આમળાની ખેતી કરવાની વૈજ્ઞાનિક રીત, છે અઢળક કમાણી

આપણા દેશમાં આમળાની ખેતી શિયાળા અને ઉનાળા બંને ઋતુમાં કરવામાં આવે છે. પૂર્ણ વિકસિત આંબળાનું ઝાડ 0થી 46 ડીગ્રી સેન્ટિગ્રેટ તાપમાન સહન કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. એટલે કે ગરમ વાતાવરણ તે ફૂલોની કળીઓને મુક્ત કરવામાં મદદ કરે છે.

આપણા દેશમાં આમળાની ખેતી શિયાળા અને ઉનાળા બંને ઋતુમાં કરવામાં આવે છે. પૂર્ણ વિકસિત આંબળાનું ઝાડ 0થી 46 ડીગ્રી સેન્ટિગ્રેટ તાપમાન સહન કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. એટલે કે ગરમ વાતાવરણ તે ફૂલોની કળીઓને મુક્ત કરવામાં મદદ કરે છે.જુલાઈથી ઓગસ્ટ મહિનામાં વધુ ભેજને લીધે નાના ફળોનો વિકાસ થાય છે, જ્યારે વરસાદના દિવસોમાં ઝાડમાંથી વધુ ફળ આવે છે, જેના કારણે નવા નાના ફળોને ઉગવામાં થોડું મોડું થાય છે.

આમળાની ખેતી વિશે જાણો

છોડ વાવવા 1 ઘન મીટરનો ખાડો જરૂરી

ફળ વૈજ્ઞાનિક ડો.એસ.કે.સિંહના કહ્યા મુજબ આંબળાની ખેતી રેતાળ જમીનથી માટીની જમીનમાં સફળતાપૂર્વક થઈ શકે છે. આંબળાની ખેતી માટે 10 ફુટ x 10 ફીટ અથવા 10 ફુટ x 15 ફુટ પર ખોદકામ કરવામાં આવે છે, છોડ વાવવા માટે 1 ઘનમીટર કદના ખાડાને ખોદીમ લેવો જોઈએ.

15થી 20 દિવસ બાદ છોડનું રોપણ કરવું

ખાડાને 15-20 દિવસ સુધી સૂર્યપ્રકાશ લેવા માટે છોડવો જોઈએ, ત્યારબાદ 20 કિલો વર્મી કંપોસ્ટ અથવા કમ્પોસ્ટ ખાતર 1-2 કિલો લીમડાની ખલી અને 500 ગ્રામ ટ્રાઇકોડર્મા પાવડર દરેક ખાડામાં ભેળવી દેવા જોઈએ. ખાડો ભરતી વખતે 70થી 125 ગ્રામ હરિતદ્રવ્ય ડસ્ટ પણ ભરવા જોઈએ. આ ખાડાઓને મે મહિનામાં પાણીથી ભરવા જોઈએ, તો વળી 15થી 20 દિવસ બાદ છોડનું રોપણ કરવું જોઈએ.

નરેન્દ્ર અને કંચવ કૃષ્ણ જાત સૌથી વધુ પ્રચલિત

ફૈઝાબાદ ખાતે આવેલી નરેન્દ્ર દેવ કૃષિ યુનિવર્સિટી દ્વારા આંબળાની ઘણી પ્રજાતિઓ વિકસાવવામાં આવી છે. આ જાતિના સારા ફળ માટે ખેડુતો વધુ તેનું વાવેતર કરે છે. તેના નરેન્દ્ર અને કંચવ કૃષ્ણ હાલમાં સૌથી વધારે પ્રચલિત છે આમળાંમાં પર પરાગણ થાય છે, તેથી મહત્તમ ઉપજ માટે ઓછામાં ઓછા 3 આંબળાની જાતો 2: 2: 1 ના ગુણોત્તરમાં રોપવી જોઈએ, ઉદાહરણ તરીકે એક એકરમાં. શ્રેષ્ઠ પરિણામ માટે 80 નરેન્દ્ર-7 ના રોપાઓ, કૃષ્ણના 80 અને કંચનના 40 રોપાઓ વાવવા જોઈએ.

યોગ્ય સમયે ખાતર આપવું

એક વર્ષ પછી છોડને 5-10 કિલો છાણનું ખાતર, 100 ગ્રામ નાઈટ્રોજન, 50 ગ્રામ ફોસ્ફરસ અને 80 ગ્રામ પોટેશ આપવું જોઈએ, આવનારા દસ વર્ષ સુધી ઝાડની વયથી ગુણાકાર કરી ખાતર અને ફર્ટિલાઈઝરને નિશ્ચિત કરી અને આ રીતે વર્ષમાં દેવામાં આવતું ખાતર અંર ફર્ટિલાઈઝરની માત્ર 50થી 100 કવિન્ટલ સડેલા છાણનું ખાતર, 1 કિલોગ્રામ નાઈટ્રોજન, 500 ગ્રામ ફોસ્ફરસ તથા 800 ગ્રામ પોટાશ દરેક ઝાડને આપવું જોઈએ.

કાજુની ખેતી કરવા માંગો છો તો એવી રીતે કરો વાવેતર

સમય સમય પર સિંચાઈ

રોપાઓનું વાવેતર કર્યા પછી તરત જ પ્રથમ સિંચાઈ કરવી જોઈએ, તે પછી ઉનાળામાં 7-10 દિવસના અંતરે છોડને જરૂરિયાત મુજબ સિંચાઈ કરવી જોઈએ. ઝાડના સુષુપ્ત તબક્કામાં (ડિસેમ્બર-જાન્યુઆરી) અને ફૂલો પછી માર્ચમાં સિંચાઈ ન કરવી જોઈએ. છોડને સ્વસ્થ રાખવા અને ખાતરોના દુરૂપયોગથી બચવા માટે નીંદણ સમય સમય પર થવું જોઈએ.

આંબળાનું એક વૃક્ષ 50થી 60 વર્ષ સુધી આપે છે ફળ

આમલાનો કલમી છોડ વાવેતરના ત્રીજા વર્ષ પછી અને બીજવાળો  છોડ 6થી 8 વર્ષ પછી ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે. કાલમીનો છોડ 10થી 12 વર્ષ પછી સંપૂર્ણપણે ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે અને સારી જાળવણી સાથે વૃક્ષ 50 થી 60 વર્ષ સુધી ફળ આપે છે. સંપૂર્ણ છોડ ઉગાડવામાં આંબળાનું એક વૃક્ષ એકથી ત્રણ ક્વિન્ટલ ફળ આપી શકે છે.આ રીતે પ્રતિ હેક્ટર 15થી 20 ટન ઉપજ મેળવી શકાય છે, અને આ રીતે લાખો રૂપિયાની કમાણી થઈ શકે છે.