સ્ટીવિયા જેને સ્ટીવિયા રેબુડિયાના બર્ટોની તથા સુગર તુલસી પણ કહેવામાં આવે છે. આ સુર્યમુખી પરિવારની એક બહુવર્ષીય ઝાડી છે, જેમાં આઠ પ્રકારના ગ્લાઈકોસાઈડ્સ હોય છે. સ્ટીવિયાકા ઉપયોગ પાંદડાની કાપણી, સુખાઈ અને શુદ્ધિકરણની પ્રક્રિયાના માધ્યમથી કરવામાં આવે છે. ક્રૂડ સ્ટીવિયા, આ અગાઉ શુદ્ધસંશોધિત ઉત્પાદન છે, જે મોટાભાગે સ્વાદમાં કડવા અને ગંધ લેવામાં આવે છે. અંતિમ સ્ટીવિયા કાઠવા પ્રક્રિયામાં આશરે 40 તબક્કા અથવા સ્ટેપ્સ લાગે છે. ત્યારબાદ તે ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે.
મધુમેહ રોગીઓ માટે સ્ટેવિયા વરદાનરૂપ સાબિત થઈ રહ્યા છે. સુક્રોજ અથવા ટેબલ સુગરના વિકલ્પ તરીકે છે, એક સ્વીટનરના સ્વરૂપમાં સ્ટેવિયાનો ઉપયોગ કરવો તે ઘણો સ્વાસ્થ્ય લાભોની સંભાવના ધરાવે છે. ઓછી કેલેરી હોવાને લીધે સ્ટીવિયા ડાયાબિટીસ નિયંત્રણ અથવા વજન ઘટાડવાનો એક સ્વાસ્થ્ય વિકલ્પ છે. તેની સાથે બ્લડ પ્રેસર, મસૂડોમાં થતી બીમારીઓ, ચામડાના વિકારો તથા એન્ટી વેક્ટિરિયલ સ્વરૂપમાં પણ કામમાં લેવામાં આવે છે.
સ્ટીવિયાનના ઔષધિય મહત્વ
વજન નિયંત્રણ
વધારે વજન અને મેદસ્વીતાના અનેક કારણ છે, જે શારીરિક નિષ્ક્રિયતા અને ચરબી અને ઉચ્ચ શર્કરાના વધારે સેવન કરવા.
અગ્નાશયી કેન્સર
સ્ટીવિયામાં અનેક સ્ટેરોલ તથા એન્ટીઓક્સિડેન્ટ યોગિક થાય છે, જેમાં કેમ્ફેરોલ પણ સામેલ છે. અધ્યયનોથી વાકેફ થયા છે, કેમ્પફેરોલ અગ્નાશયી કેન્સરના જોખમને 23 ટકા સુધી ઓછું કરી શકે છે.
બ્લકપ્રેસર
સ્ટીવિયા સામાન્ય બ્લડ પ્રેસરમાં મદદ કરી શકે છે.
સ્ટીવિયાની આડઅસર
વર્તમાન સંશોધનમાં એ બાબતથી વાકેફ થવું જરૂરી છે કે ગર્ભવતી મહિલાને ભલામણ કરવામાં આવેલ તે પ્રમાણે અથવા ઓછા પ્રમાણમાં ઉપયોગ કરવો સુરક્ષિત છે. વધારે સેવનથી સંવેદનશીલતાવાળા લોકોને સોજો, પેટની એંઠણ, મતલી, અને અન્ય સ્થિતિ અનુભવ થઈ શકે છે. જ્યાં સુધી સ્ટીવિયા વધારે શુદ્ધ અને સંયમમાં ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, ત્યાં સુધી તેનો દુષ્પ્રભાવ થતો નથી અને ચિંતામુક્ત ઉપયોગ કરી શકાય છે.
સ્ટીવિયા કેવી રીતે ઉપયોગ કરી શકાય છે
સ્ટીવિયા સ્ટીયર્સ મુખ્યત્વે ટેબલ સુગર ઉત્પાદનોમાં કરવામાં આવે છે અને સુગર વિકલ્પ સ્વરૂપમાં કેલરી પે ઓછી કરે છે. સ્ટીવિયા સ્વીટર્સમાં મીઠા ઘટક સ્વભાવિક રીતે થાય છે. આ એ ગ્રાહકો અને લાભ પહોંચાડી શકે છે કે જે કુદરતી રીતે ખાદ્ય પદાર્થો અને પેપદાર્થોને પસંદ કરે છે. વિશ્વભરમાં 5000થી વધારે ખાદ્ય અને પે પદાર્થોમાં સ્ટીવિયાનો ઉપયોગ એક ઘટના સ્વરૂપમાં કરવામાં આવે છે. સ્ટીવિયા સ્વીટર્સનો ઉપયોગ ચા, કોફી, આઈસ્ક્રીમ, ડેસર્ટ, કાર્બોનેટેડ વોટર (સોડા), ફ્લેવર્ડ ડ્રિંક, જામ, રેડી ટુ ઈટ, દહી, મસાલાદાર ભોજન, રોટલી, ઠંડાપીણા, કેન્ડી અને તૈયાર શાકભાજીમાં કરી શકાય છે.
Share your comments