'ગ્રીન ગ્રોથ' પર પોસ્ટ-બજેટ વેબિનારમાં પ્રધાનમંત્રીના સંબોધનનો મૂળપાઠ

ભારતમાં 2014થી અત્યાર સુધીના તમામ બજેટમાં એક પેટર્ન જોવા મળી છે. પેટર્ન એ છે કે અમારી સરકારનું દરેક બજેટ વર્તમાન પડકારોને ઉકેલવા સાથે નવા યુગના સુધારાને પ્રોત્સાહન આપે છે. ગ્રીન ગ્રોથ અને એનર્જી ટ્રાન્ઝિશન માટેની ભારતની વ્યૂહરચનાનાં ત્રણ મુખ્ય સ્તંભો છે. પ્રથમ- રિન્યુએબલ એનર્જીનું ઉત્પાદન વધારવું. બીજું- આપણા અર્થતંત્રમાં અશ્મિભૂત ઇંધણનો ઉપયોગ ઓછો કરવો. અને ત્રીજું, દેશની અંદર ગેસ આધારિત અર્થવ્યવસ્થા તરફ ઝડપી ગતિએ આગળ વધવું. આ વ્યૂહરચના હેઠળ, ઇથેનોલ સંમિશ્રણ હોય, PM-કુસુમ યોજના હોય, સૌર ઉત્પાદન માટે પ્રોત્સાહન હોય, રૂફ-ટોપ સોલાર યોજના, કોલ ગેસિફિકેશન, બેટરી સ્ટોરેજ, પાછલા વર્ષોના બજેટમાં ઘણી મહત્વપૂર્ણ જાહેરાતો કરવામાં આવી છે. આ વર્ષના બજેટમાં પણ ઉદ્યોગો માટે ગ્રીન ક્રેડિટ છે, તો ખેડૂતો માટે PM પ્રણામ યોજના છે. જેમાં ગામડાઓ માટે ગોબરધન યોજના અને શહેરી વિસ્તારો માટે વાહન સ્ક્રેપિંગ નીતિ છે. ગ્રીન હાઇડ્રોજન પર ભાર મૂકવામાં આવે છે, તેથી વેટલેન્ડ સંરક્ષણ પર સમાન ધ્યાન આપવામાં આવે છે. ગ્રીન ગ્રોથ અંગે આ વર્ષના બજેટમાં કરાયેલી જોગવાઈઓ એક રીતે આપણી ભાવિ પેઢીના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે પાયાનો પથ્થર છે.

મિત્રો,

પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા સંસાધનોમાં ભારત જેટલી વધુ કમાન્ડિંગ પોઝિશન ધરાવે છે, તે સમગ્ર વિશ્વમાં તેટલું વધુ પરિવર્તન લાવી શકે છે. ગ્લોબલ ગ્રીન એનર્જી માર્કેટમાં ભારતને લીડ પ્લેયર તરીકે સ્થાપિત કરવામાં પણ આ બજેટ મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે. તેથી જ આજે હું ઊર્જા જગત સાથે સંકળાયેલા દરેક હિતધારકોને ભારતમાં રોકાણ કરવા આમંત્રણ આપું છું. આજે વિશ્વ તેની નવીનીકરણીય ઊર્જા પુરવઠા શૃંખલામાં વૈવિધ્યીકરણ કરી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, આ બજેટ દ્વારા ભારતે દરેક ગ્રીન રોકાણકારોને તેમાં રોકાણ કરવાની શ્રેષ્ઠ તક આપી છે. આ સેક્ટરમાં આવનારા સ્ટાર્ટ-અપ્સ માટે પણ તે ખૂબ જ ઉપયોગી સાબિત થશે.

સાથીઓ,

2014 થી, ભારત મુખ્ય અર્થતંત્રોમાં પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા ક્ષમતા વધારામાં સૌથી ઝડપી રહ્યું છે. અમારો ટ્રેક રેકોર્ડ દર્શાવે છે કે ભારતે પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા સંસાધનો અંગે જે લક્ષ્ય નિર્ધારિત કર્યું છે, તે સમય પહેલા પૂર્ણ થઈ ગયું છે. ભારતે અમારી સ્થાપિત વીજળી ક્ષમતામાં 40 ટકા બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણના યોગદાનનું લક્ષ્ય 9 વર્ષ અગાઉ હાંસલ કર્યું હતું. ભારતે પેટ્રોલમાં 10% ઇથેનોલ મિશ્રણનું લક્ષ્ય પણ 5 મહિના અગાઉ હાંસલ કર્યું હતું. ભારતે 2030 થી 2025-26 સુધી 20% ઇથેનોલ મિશ્રણનો લક્ષ્યાંક પણ નિર્ધારિત કર્યો છે. વર્ષ 2030 સુધીમાં 500 ગીગાવોટ બિન-અશ્મિ આધારિત વીજળીની ક્ષમતા હાંસલ કરવામાં આવશે. અમારી સરકાર જે રીતે બાયો-ફ્યુઅલ પર ભાર આપી રહી છે, તે તમામ રોકાણકારો માટે એક મોટી તક લઈને આવી છે. તાજેતરમાં મેં E20 ફ્યુઅલ પણ લોન્ચ કર્યું છે. આપણા દેશમાં એગ્રી-વેસ્ટની કોઈ કમી નથી. આવી સ્થિતિમાં રોકાણકારોએ દેશના ખૂણે ખૂણે ઇથેનોલ પ્લાન્ટ સ્થાપવાની તક ગુમાવવી જોઈએ નહીં. ભારતમાં સૌર, પવન, બાયો-ગેસની ક્ષમતા આપણા ખાનગી ક્ષેત્ર માટે સોનાની ખાણ કે તેલ ક્ષેત્રથી ઓછી નથી.

મિત્રો,

નેશનલ ગ્રીન હાઇડ્રોજન મિશન દ્વારા, ભારત દર વર્ષે 5 MMT ગ્રીન હાઇડ્રોજનનું ઉત્પાદન કરવાનું લક્ષ્ય ધરાવે છે. ખાનગી ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે આ મિશનમાં 19 હજાર કરોડ રૂપિયાથી વધુની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. ગ્રીન હાઇડ્રોજનના ઉત્પાદનની સાથે, તમારા માટે અન્ય ઘણા વિકલ્પો છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઈલેક્ટ્રોલાઈઝર મેન્યુફેક્ચરિંગ, ગ્રીન સ્ટીલનું ઉત્પાદન, લાંબા અંતરના પરિવહન માટે ઈંધણ કોષોના ઉત્પાદનમાં રોકાણની ઘણી તકો આવી રહી છે.

મિત્રો,

ભારત ગાયના છાણમાંથી 10 હજાર મિલિયન ક્યુબિક મીટર બાયોગેસ અને કૃષિ અવશેષોમાંથી 1.5 લાખ મિલિયન ક્યુબિક મીટર ગેસનું ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. આ આપણા દેશમાં સિટી ગેસ વિતરણમાં 8 ટકા જેટલું યોગદાન આપી શકે છે. આ શક્યતાઓને કારણે, આજે ગોબરધન યોજના ભારતની જૈવ ઇંધણ વ્યૂહરચનાનો એક મહત્વપૂર્ણ ઘટક છે. આ બજેટમાં સરકારે ગોબરધન યોજના હેઠળ 500 નવા પ્લાન્ટ લગાવવાની જાહેરાત કરી છે. આ જૂના જમાનાના ગાય ગેસ પ્લાન્ટ જેવા નથી. સરકાર આ આધુનિક પ્લાન્ટ્સ પર 10,000 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરશે. સરકારનો "વેસ્ટ ટુ એનર્જી" પ્રોગ્રામ દેશના ખાનગી ક્ષેત્ર માટે, આપણા MSME માટે એક નવું બજાર ઊભું કરી રહ્યો છે. ગામડાઓમાંથી નીકળતા એગ્રી-વેસ્ટની સાથે, શહેરોના મ્યુનિસિપલ સોલિડ વેસ્ટમાંથી સીબીજીનું ઉત્પાદન પણ તેમના માટે મોટી તક છે. પ્રાઈવેટ સેક્ટરને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે સરકાર ટેક્સમાં છૂટ તેમજ નાણાકીય સહાય આપી રહી છે.

સાથીઓ,

ભારતની વ્હીકલ સ્ક્રેપિંગ પોલિસી એ ગ્રીન ગ્રોથ વ્યૂહરચનાનો મહત્વનો ભાગ છે. વાહન સ્ક્રેપિંગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારે આ બજેટમાં રૂ. 3,000 કરોડની જોગવાઈ કરી છે. કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારના લગભગ 3 લાખ વાહનો આગામી થોડા મહિનામાં સ્ક્રેપ થવાના છે. આ વાહનો 15 વર્ષથી વધુ જૂના છે. આ પૈકી, પોલીસ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા વાહનો છે, ખાસ કરીને અમારી હોસ્પિટલોમાં એમ્બ્યુલન્સ, અમારા જાહેર પરિવહનની બસો. વાહન સ્ક્રેપિંગ તમારા બધા માટે એક વિશાળ બજાર બનવા જઈ રહ્યું છે. પુનઃઉપયોગ, રિસાયકલ અને પુનઃપ્રાપ્તિના સિદ્ધાંતને અનુસરીને, તે આપણા ચક્રાકાર અર્થતંત્રને પણ નવી તાકાત આપશે. હું ભારતના યુવાનોને, આપણા સ્ટાર્ટ-અપ્સને પણ ગોળ અર્થતંત્રના વિવિધ માધ્યમો સાથે જોડાવા વિનંતી કરીશ.

મિત્રો,

ભારતે આગામી 6-7 વર્ષમાં તેની બેટરી સ્ટોરેજ ક્ષમતા વધારીને 125 ગીગાવોટ કલાક કરવાની છે. આ ધ્યેય જેટલું મોટું છે, તેટલી વધુ નવી શક્યતાઓ તમારા માટે બનાવવામાં આવી રહી છે. આ હાંસલ કરવા માટે લાખો કરોડ રૂપિયાના રોકાણની જરૂર છે. બેટરી ડેવલપર્સને ટેકો આપવા માટે, સરકારે આ બજેટમાં વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગ સ્કીમની પણ જાહેરાત કરી છે.

મિત્રો,

જળ આધારિત પરિવહન એ ભારતમાં એક વિશાળ ક્ષેત્ર છે, જે આગામી દિવસોમાં વેગ પકડવા જઈ રહ્યું છે. આજે ભારત તેના માત્ર 5% કાર્ગો તેના દરિયાકાંઠાના માર્ગે પરિવહન કરે છે. તેવી જ રીતે, ભારતમાં માત્ર 2 ટકા કાર્ગો આંતરદેશીય જળમાર્ગો દ્વારા પરિવહન થાય છે. ભારતમાં જે રીતે જળમાર્ગોનું નિર્માણ થઈ રહ્યું છે, આ ક્ષેત્રમાં તમારા બધા માટે ઘણી તકો ઊભી થઈ રહી છે.

સાથીઓ,

ગ્રીન એનર્જીને લગતી ટેક્નોલોજીમાં ભારત વિશ્વમાં અગ્રેસર થઈ શકે છે. ભારતમાં ગ્રીન જોબ્સ વધારવા ઉપરાંત ગ્લોબલ ગુડમાં પણ તે ઘણી મદદ કરશે. આ બજેટ તમારા માટે માત્ર એક તક નથી, તેમાં તમારા ભવિષ્યની સુરક્ષાની ગેરંટી પણ છે. બજેટની દરેક જોગવાઈનો અમલ કરવા માટે આપણે ઝડપથી કામ કરવું પડશે, સાથે મળીને કામ કરવું પડશે. તમે બધા આજના વેબિનારમાં ખૂબ જ ગંભીરતાથી ચર્ચા કરશો. બજેટ પરની આ ચર્ચા એ સંદર્ભમાં નથી કે બજેટમાં શું હોવું જોઈએ, શું ન હોવું જોઈએ. હવે બજેટ આવી ગયું છે, તે સંસદમાં રજૂ થઈ ચૂક્યું છે. હવે, સરકાર અને દેશવાસીઓ સાથે મળીને, આ બજેટની દરેક વસ્તુને ખૂબ જ સારી રીતે કેવી રીતે અમલમાં મૂકવી, કેવી રીતે નવી નવીનતાઓ કરવી, દેશમાં હરિયાળી વૃદ્ધિ કેવી રીતે સુનિશ્ચિત કરવી તે મહત્વનું છે. તમે, તમારી ટીમ આ માટે આગળ આવવું જોઈએ, સરકાર તમારી સાથે ખભે ખભા મિલાવીને ચાલવા તૈયાર છે. ફરી એકવાર, આ વેબિનાર માટે સમય ફાળવવા બદલ અને આ વેબિનારની સફળતા માટે હું તમારા બધા રોકાણકારો, સ્ટાર્ટ-અપ ફોર્સના કર્મચારીઓ, કૃષિ ક્ષેત્રના લોકો, નિષ્ણાતો, શિક્ષણવિદોનું હૃદયપૂર્વક સ્વાગત કરું છું. હું તમને ઘણી શુભેચ્છાઓ પાઠવું છું.

ખુબ ખુબ આભાર.

આ પણ વાંચો: ફેબ્રુઆરી ના અંત પહેલા હિટ વેવ ની શક્યતા