કોરોના કટોકટી પછીથી, દેશ અને વિશ્વમાં આયુર્વેદિક અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા ઉત્પાદનોની માંગ નોંધપાત્ર રીતે વધી છે. સૌંદર્ય પ્રસાધનોની વાત હોય કે આયુર્વેદિક દવાની, એલોવેરાનો ઉપયોગ બધામાં વ્યાપકપણે થાય છે. આ જ કારણ છે કે બજારમાં તેની માંગ ઘણી વધારે છે.
કુંવારપાઠાની ખેતીની સૌથી સારી બાબત એ છે કે તમે માત્ર એક છોડ વાવીને 5 વર્ષ સુધી નફો મેળવી શકો છો. જો આપણે એલોવેરાની ખેતી વિશે વાત કરીએ, તો લગભગ ₹50000ના ખર્ચ સાથે, તમે એક વર્ષમાં 10 લાખ રૂપિયા કમાઈ શકો છો. કુંવારપાઠાના છોડને રોપવા પર તેમાંથી ત્રણ કે ચાર નાના છોડ નીકળે છે. તમે તમારા ખેતરમાં યોગ્ય જગ્યાએ આ બેબી પ્લાંટ લગાવીને વધુ સારી કમાણી કરી શકો છો.
એલોવેરા નામના આ ફાયદાકારક છોડમાં એટલા બધા સ્વાસ્થ્ય લાભો છે કે લગભગ દરેક બ્યુટી પ્રોડક્ટ કંપની તેને લગતી પ્રોડક્ટ્સ વેચે છે. દેશમાં ઘણા લોકો આ એલોવેરા ઉત્પાદનો ખરીદે છે અને તેનો ઉપયોગ પણ કરે છે. એલોવેરાથી સંબંધિત ઉત્પાદનો બનાવતી કંપનીઓને ઘણો ફાયદો થઈ રહ્યો છે.
ઓછા પાણીની જરૂર છે
ગરમ આબોહવા એલોવેરાની ખેતી માટે યોગ્ય માનવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે તેની ખેતી લઘુત્તમ વરસાદ અને ગરમ ભેજવાળા પ્રદેશમાં થાય છે. એલોવેરા ગ્રે માટીમાં સારી ઉપજ આપે છે. એલોવેરા છોડ અતિશય ઠંડીની સ્થિતિ પ્રત્યે સંવેદનશીલ હોય છે, આ સમય દરમિયાન ખેતી ન કરવી જોઈએ. એલોવેરાની ખેતી રેતાળથી લોમી જમીનમાં વિવિધ પ્રકારની જમીનમાં કરી શકાય છે.
એલોવેરા છોડ ક્યારે રોપવો?
સારી ઉપજ માટે, જુલાઈ-ઓગસ્ટમાં એલોવેરાના છોડ રોપવા યોગ્ય છે. એલોવેરાની ખેતી શિયાળાના મહિનાઓ સિવાય આખું વર્ષ કરી શકાય છે.આયુર્વેદ મુજબ એલોવેરા ચામડીના રોગો, કમળો, ઉધરસ, તાવ, પથરી, શ્વાસ વગેરે જેવા રોગોમાં ખૂબ જ ઉપયોગી છે.
એલોવેરાની ખેતી કેવી રીતે કરવી?
એલોવેરાની ખેતી માટે પહેલા જમીન ખેડવી જોઈએ. જમીનની ફળદ્રુપતા વધારવા માટે, ખેતરની છેલ્લી ખેડાણ વખતે 15-20 ટન ગોબર ખાતર નાખવું જોઈએ. જેટલું વધુ ગાયનું છાણ, તેટલું સારું ઉત્પાદન.
કેટલું બીજ રોપવું?
કુંવારપાઠાનો છોડ તૈયાર કરવા માટે 6-8 છોડ સાથે વાવણી કરવી જોઈએ. તે ચારથી પાંચ પાંદડાવાળા 3-4 મહિના જૂના કંદ દ્વારા વાવી શકાય છે. એક એકર જમીનમાં 5000-10000 સકરની જરૂર પડી શકે છે. છોડની સંખ્યા જમીનની ફળદ્રુપતા અને છોડથી છોડ અને પંક્તિથી પંક્તિ વચ્ચેના અંતર પર આધારિત છે.
એલોવેરા બીજ ક્યાંથી મેળવવું?
એલોઇન અને જેલના ઉત્પાદન માટે નેશનલ બ્યુરો ઓફ પ્લાન્ટ જિનેટિક રિસોર્સિસ દ્વારા એલોવેરાની અનેક જાતો વિકસાવવામાં આવી છે. CIMAP, લખનૌએ એલોવેરા (અંકાચા/AL-1)ની સુધારેલી વિવિધતા પણ વિકસાવી છે. નવા ખેડૂતો એલોવેરાની વ્યાવસાયિક ખેતી માટે નવી જાતો માટે આ સંસ્થાઓનો સંપર્ક કરી શકે છે.
એલોવેરા છોડ કેવી રીતે રોપવો
કુંવારપાઠાના છોડ વાવવા માટે ખેતરમાં ખાડાઓ બનાવવામાં આવે છે. તે એક મીટરમાં બે લાઇન ધરાવે છે. પછી એક મીટર જગ્યા ખાલી રાખીને એક મીટરમાં બે લાઈન લગાવવી જોઈએ. જૂના છોડમાંથી યુવાન છોડને દૂર કર્યા પછી, છોડની આસપાસની જમીનને સારી રીતે દબાવવી જોઈએ. વરસાદમાં ખેતરમાં જૂના છોડમાંથી કેટલાક નાના છોડ બહાર આવવા લાગે છે, આ છોડને મૂળ સાથે બહાર કાઢીને ખેતરમાં રોપણી માટે વાપરી શકાય છે. એલોવેરાને રોપતી વખતે તેની ગટર અને ડોળીમાં 40 સેમીનું અંતર રાખવું જોઈએ. એલોવેરાની વાવેતરની ઘનતા 50,000 પ્રતિ હેક્ટર હોવી જોઈએ અને અંતર 40 x 45 સેમી હોવું જોઈએ.
પાણી અને કાળજી વિશે કોઈ ચિંતા નથી
એલોવેરાને ઓછા પાણીની જરૂર છે, તેથી તે સરળતાથી વધે છે. એલોવેરા છોડને વધારે પાણીની જરૂર નથી પડતી. વધુ પડતા પાણીથી મૂળ સડી જાય છે અને છોડ મરી જાય છે. તેની સિંચાઈમાં આ વાતનું ધ્યાન રાખો. આના માટે સામાન્ય હવામાનમાં અઠવાડિયામાં એક વાર અને શિયાળામાં આના કરતાં ઓછું પાણી આપવું સારું છે.
પ્રથમ પાક ક્યારે તૈયાર થશે?
પ્રથમ પાક એક વર્ષ પછી તૈયાર થાય છે, ત્યારબાદ ત્રણથી ચાર મહિનામાં જ તેની કાપણી કરવી જોઈએ. લણણી માટે તીક્ષ્ણ સિકલનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
એલોવેરામાંથી કમાણી
એલોવેરાના તાજા પાંદડા વેચવાથી પ્રતિ કિલો છ રૂપિયાનો ભાવ મળે છે. તમે તેને આયુર્વેદિક દવા બનાવતી કંપનીઓ અથવા કોસ્મેટિક્સ ઉત્પાદક કંપનીઓને વેચી શકો છો. તેની ખેતી માટે કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગ શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે. જો તમે એલોવેરા પલ્પનો અર્ક વેચો છો, તો તે રૂ.16-18 પ્રતિ કિલો સુધી વેચાય છે.
આ પણ વાંચો: કાકડીની ખેતી કેવી રીતે કરવી ?
Share your comments