શું તમને ખબર છે, શાકભાજીમાં મૂળા જો કે અથાણુંથી લઈને સલાડ સુધીમાં વપરાય છે. તેના વિશ્વમાં સૌથી મોટો નિકાસકાર કોણ છે. જો તમારા મનમાં ભારતનું નામ આવી રહ્યું છે. તો અમે તમને જણાવી દઈએ કે ભારત મૂળાનો વિશ્વમાં બીજો સૌથી મોટું નિકાસકાર છે પહેલા નહીં. ચલો તમારા વધુ સમય નથી બગાડીને અમે તમને જણાવી દઈએ કે નેધરલેંડ વિશ્વમાં સૌથી વધુ મૂળાનો નિકાસ કરે છે. તેના પછી ભારત આવે છે અને ભારત પછી ત્રીજો નંબર ચીનનો છે. તેથી કરીને આપણી સરકાર અને કૃષિ જાગરણના ડાયરેક્ટર ઇન ચીફ એમસી ડોમનિકએ મૂળાના ફાયદાના કારણે તેની માંગમાં વધારાને જોતા આપણા દેશન ખેડૂતોને જણાવા માંગે છે કે મૂળાની ખેતી કરીને તેઓ મૂળાના અઢળક ઉત્પાદન મેળવીને પોતાના ઘરે પૈસાના ઢગલા ઉભા કરી શકે છે. જેના માટે કૃષિ જાગરણ દ્વારા મૂળાના સપ્તાહ શરૂ કરવામાં આવ્યુ છે. જેના થકી ખેડૂતોને મૂળાની વૈજ્ઞાનિક ખેતીના વિશેમાં જણાવવામાં આવશે. તેમ જ તેના સેવન કરવાથી આપણા શરીરને કેટલાક સ્વાસ્થ્ય લાભ થઈ શકે છે તેની પણ માહિતી આપવામાં આવશે. જણાવી દઈએ આ પહેલમાં આપણા સાથ ફાર્મર દ જર્નલિસ્ટ, ફાર્મર દ ઓર્ગેનિક અને ફાર્મર દ બ્રાંડના સાથે જ સોમાણી સીડ્સ પણ આપી રહ્યું છે. તેમ જ સોમાણી સીડ્સ ખેડૂતોને મૂળાની ખેતી કરવા માટે તેના બીજ પણ ઉપલબ્ધ કરવાશે.
મૂળાની ખેતી માટે તાપમાન
એમ તો મૂળાની ખેતી શિયાળામાં કરવામાં આવે છે. કેમ કે શિયાળામાં ખેડૂતોએ તેનું વધુ ઉત્પાદન મેળવી શકે છે. બીજી વાત તેના બીજને સારી રીતે અંકુરિત થવામાં 20 ડ્રિગ્રી તાપમાન હોવું જોઈએ. કેમ કે જો તમે 25 ડ્રિગ્રીથી વધુ તાપમાનમાં મૂળાનો વાવેતર કરો છો તો પાક પર માઠી અસર થાય છે.એટલે મૂળાનો વાવેતર ઉનાળામાં તો ક્યારે પણ નથી કરવું જોઈએ. કેમ કે જો તમે ઉનાળામાં મૂળાનો વાવેતર કરો છો તો તમારે દિવસમાં ત્રણ-ચાર વખત પાકને પાણી આપવું પડે. તેના સાથે જ જો તમે વરસાદના સમયમાં તેની ખેતી કરો છો તો તમારે પાકની વધુ કાળજી લેવી પડશે.
મૂળાની ખેતી માટે જમીન
મૂળાની ખેતી માટેની જમીન ચીકણી, નાજુક અને રેતાળ હોવી જોઈએ. જણાવી દઈએ સખત અને ભારે જમીનમાં મૂળો યોગ્ય રીતે ઉગતા નથી કારણ કે તેના મૂળ વાંકાચૂકા થઈ જાય છે.તેના પાકના સારા એવા વિકાસ માટે જમીનના ફળદ્રુપ પીએચ-5.5 થી 6.8 હોવું જોઈએ. મૂળાની ખેતી માટે ભેજવાળી જમીનનું ઉપયોગ પણ સારો ગણવામાં આવે છે. આથી મૂળાના પાકને દર રોજ પાણી આપવાની જરૂર પડતી નથી. આ ઉપરાંત સખત અને ભારે જમીનમાં મૂળો યોગ્ય રીતે ઉગતા નથી કારણ કે તેના મૂળ વાંકાચૂકા થઈ જાય છે.
આ પણ વાંચો: સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબબ ફાયદાકારક છે મૂળા, આ પાંચ રોગ તરત જ થઈ જશે ઠીક
મૂળાની ખેતી કરવાની વૈજ્ઞાનિક રીત
આપણા દેશના દરેક ખૂણામાં મૂળાની ખેતી જુદા-જુદા ઋતુઓમાં ત્યાંના હવામાનના મુજબ કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત મૂળાની ખેતી કરવા માટે મેદાની રાજ્યો જેમ કે ઉત્તર અને પશ્ચિમ ભારતને શ્રેષ્ઠ ગણવામાં આવ્યું છે. પરંતુ ઉત્તરના પહાડી રાજ્યોના ખેડૂતોને મૂળાની ખેતી નથી કરવી જોઈએ કેમ કે તેના માટે જમીન સમતળ હોવી જોઈએ.વૈજ્ઞાનિકો મુજબ ખેડૂતોને મૂળાની ખેતી માટે જમીન એવી રીતે તૈયાર કરવી જોઈએ જેમાં પાણીના ડ્રેનેજ સિસ્ટમ સારો હોય.
મૂળાની ખેતીની વિશેષતા
જો આપણો મૂળાની ખેતીની વિશેષતાની વાત કરીએ તો તેનો પાક ફક્ત બે મહીનામાં લણણી માટે તૈયાર થઈ જાય છે. તેથી ખેડૂત ભાઈઓ તમે બે થી ત્રણ વખત તેની ખેતી કરી શકો છો. વધુ માહિતી માટે જાણાવી દઈએ કે તેના છોડ તૈયાર થવામાં 50-60 દિવસનું સમય લાગે છે. આ સમયમાં તેના છોડ એક ફૂટનું થઈ જાય છે.
મૂળાની ખેતીના સમય આ બાબતોની રાખજો કાળજી
કૃષિ નિષ્ણાતો અને સોમાણી સીડ્સ સાથે વાત કરતાં વખતે કૃષિ જાગરણ ગુજરાતીએ તેઓથી પ્રશ્ન કર્યો કે જ્યારે ખેડૂતોને મૂળાની ખેતી કરતાં વખતે કયા બાબતોની કાળજી રાખવી જોઈએ? આ પ્રશ્નનું ઉત્તર આપતા સોમાણી સીડ્સના કૃષિ નિષ્ણાતોએ ઉત્તર આપતા જણાવ્યું કે જો તમે નીંદણનું નિયંત્રણ નહીં કરો તો પાકની ઉપજ સારી રહેશે નહીં.તેથી ખેડૂતોને પાકમાં નીંદણીની કાળજી ચોક્કસ લેવી જોઈએ. પાકમાં નીંદણ પર નિયંત્રણ રાખવા માટે ખેડૂતોને પોતાની સમજ મુજબ રાસાયણિક કે પછી ઓર્ગેનિક ખાતરનું ઉપયોગ કરવું આ ઉપરાંત તેમને જણાવ્યું કે મૂળાની ખેતી દરમિયાન તેના છોડમાં નીંદણ પર નિયંત્રણ મેળવા માટે પ્રાકૃતિક તરીકેથી સંભાળ રાખવી જોઈએ.
નોંધ: જો તમારે મૂળાના બીજ જોઈતું હોય તો તમે સોમાણી સીડ્સ ઉપર ક્લીક કરીને તમારા ધરે બેઠા તેને મંગાવી શકો છો.
Share your comments