સરકાર અને કૃષિ મંત્રાલય શ્રી અન્ન (બાજરી)ના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે સમય સમય પર વિવિધ યોજનાઓ અને નીતિઓ ઘડે છે. આ ઉપરાંત ખેડૂતોને બાજરીની ખેતી કરવા માટે પણ પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહ્યા છે, પરંતુ સરકારના આટલા પ્રયાસો બાદ પણ છેલ્લા પાંચ વર્ષની સરખામણીમાં બાજરીના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થયો છે. વર્ષ 2017-18માં શ્રી અન્નનું કુલ ઉત્પાદન 164.36 લાખ ટન હતું અને હવે વર્ષ 2022-23માં શ્રી અન્નનું ઉત્પાદન ઘટીને 159.09 લાખ ટન થયું છે. કેટલાક રાજ્યોમાં શ્રી અ્ન્નના ઉત્પાદનમાં ચોક્કસપણે વધારો થયો છે પરંતુ સમગ્ર દેશમાં શ્રી અન્નની ઉત્પાદકતા અને ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થયો છે.
બાજરીનું ઉત્પાદન વધારવા માટે પેટા મિશન ચલાવવામાં આવી રહ્યા છે
કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમરે લોકસભામાં જણાવ્યું હતું કે બાજરીના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, 2018-19થી રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા મિશન (NFS) હેઠળ, કૃષિ મંત્રાલય 14 રાજ્યોના 212 જિલ્લામાં પૌષ્ટિક ખોરાક પ્રદાન કરી રહ્યું છે. ઉત્તર પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર અને મધ્ય પ્રદેશના રાજ્યોનો સમાવેશ થાય છે. અનાજ (બાજરી) પર સબ-મિશન ચલાવવું.
NFSS-Nutrient Grains હેઠળ, ખેડૂતોને પાક ઉત્પાદન અને સંરક્ષણ તકનીકો દ્વારા શ્રી અણ્ણાની ખેતીના ફાયદા અને ફાયદાઓ વિશે માહિતગાર કરવામાં આવે છે, પાક પદ્ધતિ આધારિત પ્રદર્શનો, નવી પ્રકાશિત જાતો અને સંકરના પ્રમાણિત બીજનું ઉત્પાદન અને વિતરણ, પાકની મોસમ દરમિયાન તાલીમ આપવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત મીડિયા દ્વારા પણ ખેડૂતોને શ્રી અન્નાની ખેતી માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે. NFSM હેઠળ કૃષિ વિભાગ દ્વારા પોષક-અનાજ માટે ખેડૂત ઉત્પાદક સંગઠનો (FPOs) ની રચના, પોષક-અનાજ અને બીજ હબ માટે સેન્ટર ઑફ એક્સલન્સ (CoE) ની સ્થાપના માટે પણ સહાય પૂરી પાડવામાં આવે છે.
ઈન્ટરનેશનલ યર ઓફ મિલેટ્સ (IYM)- 2023માં ઉત્પાદન અને ઉત્પાદકતા, વપરાશ, નિકાસ, મૂલ્ય સાંકળને મજબૂત કરવા, બ્રાન્ડિંગ, સ્વાસ્થ્ય લાભો માટે જાગૃતિ વધારવા માટે ભારત સરકાર અનેક વ્યૂહરચનાઓ પર કામ કરી રહી છે. આ ઉપરાંત, ઉત્પાદન અને માંગમાં વધારો કરવા માટે બાજરી અંગે જાગૃતિ લાવવા માટે માસિક પ્રવૃત્તિઓ માટે કેન્દ્રીય મંત્રાલયો, રાજ્ય સરકારો અને ભારતીય દૂતાવાસો દ્વારા વાર્ષિક કાર્ય યોજનાઓ તૈયાર કરવામાં આવી છે.
આ પણ વાંચો: ખેડૂતો ઓછા ખર્ચે મબલખ નફો મેળવી શકે છે, આ રીતે કરો તરબૂચની ખેતી
Share your comments