બિહારના દરભંગા જિલ્લાના બલભદ્રપુર ગામની રહેવાસી પુષ્પા ઝા એવી જ એક મહિલા છે જેણે પોતાના વિસ્તારમાં મશરૂમની ખેતીને એક નવા સ્તરે પહોંચાડી છે. પુષ્પા ઝાએ સપ્ટેમ્બર 2010માં મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી હતી.
પુષ્પા ઝાએ તેમના પતિ રમેશના કારણે મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી હતી. પુષ્પા ઝાએ જણાવ્યું કે દસ વર્ષ પહેલા તેમના વિસ્તારના લોકો મશરૂમની ખેતી વિશે વધુ જાણતા ન હતા. કોઈએ તેના પતિને આ વિશે જણાવ્યુ. આ પછી તેણે સમસ્તીપુરની પુસા યુનિવર્સિટીમાંથી મશરૂમની ખેતીની તાલીમ લેવાનું નક્કી કર્યું. પુષ્પા ઝાએ જણાવ્યું કે જ્યારે તે ટ્રેનિંગ માટે યુનિવર્સિટી પહોંચી તો તમામ સીટો ભરાઈ ગઈ હતી. પરંતુ તે પછી તેના પતિએ અધિકારીઓને વિનંતી કરી. બાદમાં અધિકારીઓ સંમત થયા અને તેઓએ સાથે મળીને છ દિવસની તાલીમ પૂર્ણ કરી.
તાલીમ પૂરી કર્યા પછી, ઘરે પાછા ફરતી વખતે, તેણીએ કેટલાક મશરૂમ્સ ખરીદ્યા. ખાધા પછી તેને મશરૂમ્સનો સ્વાદ ખૂબ જ ગમ્યો. આ પછી તેણે મશરૂમની ખેતી કરવાનું નક્કી કર્યું.
ખેતી દરમિયાન આવી સમસ્યાઓ
જ્યારે પુષ્પા ઝાએ મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી ત્યારે તેમને પણ ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો. તેમાંથી એક સમસ્યા એ હતી જ્યારે કેટલાક લોકોએ પુષ્પા ઝાના ખેતરને સળગાવી દીધું હતું. પુષ્પા ઝાએ કહ્યું કે તે નથી જાણતી કે તેનું ખેતર કેમ સળગ્યું. પરંતુ 2011માં કેટલાક લોકોએ રાત્રી દરમિયાન તેનું ખેતર સળગાવી દીધું હતું.
આ પણ વાંચો:આ મહિલા બની કૃષિ વ્યવસાયની 'મલિકા', અનોખા ઉત્પાદનોથી બનાવી પોતાની ઓળખ
પુષ્પા ઝાએ રૂ.50,000ના ખર્ચે મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી હતી. જ્યારે તેણીના ખેતરમાં આગ લગાવવામાં આવી ત્યારે તે સમયે તેણી પુસા યુનિવર્સિટીમાં મશરૂમ બીજની તાલીમ લેવા ગઈ હતી. તેણીએ જણાવ્યું કે ટ્રેનિંગ દરમિયાન તેના ખેતરમાં આગ લાગી ગઈ હતી. આ પછી, જ્યારે તે તાલીમમાંથી પાછી આવી ત્યારે તેણીએ ફરીથી ફાર્મ તૈયાર કર્યું.
ખર્ચ કરતાં બમણી કમાણી
પુષ્પા ઝાએ જણાવ્યું કે મશરૂમની ખેતી આખું વર્ષ કરી શકાય છે. નફા વિશે વાત કરતાં પુષ્પા ઝાએ કહ્યું કે તે દર વર્ષે ખર્ચ કરતાં બમણી કમાણી તે દર વર્ષે કરે છે. તેણીએ જણાવ્યું કે હાલમાં તે એક વર્ષમાં 3 થી 4 લાખ રૂપિયાનો નફો કમાય છે.
અનેક મહિલાઓને તાલીમ આપી છે
2015માં પુષ્પા ઝાએ ગામની અન્ય મહિલાઓને મશરૂમ ઉગાડવાની તાલીમ આપવાનું શરૂ કર્યું. મહિલાઓને મફત તાલીમ આપવાની સાથે સાથે પુષ્પા ઝા મહિલાઓને મફત મશરૂમના બીજ પણ આપતી હતી. પુષ્પા ઝા મશરૂમની ખેતીને લગતી 10 દિવસની તાલીમ આપે છે. પુષ્પા ઝાએ જણાવ્યું કે આ સમયે તેમને મશરૂમની ખેતી કરવામાં કોઈ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો નથી. તેણાએ જણાવ્યું કે તે 12 વર્ષથી મશરૂમની ખેતી કરી રહી છે. હવે તેમને તેમના અનુભવને કારણે સમસ્યાનો સામનો કરવો પડતો નથી. તેણીએ કહ્યું કે જ્યારે તેણે મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી ત્યારે તેનો ખર્ચ 50 હજાર સુધી થતો હતો. પરંતુ આજે આ ખર્ચ વધી ગયો છે. નફા વિશે વાત કરતાં તેમણે કહ્યું કે જો આપણે મશરૂમની પાંચ થેલીઓ વાવીએ છીએ તો તેની કિંમત 150 રૂપિયા સુધી થાય છે અને આ પાંચ થેલીમાં 300 થી 400 રૂપિયાનો નફો થાય છે.
આ પણ વાંચો:5 લાખ રોકીને કરો સીતાફળ (Custard Apple) ની ખેતી, થશે 25થી 30 લાખનો નફો!
Share your comments