જમીનની ફળદ્રુપતા કેવી રીતે વધારશો?, જાણો સંપૂર્ણ પદ્ધતિ

પાકની સારી ઉપજ માટે ફળદ્રુપ જમીન જરૂરી છે. સતત વધતી માંગને કારણે, પાકની સારી ઉપજ માટે જમીનનું ફળદ્રુપ હોવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.

ગાયનું છાણ ખાતર

ગાયના છાણનો ઉપયોગ પ્રાચીન સમયથી જૈવિક ખાતર તરીકે કરવામાં આવે છે. તે ગાય, ઘોડો, ભેંસ, બકરી અને ઘેટાંના છાણનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. ગાયનું છાણ જેટલું જૂનું હશે તેટલી જમીનની ફળદ્રુપતા વધુ સારી રહેશે. ગાયના છાણનું ખાતર 100% કુદરતી છે. હાલમાં રાસાયણિક ખાતરોથી થતા હાનિકારક રોગોથી બચવા માટે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

આ કાર્બનિક ખાતરનો ઉપયોગ તમામ પ્રકારના છોડ માટે થઈ શકે છે. નાના છોડ અને બગીચાઓથી લઈને મોટા પાક માટે જમીન તૈયાર કરતી વખતે 20 થી 30 ટકા ગોબર ખાતરનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ધ્યાનમાં રાખો કે તેને જમીનમાં ભેળવ્યાના લગભગ એક અઠવાડિયા પછી જ રોપવાનું શરૂ કરો.

આ પણ વાંચો: ઠંડીમાં ઝટપટ બનાવો બાજરીના ઢોસા, જાણો બનાવવાની રીત

કઠોળના છોડથી જમીનને ફાયદો થાય છે

કઠોળના છોડ પર્યાવરણની સાથે-સાથે જમીનની તંદુરસ્તી પણ સુધારે છે. જમીનની તંદુરસ્તી, પાણીની અછત, ગ્લોબલ વોર્મિંગ, જૈવવિવિધતા, જમીનમાં નાઈટ્રોજનની ઉણપ વગેરેને કારણે થતી સમસ્યાઓમાં કઠોળના છોડ ખૂબ જ મદદરૂપ થાય છે. કઠોળ પાકો જમીનની ઉત્પાદન ક્ષમતા અને જમીનની ફળદ્રુપતા જાળવવામાં તેમની કુદરતી ભૂમિકા ભજવે છે.

આ છોડના મૂળમાં રાઈઝોબિયમ બેક્ટેરિયા જોવા મળે છે, જે હવામાં હાજર નાઈટ્રોજનને જમીનમાં સ્થિર કરે છે. જેના કારણે જમીનમાં નાઈટ્રોજનનું પ્રમાણ વધે છે અને આગળ વધતા પાકને પણ આનો ફાયદો થાય છે. આ પાક લણ્યા પછી, તેના અવશેષો જમીનમાં નાઇટ્રોજનની માત્રામાં વધારો કરે છે.

પાક અને શાકભાજીના અવશેષોનો ઉપયોગ

લોકો ઘણીવાર બાકીના શાકભાજી, ફૂલો અને અનાજને કચરા તરીકે ફેંકી દે છે. પરંતુ તેનો ઉપયોગ ખેતરની જમીનની ફળદ્રુપતા વધારવા માટે કરી શકાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ અવશેષો એકઠા કર્યા પછી તેને ખેતરમાં નાખીને ખેડાણ કરો. તેનાથી જમીનની ફળદ્રુપતા ઘણી હદે વધે છે. ખેડૂતે પાકના બાકીના અવશેષો જેવા કે મેરીગોલ્ડના છોડ, મકાઈના છોડ, અડદ, મગ, ટામેટા, તુવેર, કાકડી, નાનુઆ, કોબી વગેરેની લણણી અને કાપણી પછી રોટાવેટરની મદદથી છોડવાની જરૂર છે. માત્ર ખેડાણ કરો.