કૃષિ ક્ષેત્રે અગણિત તકો સમાયેલી છે. ખેડુતો પોતાની જરૂરિયાત અનુસાર કૃષિક્ષેત્રે પ્રયોગ કરવામાં કદી પાછળ રહ્યો નથી. છેલ્લા કેટલાક સમયથી ચંદીગઢમાં ખેતી કરતા મનીષા લઠ્ઠ ગુપ્તા આજે આવા જ પ્રયોગથી સફળ ખેડૂત બન્યા છે. તેના 10 એકરમાં ફેલાયેલા ખેતરને લોકો જોવા માટે આવે છે અને તેમની ટેકનોલોજી પર ખેતીની વધુ અવનવીન રીતો શીખે છે. મનીષાએ તેના ફાર્મની એક યુટ્યુબ ચેનલ પણ બનાવી છે, જેના દ્વારા તે ખેડૂતો માટે મહત્વપૂર્ણ માહિતી અને પદ્ધતિઓ શેર કરતી રહે છે.
મનીષા છેલ્લા 10 વર્ષથી ખેતીના વ્યવસાય.સાથે જોડાયેલા છે. કોર્પોરેટ સેક્ટરમાં મોટી હોદ્દા પર નોકરીની સાથે તેમણે ખેતીનું કામ પણ શરૂ કર્યું હતું. 2011 માં ચંદીગઢથી 30 કિલોમીટર દૂર હિમાલયની શિવાલિક રેન્જમાં 10 એકર જમીનમાં પાર્માકલ્ચર ટેક્નિકથી ખેતી શરૂ કરી હતી. આજે તે ખૂબ સારી કમાણી કરી રહી છે અને તેનાથી ખુશ પણ છે.
જોકે પર્માકલ્ચર પર્માનેન્ટ કૃષિની જ એક પદ્ધતિ છે. ઓછા ખર્ચમાં આ પદ્ધતિમાં વર્ષો વર્ષ સુધી સારી કમાણી કરી શકાય છે. આ ટેકનીકથી ખેતી કરવાથી એક ઇકો સિસ્ટમ બની જાય છે.જેમાં ફળ,અનાજ, શાકભાજી, કઠોળ, પશુ અને પક્ષીઓનો સમાવેશ થાય છે. તેઓ એકબીજા પર આધાર રાખે છે. સૌથી સારી વાત એ છે કે તેમાં રાસાયણિક ખાતર અથવા જંતુનાશક દવાઓનો ઉપયોગ થતો નથી.
120 જાતના પાક અને છોડ
આનંદ પાર્માકલ્ચર ફાર્મ્સના સ્થાપક મનીષા ગુપ્તા કહે છે અમે જળ પ્રબંધ અને સોયલ રેસ્ટોરેશન ઉપર ખૂબ જ ધ્યાન આપીએ છીએ. આનાથી ખેતરની ઉત્પાદકતામાં નોંધપાત્ર વધારો થાય છે. ડીડબલ્યુ હિન્દીના એક અહેવાલ મુજબ, મનીષાના ખેતરમાં હાલ અનાજ, ફળો, શાકભાજી, કપાસ અને કઠોળ સહિત કુલ 120 જાતના પાક અને છોડ છે.
મનીષા વધુ જણાવે છે કે પર્માકલ્ચરમાં પાણીના સંચાલન અને જમીનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરવા પર વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવે છે. આમાં, વૃક્ષો, છોડ, મૂળ, નાના છોડ, પ્રાણીઓ અને પ્રાણીઓ ઇકો સિસ્ટમ બનાવે છે. દરેક લોકો એકબીજા પર આધાર રાખે છે. મનીષા કહે છે કે તમારી પાસે પર્માકલ્ચર માટે જાજી બધી જમીન હોય એવું બિલકુલ જરૂર નથી. આ પદ્ધતિ છતથી માંડીને ઉજ્જડ જમીન સુધી થઈ શકે છે. ફક્ત તેની ડિઝાઇનને સમજવાની જરૂર છે.
મનીષા કહે છે કે તમારે તમારી જમીન અને ત્યાંના પાક વિશે જાણવું જોઈએ. આ સાથે, તમારે જાણવું જોઈએ કે જમીનની ગુણવત્તા કેવી છે અને પાણી કેવી રીતે વહે છે. જો તમે આ વસ્તુઓ સમજો છો, તો પછી તમે પણ આ રીતે ખેતી કરી શકો છો.
દર વર્ષે 4 કરોડ લિટર પાણીનો સંગ્રહ
પોતાનું જ ઉદાહરણ આપતા મનીષા કહે છે, મારા ખેતરમાં પર્વતોમાંથી ખૂબ જ ઝડપથી વહેતું પાણી આવતું હતું, એવું લાગી રહ્યું હતું કે ત્યાં કોઈ પૂર આવ્યું છે. પરંતુ અમે તેનું સંચાલન કર્યું. વહેતા પાણીઅટકાવવા માટે બે તળાવો બનાવવામાં આવ્યાં હતાં અને અન્ય કામગીરી પણ કરવામાં આવી હતી. હવે અમે ચોમાસાની ઋતુમાં 40કરોડ લિટર પાણી સંગ્રહિત કરીએ છીએ અને અમારા ખેતરો માટે અલગ પાણીની જરૂર નથી. '
વધુમાં મનીષા કહે છે કે વૃક્ષો, છોડ, પાકથી લઈને પાર્માકલ્ચરમાં વૃક્ષો, છોડ, પાકથી લઈને બધુ જ થઈ શકે છે. તમે તેને બગીચો પણ કહી શકો છો અને તેની સૌથી સારી બાબતએ છે કે જો એક સીઝન માટે પાણી ન હોય તો તમને કોઈ સમસ્યા નહીં થાય.
Share your comments