Pulse Crop:રાજમા એક ખૂબ જ અગત્યનો કઠોળવર્ગીય પાક છે. ભોજનમાં પણ તે ખૂબ જ મહત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. ઉત્તર ભારતમાં આ પાક ભોજનમાં વ્યાપક પ્રમાણમાં ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે. તેની ખેતી, તેના વાવેતર અંગે માહિતી મેળવીએ.
તાપમાન, જમીનની તૈયારી અને ખેડાણ
રાજમાની સારી ઉપજ માટે 10 થી 27 ડિગ્રી સેન્ટીગ્રેડ તાપમાન જરૂરી છે. રાજમાની ખેતી તમામ પ્રકારની જમીનમાં કરી શકાય છે પરંતુ રેતાળ જમીન અથવા રેતાળ લોમ જમીન આ પાક માટે સારી માનવામાં આવે છે. આ પાક માટે જમીનનું pH મૂલ્ય 6.5 થી 7.5 ની વચ્ચે હોવું જોઈએ. ખેતરમાં 1 ઊંડી ખેડ કર્યા પછી, ખેતરમાં 5 થી 6 ટન ગોબર ખાતરનો ઉપયોગ કરો, તે પછી ખેતરમાં ખેડાણ કરો અને 2 થી 3 ખેતર ખેડીને ખેતરને સમતળ કરો.
જાતો
માલવિયા-137 – સમયગાળો 110 થી 115 દિવસ. તેના દાણાનો રંગ લાલ હોય છે અને 100 દાણાનું વજન 36 ગ્રામ સુધી હોય છે. તે 110 થી 115 દિવસમાં પાકે છે અને 25 થી 30 ક્વિન્ટલ/હેક્ટર અનાજની ઉપજ આપે છે.
HUR 15 - અવધિ 120 થી 125 દિવસ. તે સફેદ દાણાની વિવિધતા છે. તેના 100 દાણાનું વજન 40 ગ્રામ સુધી હોય છે અને તે 120 થી 125 દિવસમાં પાકે છે. તેની ઉપજ 18 થી 22 ક્વિન્ટલ પ્રતિ હેક્ટર છે.
પી. ડી. R 14 - સમયગાળો 125 થી 130 દિવસ રાજમાની આ જાત સફેદ ડાઘવાળી હોય છે અને તેનું કદ મોટું હોય છે. તેના 100 દાણા 44 ગ્રામ સુધીનું વજન ધરાવે છે. આ જાત 125 થી 130 દિવસમાં તૈયાર થઈ જાય છે. તેની ઉત્પાદન ક્ષમતા 20 થી 25 ક્વિન્ટલ પ્રતિ હેક્ટર છે.
VL 60 - સમયગાળો 110 થી 115 દિવસ તે ખરીફ અને રવિ બંને સિઝન માટે યોગ્ય છે. તેના દાણાનો રંગ ભુરો હોય છે અને 100 દાણાનું વજન 36 ગ્રામ સુધી હોય છે. તે 110 થી 115 દિવસમાં પાકે છે અને 15 થી 20 ક્વિન્ટલ/હેક્ટર અનાજની ઉપજ આપે છે.
બીજની માત્રા
રાજમાનો 1 એકર પાક તૈયાર કરવા માટે 50 થી 60 કિલો બિયારણની જરૂર પડે છે.
બીજ સારવાર
રોપતા પહેલા રાજમા બીજની માવજત કરો. બીજની માવજત માટે પ્રતિ કિલોગ્રામ બીજમાં 2 ગ્રામ કાર્બેન્ડાઝીમ ભેળવી તેની માવજત કરવી.
વાવણી પદ્ધતિ
પાકની વાવણી વખતે લાઇનથી લાઇન સુધી 30 થી 40 સેમી અને છોડથી છોડ સુધી 10 સેમીનું અંતર રાખો.
ખાતર અને ખાતર વ્યવસ્થાપન
વાવણી સમયે, પાકની વાવણી કરતા પહેલા, 1 એકર ખેતરમાં 5 થી 6 ટન સડેલું ગોબર ખાતર વાપરો. વાવણી વખતે 30 કિલો ડીએપી, 30 કિલો મોઝેક પોટાશ, 5 કિલો સલ્ફરનો ઉપયોગ કરો.
વાવણીના 30 થી 35 દિવસ પછી પાકની વાવણીના 30 થી 35 દિવસ પછી 1 એકર ખેતરમાં 35 કિલો યુરિયા ખાતરનો ઉપયોગ કરો.
પાક વાવ્યાના 45 થી 50 દિવસ પછી, વાવણીના 50 થી 55 દિવસ પછી, 1 એકર ખેતરમાં 30 કિલો યુરિયા ખાતરનો ઉપયોગ કરો.
સિંચાઈ
રાજમા પાકને વાવણી પછી 25 દિવસે, 50 દિવસે, 75 દિવસે અને 100 દિવસે 3 થી 4 પિયતની જરૂર પડે છે. પાકમાં ભેજ પ્રમાણે હલકું પિયત આપવું.
પાક લણણી
રાજમા પાકની લણણી 120 થી 130 દિવસે કરો. લણણી કર્યા પછી, પાકને 3 થી 4 દિવસ સુધી તડકામાં યોગ્ય રીતે સૂકવો, ત્યારબાદ શીંગો થ્રેસ કરો.
Share your comments