સ્ટ્રોબેરીની કુદરતી ખેતી થકી વધુ ઉપજ મેળવી રહ્યા છે ડાંગના ખેડૂતો, આવકમાં થયુ 700 ગણો વધારો

ગુજરાતના ખેડૂતોએ મોટા પાચે પ્રાકૃતિક ખેતી કરીને સારી એવી આવક મેળવી રહ્યા છે અને તેના સાથે જ તેઓ દેશના બીજા ખેડૂતો માટે પ્રેરણા બનીને પણ ઉભરી રહ્યા છે. ત્યાં એક ખાસ વાત તે પણ છે કે ગુજરાતના આદિવાસી વિસ્તારો જેમ કે ડાંગ, તાપી, વલસાડમાં આદિવાસી ખેડૂતોએ આધુનિક ટેક્નોલોજીની મદદથી સ્ટ્રોબેરી ઉગાડી રહ્યા છે, જો કે પોતાની જાતમાં જ એક ખૂબ જ મોટી સિદ્ધી છે, ત્યાં ખેડૂતોએ પાણી બચાવવા માટે ટપક સિંચાઈ ટેક્નોલોજી થકી ખેતી કરી રહ્યા છે. ગુજરાતના આદિવાસી જિલ્લા તરીકે ગણાતા ડાંગના ખેડૂતોએ રાજ્યના અને દેશના બીજા ખેડૂતો માટે રોલ મોડલ બન્યા છે. એજ સંદર્ભમાં આજે અમે તમને ડાંગ જિલ્લાના આહવા તાલુકાના ગલકુંડ ગામના રહેવાસી રાજીભાઈ બુઘાભાઈ સહારે વિશે જણાવીશું, જો કે ઓર્ગેનિક રીતે સ્ટ્રોબેરીની ખેતી કરીને વર્ષે લાખો રુપિયાની કમાણી કરી રહ્યા છે.  

ડ્રીપ ઈરીગેશ પદ્ધતિનો કર્યો ઉપયોગ

અહેવાલ મુજબ, રાજુભાઈ બુધાભાઈ સહરેએ 2023 માં ડ્રીપ ઈરીગેશન પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરીને બે હેક્ટરમાં સ્ટ્રોબેરીની ખેતી શરૂ કરી હતી. આ કારણે તેને પહેલા વર્ષમાં જ 3 લાખ રૂપિયાનો નફો થયો. 40 વર્ષીય રાજુભાઈ બુધાભાઈ સહારે બાગાયત વિભાગમાંથી તાલીમ લીધા બાદ વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિથી ખેતી કરી રહ્યા છે. વર્ષ 2021 માં, તેણે 2 હેક્ટરમાં કારેલાનું વાવેતર કરીને 55,000 રૂપિયાની કમાણી કરી હતી, જેનાથી તેમને 40,000 રૂપિયાનો ચોખ્ખો નફો થયો હતો. ખાસ વાત એ છે કે રાજુભાઈએ કુદરતી ખેતી દ્વારા તેમના પાકમાં વિવિધતા લાવી હતી. 2023-24 સુધીમાં, તેમણે મલ્ચિંગ અને ટપક સિંચાઈ તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને મરચાં, કારેલા, ટામેટા અને બ્રોકોલીમાંથી 4 લાખ 40 હજાર રૂપિયાની કમાણી કરી હતી. જણાવી દઈએ કે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં તેની આવકમાં 700 ટકાનો વધારો થયો છે.

25,000 સ્ટ્રોબેરીના છોડ વાવ્યા

રાજુભાઈએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે તેમણે તેમના પાકમાં વિવિધતા લાવીને આ વર્ષે 25,000 સ્ટ્રોબેરીના છોડ વાવ્યા છે. પ્રાકૃતિક ખેતી પદ્ધતિના પ્રયોગો વિશે વાત કરતાં રાજુભાઈ કહે છે કે અમે ઋતુ પ્રમાણે કારેલા, ટામેટા, ગાલોશ અને ડાંગર જેવા પાકોનું વાવેતર કરીએ છીએ. જોકે ડાંગમાં બ્રોકોલી લોકપ્રિય વાનગી નથી, મેં તેને અજમાવવાનું નક્કી કર્યું. ગયા વર્ષે, મેં સ્ટ્રોબેરીના 7,000 છોડ વાવ્યા અને 100 ટકા નફો મેળવ્યો, આથી કરીને આ વર્ષે મેં 25,000 સ્ટ્રોબેરીના છોડ વાવવાનું નક્કી કર્યું અને વાવ્યો પણ.

ભાઈયો પણ કુદરતી ખેતી સાથે સંકળાયેલા છે

રાજુભાઈએ એમ પણ જણાવ્યું કે તેઓ અને તેમના ભાઈઓ કુદરતી ખેતી સાથે સંકળાયેલા છે. તેમની બે મોટી દીકરીઓ અને એક દીકરો હજુ ભણે છે. તેમણે સરકારના સમર્થન અને સહાય માટે આભાર માન્યો. તેમણે કહ્યું કે અમને બાગાયત વિભાગ તરફથી સબસિડી મળે છે, જેમાં જરૂરી તાલીમ અને સહાયનો સમાવેશ થાય છે. વિભાગ દ્વારા કાચા મંડપ, બિયારણ, પ્લાસ્ટિક રેપ, પેકિંગ મટિરિયલ અને કેરીની કલમમાં સહાય આપવામાં આવી છે. તેમના મતે, ગુજરાત સરકારે કુદરતી ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ખેડૂતોને સક્રિયપણે ટેકો અને તાલીમ આપી છે. જેમ જેમ તે લોકપ્રિય બની રહ્યું છે તેમ તેમ ઘણા ખેડૂતો કુદરતી ખેતી તરફ આગળ વધી રહ્યા છે. તમણે વધુ માહિતી માટે જણાવી દઈએ કે કુદરતી ખેતી સાથે સંકળાયેલા ખેડૂતોને સહાય પૂરી પાડવા માટે રાજ્ય સરકાર દ્વારા 2021 થી 2023-24 સુધીમાં રૂ. 1603 લાખની સહાય ફાળવવામાં આવી છે.

કુદરતી ખેતીને વધારવા માટે હવે કેન્દ્ર સરકાર પણ તૈયાર   

વાસ્તવમાં, ડાંગ, ગુજરાતના જંગલ વિસ્તારને 2021 માં “અપનુ ડાંગ, પ્રકૃતિક ડાંગ” (આપણી ડાંગ, કુદરતી ડાંગ) અભિયાન હેઠળ સંપૂર્ણ કુદરતી ખેતી જિલ્લો જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. આ સિદ્ધિ પ્રાકૃતિક ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની મજબૂત પહેલને પૂરક બનાવે છે, તાજેતરના કેન્દ્રીય બજેટમાં દેશભરના 1 કરોડ ખેડૂતોને કુદરતી ખેતી પદ્ધતિઓમાં સામેલ કરવાની પ્રતિબદ્ધતા છે. મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના નેતૃત્વ હેઠળ ગુજરાતમાં કુદરતી ખેતી અપનાવવામાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. ડાંગને કુદરતી ખેતીનો જિલ્લો જાહેર કરવામાં આવતાં ખેતી સાથે સંકળાયેલા આદિવાસી યુવાનોના જીવન પર ઊંડી અસર પડી છે.