શાકભાજીમાં કાંકડીનું મહત્ત્વનું સ્થાન છે, કાંકડીની ખેતી આખા ભારતમાં થાય છે. અહીં મોટાભાગે બે પ્રકારના બાટલીઓની ખેતી થાય છે.
જાયદ
વાવણીનો સમય - 10 જાન્યુઆરી થી 31 માર્ચ
પાકનો સમયગાળો- 45 થી 120 દિવસ
તાપમાન, જમીનની તૈયારી અને ખેતરની ખેડાણ -
કાંકડીના પાકની વાવણીના 20 દિવસ પહેલા, 1 એકર ખેતરમાં 8 થી 10 ટન ગોબર ખાતર અને 2.5 કિલો ટ્રાઇકોડર્મા ઉમેરીને ખેતરમાં ઊંડી ખેડ કરો અને પછી તેને ખેડવો. ખેડાણના 5 થી 6 દિવસ પછી, ખેતરમાં 3 ખેડાણ કરો અને પટ્ટો ફેરવો.
બોટલ ગોર્ડની સુધારેલી જાતો
શ્રીરામ ચૂટકી
અવધિ 55 થી 60 દિવસ આ જાતની પ્રથમ લણણી 55 થી 60 દિવસે કરવામાં આવે છે. તેના ફળનું વજન 500 થી 600 ગ્રામ છે. તેના ફળની લંબાઈ 40 થી 45 સે.મી. આ વિવિધતા પાવડરી માઇલ્ડ્યુ માટે પ્રતિરોધક છે.
સમયગાળો 50 થી 60 દિવસ આ જાતનું વાવેતર ખરીફ અને ઝૈદ બંને સિઝનમાં કરી શકાય છે. આ જાતના ફળો આકર્ષક, ચમકદાર અને લીલા નળાકાર હોય છે. તેના ફળનું વજન 700 ગ્રામથી 1 કિલોગ્રામ સુધી હોય છે. આ વિવિધતા તમામ રાજ્યોમાં ઉગાડી શકાય છે.
મૃદુલા (એનએસ 6062)
સમયગાળો 40 થી 45 દિવસ આ જાત 40 થી 45 દિવસમાં લણણી માટે તૈયાર થાય છે. તેના ફળો ગોળાકાર હોય છે, દરેક ફળનું વજન 300-350 ગ્રામ હોય છે. ફળની છાલ મુલાયમ અને સમાન ચમકતા લીલા રંગની હોય છે.
કાંકડીની ખેતીમાં બીજનો જથ્થો
બાટલીના 1 એકર પાક તૈયાર કરવા માટે 1 થી 1.5 કિલો બીજની જરૂર પડે છે.
બીજ સારવાર
વર્ણસંકર બીજ પહેલેથી જ સારવારમાં આવે છે, તેનો સીધો વાવણીમાં ઉપયોગ કરી શકાય છે. જો તમે ઘરે તૈયાર કરેલ બીજ રોપવા માંગતા હોવ તો વાવણી પહેલા 2 ગ્રામ કાર્બોન્ડાઝીમ/કિલો બીજ પ્રમાણે માવજત કરો.
વાવણી પદ્ધતિ
કાંકડીના પાકની વાવણી વખતે છોડથી છોડનું અંતર 60 સેમી અને હરોળથી પંક્તિનું અંતર 150 થી 180 સે.મી.નું રાખવું જોઈએ. 1 થી 2 સે.મી.ની ઊંડાઈએ બીજ વાવો.
કાંકડીની ખેતીમાં ખાતર અને ખાતર વ્યવસ્થાપન
કાંકડીના પાકની વાવણી સમયે 1 એકર ખેતરમાં 50 કિલો ડીએપી, 25 કિલો યુરિયા, 50 કિલો પોટાશ, 8 કિલો ઝાઈમ, 10 કિલો કાર્બોફ્યુરાનનો ઉપયોગ કરો.
વાવણીના 20 થી 25 દિવસ પછી 10 ગ્રામ એનપીકે 19:19:19 1 લીટર પાણીમાં ભેળવીને 20 થી 25 દિવસે કાંકડીના પાકને છંટકાવ કરો.
કાંકડીનો પાક વાવ્યાના 40 થી 45 દિવસે, વાવણીના 40 થી 45 દિવસે, 1 એકર ખેતરમાં 50 કિલો યુરિયાનો ઉપયોગ કરો.
કાંકડીના પાકની વાવણીના 50 થી 60 દિવસ પછી, વાવણીના 50 થી 60 દિવસે 10 ગ્રામ NPK 0:52:34 અને 2 મિલી ટાટા બહાર 1 લિટર પાણીમાં છાંટવું.
કાંકડીની ખેતીમાં સિંચાઈ
ઝાયદ પાક માટે 7-10 દિવસના અંતરે પિયત આપવું. ખરીફ પાકમાં વરસાદની ગેરહાજરીમાં સિંચાઈની જરૂર પડે છે. રવિ પાકની ભેજની માત્રા અનુસાર 10 થી 15 દિવસના અંતરે પિયત આપવું.
લણણી
કાંકડીની લણણી 45 થી 60 દિવસે વિવિધતા અનુસાર શરૂ થાય છે.ફળની લંબાઈ પ્રમાણે કાપણી કરો.
Share your comments