નાબાર્ડે આસામમાં શરૂ કર્યો મોડલ મિલેટ્સ પ્રોજેક્ટ

આંતરરાષ્ટ્રીય બાજરી વર્ષ 2023 ને ધ્યાનમાં રાખીને, નેશનલ બેંક ફોર એગ્રીકલ્ચર એન્ડ રૂરલ ડેવલપમેન્ટ (નાબાર્ડ) એ ઉત્તર-પૂર્વીય રાજ્ય આસામના વિવિધ જિલ્લાઓમાં બાજરીનું ઉત્પાદન વધારવા માટે ઘણી પહેલ શરૂ કરી છે.

આ શ્રેણીમાં, ડૉ. સીવી રત્નાવતી, ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મિલેટ્સ રિસર્ચ (IIMR), હૈદરાબાદના ડિરેક્ટર, વિન્સેન્ટ એમડી, CGM, SBI, ગુવાહાટી, રાજેશ બોરા, ઝોનલ મેનેજર, સેન્ટ્રલ બેંક ઑફ ઇન્ડિયા, બીસી બોરા, સભ્ય, આસામ એગ્રીકલ્ચર કમિશન. અને અન્ય મહાનુભાવોએ મંગળવારે શ્રીમંત સાંકરદેવ કલાક્ષેત્ર ખાતે નાબાર્ડ દ્વારા આયોજિત મિલેટ્સ ડેમાંભાગ લીધો હતો. આ કાર્યક્રમમાં રાજ્યભરમાંથી 250 જેટલા ખેડૂતોએ પણ ભાગ લીધો હતો.

ખેડૂતોના મુદ્દાઓ પરના 'પ્રાદેશિક સલાહકાર જૂથ'ની બેઠકમાં, તેમણે 'બાજરા મૂલ્ય શૃંખલા- આસામમાં મુદ્દાઓ અને પડકારો' વિષય પર ચર્ચા કરી, જેમાં માળખાકીય સુવિધાઓના અમલીકરણ અને વિકાસ, ક્રેડિટ લિંકેજ અને માર્કેટિંગ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

આ પણ વાંચો:કેન્દ્રીય મંત્રી પુરષોત્તમ રૂપાલાએ કૃષિ જાગરણના કર્યા વખાણ, જાણો શું કહ્યું બાજરી વિશે

આસામમાં એવા કેટલાક જિલ્લાઓ છે જ્યાં બાજરીની નોંધપાત્ર ઉત્પાદકતા છે. નાબાર્ડ દ્વારા આસામના 23 જિલ્લાઓમાં મોડલ બાજરી પ્રોજેક્ટ્સ બાજરીના વાવેતર, ઉત્પાદન અને માર્કેટિંગ, ખાસ કરીને ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા બિયારણની મર્યાદિત પહોંચ, બાજરીની મૂલ્ય શૃંખલાની અગમ્યતા, યાંત્રીકરણનું નીચું સ્તર, નીચી સ્થાનિક માંગ ખેડૂતો માટે અસ્પર્ધક ભાવો તરફ દોરી જાય છે, અને પ્રોસેસિંગ સુવિધાઓનો અભાવ અને કાપણી પછીનું સંચાલન વગેરે બાબતોની જાણકારી આપી હતી. કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત મહાનુભાવોએ બાજરીના પોષક લાભો અને આત્મનિર્ભર અર્થતંત્ર માટે તેની સરળ ખેતી પર ભાર મૂક્યો હતો. બેંકરોએ ખેડૂતોને ઉચ્ચ મૂલ્યની બાજરીના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે બેંક લોનનો સમજદારીપૂર્વક ઉપયોગ કરવા વિનંતી કરી.

આ પ્રસંગે, આસામમાં મોડેલ મિલેટ પ્રોજેક્ટના અમલીકરણ માટે 23 જિલ્લાઓમાં પ્રોજેક્ટ અમલીકરણ એજન્સીઓને 23 મંજૂરી પત્રો આપવામાં આવ્યા હતા. નાબાર્ડ દ્વારા 'કોનિધનઃ ધ મિલેટ્સ ઓફ આસામ' નામની વિડિયો ફિલ્મ અને પેમ્ફલેટ પણ લોન્ચ કરવામાં આવી હતી.

બાજરીની પૃષ્ઠભૂમિકા

બાજરીને ખેતી કરવા માટે ઓછા પાણી અને ઓછા મજૂરની જરૂર પડે છે અને તેમાં નિયમિત અનાજ કરતાં વધુ પોષક તત્વો હોય છે. બાજરી એ આપણા દેશ ભારતનું સૌથી જૂનું અનાજ છે. આજે પણ દેશમાં બાજરી એટલે કે બરછટ અનાજનું ઉત્પાદન અને વપરાશ થાય છે, જો કે, ખાદ્ય આદતોમાં આવેલા બદલાવને કારણે ખેતી બાબતે વિસ્તાર અને ગ્રાહકોમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે.

ભારતની 34% થી વધુ જમીન અર્ધ શુષ્ક છે અને ત્યાં ઉગાડવામાં આવતા પરંપરાગત પાકોમાં જુવાર, બાજરી, રાગી, ફોક્સટેલ બાજરી, પ્રોસો બાજરી, નાની બાજરી, બાજરી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. બાજરીના ઉત્પાદન અને વપરાશને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે અનેક પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.