સિટી, પુસા, સમસ્તીપુર બિહાર પ્રોફેસર કમ ચીફ સાયન્ટિસ્ટ (પ્લાન્ટ પેથોલોજી) એસોસિયેટ ડિરેક્ટર રિસર્ચ ડો.એસ.કે.સિંહે આના વિશે માહિતી આપતા કહે છે કે,  જ્યારે પર્યાવરણમાં ઓછો ભેજ અને પ્રકાશ હોય અને ઘણા દિવસો સુધી વરસાદી કે વરસાદી જેવો માહોલ હોય, ત્યારે આ રોગનો પ્રકોપ છોડ પરના પાંદડાથી શરૂ થાય છે. આ રોગ 4 થી 5 દિવસમાં છોડના તમામ લીલા પાંદડાઓનો નાશ કરી શકે છે. સફેદ રંગના દડા પાંદડાની નીચલી સપાટી પર રચાય છે, જે પાછળથી ભૂરા અને કાળા થઈ જાય છે. બટાકાના કંદ કદમાં નાના થઈ જાય છે અને રોગગ્રસ્ત પાંદડાને કારણે ઉત્પાદન ઘટે છે. આ માટે, 20-21 ડિગ્રી સેન્ટીગ્રેડનું તાપમાન યોગ્ય છે. ભેજ તેને વધારવામાં મદદ કરે છે.

શાકભાજી : શુ તમને ખબર છે વિશ્વની સૌથી મોંઘી શાકભાજી ક્યુ છે ?

બટાકા અને ટામેટાની સફળ ખેતી માટે આ રોગના સંચાલન જરૂરી ફૂગનાશક અગાઉથી ખરીદવું અને રાખવું જરૂરી છે, નહીંતર રોગ મળ્યા બાદ આ રોગ તમને તૈયાર કરવા માટે પૂરતો સમય નહીં આપે. સમગ્ર પાકનો નાશ કરવા માટે 4 થી 5 દિવસ પૂરતા છે. જે ખેડૂતોએ હજુ સુધી બટાકાની વાવણી કરી નથી, તેમણે 1.5 ગ્રામ મેટાલોક્સિલ અને માનકોઝેબ મિશ્રિત ફૂગનાશકને 1.5 ગ્રામ પાણી દીઠ 1.5 ગ્રામના દરે ભેળવી બટાકા અને ટમેટાના કંદ અથવા બીજને અડધા કલાક સુધી પલાળી રાખો. પલાળ્યા અને સારવાર કર્યા બાદ તેને સૂકવી લો. છાંયો અને તેને વાવો.

આ દવાઓનો ઉપયોગ કરો

જે લોકોએ ફૂગનાશકનો છંટકાવ કર્યો નથી અથવા ખેતરોમાં જ્યાં સળગતી રોગ થયો નથી, તે બધાને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તે 0.2 ટકાના દરે એટલે કે મેન્કોઝેબ ધરાવતી ફૂગનાશકનો છંટકાવ કરે એટલે કે પાણીના લિટર દીઠ બે ગ્રામ દવા. એકવાર રોગના લક્ષણો દેખાય પછી, મેનકોઝેબ આપવાની કોઈ અસર થશે નહીં, તેથી, જે ક્ષેત્રોમાં રોગના લક્ષણો દેખાય છે, ત્યાં 3 ગ્રામ દવા સાયમોઈક્સેનિલ મેનકોઝેબ પ્રતિ લિટર પાણીમાં છંટકાવ કરો. એ જ રીતે, ફેનોમેડોન મેનકોઝેબને 3 ગ્રામ પ્રતિ લિટરમાં ઓગાળીને સ્પ્રે કરી શકાય છે. મેટાલેક્સિલ અને મેન્કોઝેબ મિશ્રિત દવા 2.5 લિટર પાણી દીઠ ઓગાળીને પણ છંટકાવ કરી શકાય છે. એક હેકટરમાં 800 થી 1000 લિટર ડ્રગ સોલ્યુશનની જરૂર પડશે. છંટકાવ કરતી વખતે પેકેટ પર લખેલી તમામ સૂચનાઓને શાબ્દિક રીતે પણ અનુસરો.