શાકભાજીની ખેતી કરવા આવા છે સરળ અને આધુનિક ઉપાય, એક ક્લીકથી જાણો

આપણા રોજિંદા આહારમાં શાકભાજીનું મહત્વનું સ્થાન છે. ખાસ કરીને શાકાહારીઓના જીવનમાં તો તેનું વિશેષ સ્થાન છે. શાકભાજીએ ખોરાકનો એવો પોષક તત્વોનો સ્રોત છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્યને જ નહીં, પરંતુ તેનો સ્વાદ પણ વધારે છે.  પોષક નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ, સંતુલિત આહાર માટે એક પુખ્ત વ્યક્તિએ દરરોજ 85 ગ્રામ ફળો અને 300 ગ્રામ શાકભાજીનું સેવન કરવું જોઈએ. પરંતુ આપણા દેશમાં શાકભાજીનું વર્તમાન ઉત્પાદન સ્તર વ્યક્તિદીઠ માત્ર 120 ગ્રામ છે. તેથી આપણે શાકભાજીનું ઉત્પાદન વધારવું જોઈએ.
આવી રીતે બનાવી શાકભાજીનો બગીચો

ચોખ્ખા પાણીની સાથોસાથ રસોઈઘર અને બાથરૂમમાંથી છોડેલા પાણીનો ઉપયોગ કરીને ઘરના પાછલા આંગણામાં રોજિંદી ઉપયોગી શાકભાજી ઉગાડવાની યોજના બનાવી શકો છો.  આવી રીતે કરવાથી એક તોવપરાયેલા નકામા પાણીનો ઉપયોગ થશે અને બીજો તેના દ્વારા થતાં પ્રદૂષણથી પણ છૂટકારો મળશે.  ઉપરાંત, મર્યાદિત ક્ષેત્રમાં શાકભાજી ઉગાડવાથી ઘરેલું જરૂરિયાત પણ પૂરી થશે.  સૌથી અગત્યનું, શાકભાજીના ઉત્પાદનમાં રાસાયણિક પદાર્થોનો ઉપયોગ કરવાની જરૂર રહેશે નહીં.  આ એક સલામત પદ્ધતિ છે અને લીલી  શાકભાજી પણ જંતુનાશકોથી મુક્ત રહેશે.છોડ રોપવા માટે આ રીતે કરો ખેતરને તૈયાર પસૌથી પહેલા કોદાળી અથવા હળની મદદથી 30-40 સેન્ટિમીટરની ઊંડાઈ સુધી ખેતરને વ્યવસ્થિત ખેડી નાખવાનું ત્યારબાદ  ખેતરમાંથી પત્થરો, છોડ અને બિનજરૂરી કચરો વગેરે સાફ કરી લો. ખેતરમાં સારી રીતે  100 કિલો સુધી  વર્મી કંપોસ્ટ ફેલાવો. જરૂરીયાત મુજબ 45 અથવા તો 60 સેમી.ના અંતરે ક્યારીઓ બનાવો વાવણી અને છોડ રોપણ સીધી વાવણી કરવામાં આવતા શાક જેમ કે ભીંડો, બીન અને કાઉપીયા વગેરે વાવેતરનું ક્યારીઓ બનાવીને થઈ શકે છે. બે છોડ વચ્ચેનું અંતર 30 સે.મી. જેટલું હોવું જોઈએ.

ડુંગળી, ફુદીનો અને ધાણા ખેતરની પટ્ટી પર ઉગાડવામાં આવે છે. પ્રતિરોપીત પાક જેમ કે ટામેટાં, રીંગણ અને મરચું, વગેરે એક મહિના પૂર્વે  નર્સરી બેડ કે મટકી અથવા કુંડામાં ઉગાડવામાં આવતા  હોય છે.વાવણી પછી તેને માટીથી ઢાંકી તેની ઉપર લીમડાના પોડનો 250 ગ્રામ પાવડર છાંટવામાં આવે છે જેથી તેની ઉપર કીડીઓ ન થાય.  ટામેટાંની વાવણીના 30 દિવસ પછી અને રીંગણ, મરચાં અને મોટી ડુંગળીના છોડને  40-45 દિવસ પછી નર્સરીમાંથી કાઢી  નાખવામાં આવે છે.ટામેટાં, રીંગણ અને મરચાંના છોડને 30થી 45 સેમી.ના અંતરે  વાવણી કરવામાં આવે છે. મોટી ડુંગળી માટે મેડની બન્ને બાજુ 10 સે.મી.ની જગ્યા છોડી દેવામાં આવે છે. વાવેતરના ત્રીજા દિવસે છોડની સિંચાઈ કરવામાં આવે છે.  પ્રારંભિક તબક્કે, આ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ રોપણને  બે દિવસ પછી અને ત્યારબાદ ચોથાદિવસે પાણી આપવામાં આવે છે. પાણીયુક્ત થવું જોઈએ.

વનસ્પતિ બગીચાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ મહત્તમ લાભ મેળવવા અને સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન ઘરેલુ શાકભાજીની જરૂરિયાત પૂરી કરવાનો છે. 

1. આ ધ્યેય અમુક પદ્ધતિઓ અપનાવીને પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
2. બગીચાના એક છેડે બારમાસી છોડ ઉગાડો. તેમની છાયા અન્ય પાક પર ન આવવી જોઈએ. તેઓ અન્ય શાકભાજી અને વનસ્પતિ પાકોને પોષણ આપી શકે છે.
3.બગીચાના આવવા જવાના રસ્તા પર  અને તેની આસપાસનો માર્ગ ધાણા, પાલક, મેથી, 

ટંકશાળ વગેરે વિવિધ ટૂંકા ગાળાની લીલી શાકભાજી ઉગાડવા માટે વાપરી શકાય છે.શાકભાજીના બગીચા માટે સ્થળ પસંદગી

 શાકભાજીના બગીચા માટે સ્થળની પસંદગી મર્યાદ હોય છે.  અંતિમ પસંદગી હંમેશાં ઘરની પાછળનો ભાગ જ હોય છે, જેને આપણે વાડીનો ભાગ પણ કહીએ છીએ. આ એક અનુકૂળ જગ્યા છે કારણ કે કુટુંબના સભ્યો મુક્ત સમયમાં  શાકભાજી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે અને રસોડું અને બાથરૂમમાંથી છોડવામાં આવતા પાણીને સરળતાથી શાકભાજી તરફ ફેરવી શકાય છે. શાકભાજીના બગીચાનું કદ જમીનની ઉપલબ્ધતા અને વ્યક્તિઓની સંખ્યા પર આધારિત છે.શાકભાજીના  બગીચાના કદની કોઈ મર્યાદા હોતી નથી, પરંતુ સામાન્ય રીતે, ચોરસ કરતા સમકોણ બગીચો પસંદ કરવામાં આવે છે.  1/20 એકર જમીનમાં શાકભાજીની ખેતી એ સરેરાશ ચાર કે પાંચ વ્યક્તિના પરિવાર માટે પૂરતી હોઈ શકે છે.બારમાસી ફાર્મ સરગવો, કેળા, પપૈયા, મીઠો લીમડો આ તમામ પાક પદ્ધતિ સૂચવે છે કે એક અથવા બીજા પાકને દરેક ક્ષેત્રમાં આખા વર્ષ દરમ્યાન કોઈ ગેપ વિના ઉગાડવામાં આવે છે.  ઉપરાંત, કેટલાક ખેતરોમાં, બે પાક (એક લાંબી અવધિ અને અન્ય ટૂંકા સમયગાળા) પણ વારાફરતી ઉગાડવામાં આવે છે.  

શાકભાજીના બગીચાના નિર્માણના આર્થિક લાભો પહેલા તેના પરિવારને પોષણ આપે છે અને પછી વેચે છે.જરૂરિયાત કરતા વધુ ઉત્પાદન થાય તો બજારમાં વેચી શકાય છે અથવા તેની જગ્યાએ અન્ય સામગ્રી પણ મેળવી શકાય છે.  કેટલાક કિસ્સાઓમાં, ઘરેલું બગીચો આવક પેદા કરવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ બની શકે છે.  અન્ય કિસ્સામાં, તે આવક ઉત્પન્ન કરવાના હેતુને બદલે કુટુંબના સભ્યોના પોષણ લક્ષ્યને પૂર્ણ કરવામાં મદદ કરે છે. આ રીતે શાકભાજીનો બગીચો આવક પેદા કરવા અને પોષણના બેવડા લાભ પ્રદાન કરે છે.