હીંગ એક એવી વસ્તું છે જેથી આપણા ભોજનનું સ્વાદ બમણો થઈ જાય છે. ભારતના ભાગ્ય જ કોઈ ઘર એવું હોય જેના રસોડમાં હીંગનો ઉપયોગ નથ થતો હોય. ભોજનનું સ્વાદ બમણા કરવાના સાથે હીંગના ઘણા સ્વસ્થ્ય લાભ પણ છે. હીંગ પેટના દુખાવા સહિત અનેક શારીરિક સમસ્યાઓથી રાહત અપાવવામાં મદદરૂપ થાય છે. જણાવી દઈએ કે, દુનિયાભરમાં બનતી હીંગમાંથી લગભગ 40 ટકા ભારતમાં વપરાય છે. એટલે ખેડૂત ભાઈયો હીંગની ખેતી કરીને સારી આવક મેળવી શકાય છે, દેશના બજારોમાં એક કિલો હીંગની કિંમત 35 થી 40 હજાર રૂપિયાની આસપાસ છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમે એક મહિનમાં 10-15 કિલોથી વધુ હીંગનો વેચાણ કરો છો, તો તમે લાખોની કમાણી કરી શકો છો.
ભારત હિંગની આયાત ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાનથી કરે છે.
આટાલા મોટા ભાગે ભારતના રસોડાઓમાં વાપરવામાં આવતી હીંગનો આયાત ભારતને ઈરાન અને અફધાનિસ્તામાંથી કરવું પડે છે. તેને જોતા કેટલાક સમયથી ભારતના કૃષિ વૈજ્ઞાનિકોએ હીંગની ખેતી પર સંશોધન કરી રહ્યા છે. જેમાં હિમાલયમ બાયોટેકનોલોજી ઈન્સ્ટિટ્યૂટ, પાલમપરુના વૈજ્ઞાનિકોએ કેટલીક હીંગની આયાત કરી છે. ઈરાન અને અફઘાનિસ્તાનથી આ બીજ ભારતમાં લાવવામાં આવ્યા અને લગભગ 3 વર્ષની મહેનત પછી હીંગનો છોડ તૈયાર કરવામાં આવ્યો. દેશમાં પ્રથમ વખત, હિમાચલ પ્રદેશના લાહૌલ સ્પીતિમાં કેટલાક ખેડૂતોને હિંગની ખેતીની તાલીમ આપવામાં આવી હતી.
હીંગની ખેતી માટે તાપામાન
જો તમે પણ હીંગની ખેતી કરવા માંગતા હોવ તો તેના માટે લગભગ 20 થી 30 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાન હોવું ખૂબ જ જરૂરી છે. તમે તેને આ રીતે સમજી શકો છો કે આ પાકને ઉગાડવા માટે વધારે ઠંડીની જરૂર નથી. જેના કારણે ઉત્તરાખંડના પહાડી વિસ્તારો, લદ્દાખ, હિમાચલના કિન્નૌર, મંડી જિલ્લાના જંજેલીના પહાડી વિસ્તારને હિંગની ખેતી માટે યોગ્ય માનવામાં આવે છે.
આ બાબતોની રાખો કાળજી
હીંગની ખેતી માટે, તમારે ગ્રીન હાઉસમાં લગભગ 2 ફૂટના અંતરે હિંગના બીજ વાવવા જોઈએ.હીંગનો છોડ અંકુરિત થવો જોઈએ પરંતુ તમારે તેને 5-5 ફૂટના અંતરે રોપવો પડશે.તમારે તમારા હાથથી જમીનની ભેજ તપાસવી પડશે અને જરૂરિયાત મુજબ પાણીનો છંટકાવ કરવો પડશે.જો તમે પાણીનો વધુ પડતો છંટકાવ કરો છો, તો તે છોડને પણ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
પાંચ વર્ષમાં છોડ વૃક્ષ બની જાય છે
હીંગના છોડને ભેજ આપવા માટે લીલા ઘાસનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.હીંગના છોડને વૃક્ષ બનવામાં લગભગ 5 વર્ષ લાગે છે.લેટેક્સ ગમ સામગ્રી છોડના મૂળ અને રાઇઝોમ્સમાંથી મેળવવામાં આવે છે.તેના છોડ તેમના મૂળની ખૂબ નજીક કાપવામાં આવે છે અને સપાટીના સંપર્કમાં આવે છે. જેના કારણે કપાયેલી જગ્યામાંથી દૂધીનો રસ નીકળે છે.જ્યારે આ પદાર્થ હવાના સંપર્કમાં આવ્યા પછી સખત થઈ જાય છે, ત્યારે તેને કાઢવામાં આવે છે.
કેટલો ખર્ચ આવશે
જો તમે હીંગની ખેતી કરવા માંગતા હોવ તો પ્રતિ હેક્ટર આશરે 3 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ થઈ શકે છે. 5માં વર્ષે તમે હીંગની ખેતીથી 10 લાખ રૂપિયા સુધીનો નફો કમાઈ શકો છો. તમને જણાવી દઈએ કે, ભારતીય બજારમાં એક કિલો હીગની કિંમત લગભગ 35 થી 40 રૂપિયા પ્રતિ કિલો છે. જો તમે એક મહિનામાં 5 કિલો હિંગનું ઉત્પાદન કરો છો, તો તમે સરળતાથી દર મહિને 2 લાખ રૂપિયાની કમાણી કરી શકો છો.
Share your comments