બુંદેલખંડના સફળ ખેડૂત પ્રેમ સિંહ ખેતી કરીને લાખોની કમાણી કરી રહ્યા છે, પૈસા બચાવવા માટે તૈયાર કર્યુ મોડલ

ઉત્તર પ્રદેશના બુદેલખંડનો વિસ્તાર દુષ્કાળના કારણે હંમેશા ચર્ચામાં રહે છે. તેની હાલત કોઈનાથી છુપી નથી. પરંતુ અહીં એક એવા પણ ખેડૂત છે જેઓ આ દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારમાં માત્ર ખેતી જ નથી કરી રહ્યા પરંતુ તેમાં સફળતા પણ મેળવી રહ્યા છે.

Prem Singh, a successful farmer from Bundelkhand

તેમનું નામ પ્રેમ સિંહ છે, પ્રેમ સિંહ ઉત્તર પ્રદેશના બાંદા જિલ્લાના બારોખર ગામના રહેવાસી છે અને 1987માં અલ્હાબાદ યુનિવર્સિટીમાંથી અભ્યાસ પૂરો કર્યા બાદ તેઓ ખેતી તરફ વળ્યા હતા. આજીવિકાના સ્ત્રોત તરીકે ખેતી પસંદ કરવી પ્રેમ સિંહ માટે બિલકુલ સરળ ન હતી. પરિવારના સભ્યો તેમના આ નિર્ણયથી ખૂબ જ નારાજ હતા, પરંતુ તેમણે ખેતી કરવાનું મન બનાવી લીધું હતું. પ્રેમ સિંહ છેલ્લા 30 વર્ષથી તેમની 25 એકર ખેતીની જમીનમાં ઓર્ગેનિક ખેતી કરી રહ્યા છે, જેને તેઓ રોટેશનલ ફાર્મિંગ (rotational farming) પણ કહે છે.તેમની ખેતી કરવાની રીત અન્ય ખેડૂતો કરતા સાવ અલગ છે.

તેઓ કૃષિમાંથી આવતી ઉપજને સીધા બજારમાં વેચતા નથી, પરંતુ તેને બહુવિધ ઉત્પાદનો બનાવીને વેચે છે. જેમ કે ઘઉંનો દાળ અને લોટ, જે દિલ્હી સહિત ઘણા શહેરોમાં ઊંચા ભાવે વેચાય છે. પ્રેમ સિંહના આ ફોર્મ્યુલાને કારણે માત્ર દેશમાં જ નહીં પરંતુ વિદેશમાંથી પણ ખેડૂતો તેમની પાસેથી શીખવા માટે બુદેલખંડ આવે છે અને તેમનાથી પ્રભાવિત થઈને રાસાયણિક ખેતી છોડીને જૈવિક ખેતી તરફ આગળ વધે છે.

આ પણ વાંચો:સફળ ખેડૂતે આર્થિક સ્થિતિ સુધારવાનો રામબાણ ઉપાય જણાવ્યો

રોટેશનલ ફાર્મિંગ શું છે

પ્રેમ સિંહનું કહેવું છે કે ખેડૂતોને જે સન્માન મળવુ જોઈએ તે તેમને મળતું નથી. આપણે તેમને આદરથી જોવાની જરૂર છે. તેમજ આજના સમયમાં આવી ખેતી કરવા પર વધુ ભાર આપવામાં આવી રહ્યો છે.

આજના સમયમાં ખેડૂતો પાસે પૈસા હોતા જ નથી કે જેથી તે એક સાથે અનેક પાકની ખેતી કરી શકે. તેમના પૈસા ડીઝલ, ટ્રેક્ટર, યુરિયા, ડીએપી (DAP) ખરીદવા અને વ્યાજના પૈસા ચૂકવવામાં જ જતા રહે છે. આ ખર્ચને કેવી રીતે અટકાવી શકાય તે માટે પ્રેમ સિંહે એક મોડલ તૈયાર કર્યું છે.

પ્રોસેસિંગ એકમો રોજગારની તકો ઉભી કરે છે

જો ખેડૂત તેના ખેતરના એક તૃતીયાંશ ભાગમાં બગીચો વાવે, એક તૃતીયાંશ ભાગમાં પશુપાલન કરે, બાકીના એક તૃતીયાંશ ભાગમાં તેના પરિવારની જેટલી પણ જરૂરિયાતની વસ્તુઓ છે, જેમ કે અનાજ, કઠોળ, તેલ, શાકભાજી, જે પણ પ્રદેશની આબોહવાને અનુકૂલિત હોય, તમે તેને તમારા ઘર માટે ઉગાડી શકો છો અને જે બચી જાય તેને પ્રોસેસ કરીને બજારમાં વેચી શકો છો. પ્રેમ સિંહ તેમની પેદાશમાંથી 40 થી 42 ઉત્પાદનો પર પ્રોસેસ કરે છે. પ્રોસેસિંગ એકમો રોજગારની તકો ઉભી કરે છે જે પોતાની સાથે સાથે ઘણા લોકોને રોજગારી પૂરી પાડવામાં મદદ કરે છે. પ્રેમ સિંહએ પોતાના આ પુરા મોડલને રોટેશનલ ફાર્મિંગ નામ આપ્યું છે.

તો આ હતી બુંદેલખંડના એક સફળ ખેડૂત પ્રેમ સિંહની કહાની, જે માત્ર ખેતી કરીને પોતાનું નામ જ નથી કમાઈ રહ્યા પરંતુ એક સાચા ખેડૂત તરીકે પોતાની જવાબદારી પણ નિભાવી રહ્યા છે.

આ પણ વાંચો:મલ્ટીનેશનલ કંપનીની નોકરી છોડીને કરી રહ્યા છે કુદરતી ખેતી