Animal Feed:પશુઓને ખવડાવો, કોઈ રોગ નહિ ઉગે, તમારા દૂધાળા પશુઓ ઉનાળામાં પણ સ્વસ્થ રહેશે!

પશુઆહાર: ઉનાળામાં માણસોથી લઈને પશુઓ સુધીના દરેકનું સ્વાસ્થ્ય લથડી જાય છે. જ્યાં ખેડૂતો પાકને લઈને ચિંતિત છે ત્યાં પશુપાલકો પશુઓના આરોગ્યને લઈને ગંભીર બન્યા છે. આકરા તાપ અને હીટસ્ટ્રોકને કારણે દૂધાળા પશુઓ દૂધ આપવાનું બંધ કરી દે છે. ત્યારે તેમના આહાર વિશે વિશેષ જાણકારી મેળવશું.

નેપિયર ઘાસ

શેરડી જેવા દેખાવને કારણે તેને પશુઓની શેરડી પણ કહેવામાં આવે છે. તેને સુપર નેપિયર, એલિફન્ટ ગ્રાસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.તેને થાઈલેન્ડથી ભારતમાં લાવવામાં આવ્યું છે. ખાસ વાત એ છે કે ખેડૂતો તેને બંજર જમીન પર અથવા ખેતરના પલંગ પર પણ ઉગાડી શકે છે. નેપિયર ઘાસમાં સામાન્ય ચારાની સરખામણીમાં 20% વધુ પ્રોટીન અને 30 થી 40% ક્રૂડ ફાઈબર હોય છે. એકવાર નેપિયર ઘાસની લણણી થઈ જાય, તે દર 45 દિવસે લણણી કરી શકાય છે.

કમ્બલા ચારો

પશુપાલકો જેમની પાસે ખેતીલાયક જમીન નથી. આવી સ્થિતિમાં, તેઓ તેમના ઘરની અંદર અથવા પશુઓના ઘેરામાં ચારો ઉગાડી શકે છે. આ માટે કમ્બાલા મશીનની શોધ કરવામાં આવી છે, તે કપડા જેવું સ્ટ્રક્ચર છે. તેને હાઇડ્રોપોનિક્સ કમ્બાલા મશીન પણ કહેવામાં આવે છે. આ સૌર ઉર્જાથી ચાલતું મશીન એક વખત ઘાસચારાના બીજ ઉમેરીને વર્ષો સુધી લીલો ચારો ઉગાડી શકે છે.

અઝોલા એનિમલ ફીડ-

પાણી પર ઉગતું આ ઘાસ એઝોલા તરીકે ઓળખાય છે. તેને પ્રાણીઓનું પ્રોટીન સપ્લિમેન્ટ પણ કહેવામાં આવે છે, જેમાં આયર્ન, કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ, ફોસ્ફરસ, કોપર, મેંગેનીઝ સહિતના ઘણા ખનિજો મળી આવે છે. અઝોલામાં પ્રાણીઓની વૃદ્ધિ અને દૂધ ઉત્પાદકતામાં વધારો કરતા મુખ્ય પોષક તત્વો એમિનો એસિડ, પ્રોબાયોટીક્સ, બાયો-પોલિમર્સ અને બીટા-કેરોટીન છે અને વિટામિન A અને વિટામિન B-12 પણ જોવા મળે છે.

ચારો બીટ

બીટરૂટ ફળ માત્ર માણસોમાં લોહીની માત્રામાં વધારો કરે છે, પરંતુ આયર્નથી ભરપૂર હોવાથી તે પ્રાણીઓ માટે પણ ખૂબ ફાયદાકારક છે. રાજસ્થાનના જોધપુરમાં આવેલી સેન્ટ્રલ એરિડ ઝોન રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ચારા બીટ એટલે કે પશુઓ માટે ફોડર બીટ લઈને આવી છે. તે પશુઓમાં દૂધ વધારવામાં મદદરૂપ છે, સાથે જ તેને ઉગાડવામાં 50 પૈસાથી પણ ઓછો ખર્ચ થાય છે. તે બંજર જમીન પર પણ સરળતાથી ઉગાડી શકાય છે. આ ચારાને સૂકા ચારા સાથે ભેળવીને ખવડાવવામાં આવે છે. તે પ્રાણીઓ પર ખૂબ સારા પરિણામો આપે છે.

માખણ ઘાસ

બટર ગ્રાસ બરસીમ કરતાં વધુ અસરકારક કહેવાય છે. તેમાં 14 થી 15 ટકા પ્રોટીન હોય છે, જેના કારણે પ્રાણીઓનું સ્વાસ્થ્ય સુધરે છે. આ સાથે દૂધની ઉત્પાદકતામાં 20-25 ટકાનો વધારો થાય છે. ખાસ વાત એ છે કે જ્યાં બેરસીમ ચારામાં કૃમિ થવાનું જોખમ વધી જાય છે. બીજી તરફ, બટર ગ્રાસ પર જંતુઓ અને રોગોની કોઈ ખરાબ અસર નથી.