IIT મંડી iHub, માનવ-કોમ્પ્યુટર ક્રિયાપ્રતિક્રિયામાં વિશેષતા ધરાવતા અત્યાધુનિક ટેકનોલોજી ઇનોવેશન હબ, તેના ડ્રોન દીદી કૌશલ્ય વિકાસ કાર્યક્રમ માટે ભારતના રાષ્ટ્રીય કૌશલ્ય વિકાસ નિગમ તરફથી પ્રતિષ્ઠિત માન્યતા મેળવી છે. 24 જાન્યુઆરી, 2024 ના રોજ, IIT મંડી iHub ના પ્રતિનિધિઓ, સોમજીત અમૃત, CEO, IIT Mandi iHub, અને ડ્રોન દીદી કાર્યક્રમના લાભાર્થી શશી બાલા, આ પહેલની સફળતા માટે ભારતના રાષ્ટ્રપતિ, દ્રૌપદી મુર્મુને અહીં રજૂ કર્યા.
'કૌશલ ભવન'નો ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું
શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતાના કેન્દ્રીય પ્રધાન ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન અને ભારત સરકારના કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગ સાહસિકતા રાજ્ય પ્રધાન રાજીવ ચંદ્રશેખર સહિત ભારતની રાષ્ટ્રપતિ દ્રોપદી મુર્મુએ પરિષદમાં હાજરી આપી હતી અને કૌશલ ભવનનું લોકાર્પણ કર્યો હતો.
મહિલા ખેડૂતોની સંખ્યામાં વધારો
ભારતના પ્રમુખ, દ્રૌપદી મુર્મુએ કહ્યું, “ડ્રોન ઓટોમેશનના અમલીકરણ દ્વારા કૃષિના નિર્ણાયક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓનું સશક્તિકરણ એ એક પરિવર્તનકારી પહેલ છે. તે માત્ર ટેક્નોલોજીની શક્તિનો જ ઉપયોગ કરતું નથી પરંતુ વધુ સમાવિષ્ટ અને સમાન કૃષિ લેન્ડસ્કેપને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે. આ મહત્વના ક્ષેત્રમાં મહિલાઓનું એકીકરણ વૈવિધ્યસભર અને કુશળ કાર્યબળની ખાતરી આપે છે, જે આપણી કૃષિ પદ્ધતિઓના વિકાસ અને ટકાઉપણુંમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપે છે.”
શું છે ડ્રોન દીદી કાર્યક્રમ
જણાવી દઈએ કે 'ડ્રોન દીદી' એ એગ્રી ડ્રોન એપ્લિકેશન્સ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને હિમાચલ પ્રદેશ અને તેનાથી આગળની મહિલાઓ માટે તૈયાર કરાયેલ એક ઉદ્યોગ સાહસિકતા વિકાસ કાર્યક્રમ છે. આ પ્રોજેક્ટ માત્ર કૌશલ્ય વિકાસના પ્રયાસ તરીકે જ નહીં પરંતુ મહિલાઓ માટે ડ્રોન ટેક્નોલોજીના વધતા જતા ક્ષેત્રમાં વ્યવસાય સ્થાપિત કરવા માટે એક મજબૂત પ્લેટફોર્મ તરીકે પણ કામ કરે છે. તેમા પ્રધાનમંત્રી કૌશલ વિકાસ યોજના 4.0 ના ભાગ રૂપે, ડ્રોન દીદી કાર્યક્રમમાં ભાગ લેનારાઓને વ્યાપક તાલીમ અને સમર્થન મળે છે.
ડ્રોન દીદી હેઠળ શું-શું મળે છે.
ડ્રોન દીદી કાર્યક્રમ હેઠળ ડ્રોન ઉડ્ડયન પર સૈદ્ધાંતિક તાલીમ મળે છે જે રીમોટ પાઇલટ લાઇસન્સ મેળવવા તરફ દોરી જાય છે. તેમજ પાક જંતુનાશક છંટકાવ, ખેતરની સ્થિતિનું નિરીક્ષણ, છોડની તંદુરસ્તી, બિયારણ અને પરાગનયન જેવી કૃષિ ડ્રોન એપ્લિકેશની પણ તાલીમ આપવામાં આવે છે. સાથે જ ઉદ્યોગસાહસિકતામાં ક્ષમતા-નિર્માણ સહાય પૂરી પાડવી અને મેન્ટરશિપ સપોર્ટ પૂરો પાડવા અને ક્રેડિટ લિન્કેજને સક્ષમ કરવની પણ તાલીમ આ કાર્યક્રમ હેઠળ આપવામાં આવે છે.
પહેલ વિશે બોલતા, IIT મંડી iHub ના CEO સોમજીત અમૃતે કહ્યું, "iHub ખાતે, અમે સામાજિક લાભો માટે ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં વિશ્વાસ રાખીએ છીએ. 'ડ્રોન દીદી' માત્ર એક કૌશલ્ય વિકાસ કાર્યક્રમ કરતાં વધુ છે; તે પરિવર્તન, સશક્તિકરણ માટે ઉત્પ્રેરક છે. મહિલાઓ ટેક્નોલોજી અને ઉદ્યોગસાહસિકતામાં અગ્રેસર બનશે. આ પ્રોજેક્ટ સર્વસમાવેશક વિકાસ માટેની અમારી પ્રતિબદ્ધતાનો પુરાવો છે અને કુશળ, આત્મનિર્ભર ભારત બનાવવાના અમારા વિઝન સાથે સંરેખિત છે.
આ પ્રોજેક્ટને ટૂંક સમયમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરે લઈ જવાનો અમારો હેતુ છે. એગ્રીકલ્ચર સ્કીલ કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયાના સમર્થનથી અમલમાં મૂકાયેલ, ડ્રોન દીદી પ્રોગ્રામની પ્રથમ બેચ હાલમાં ચાલી રહી છે, જેમાં સંસ્થાના સેન્ટર ફોર આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ એન્ડ રોબોટિક્સના સહયોગથી IIT મંડી કેમ્પસમાં કુલ 20 મહિલા વિદ્યાર્થીઓ છે. ટેકનિકલ સપોર્ટ ઉપરાંત, CAIR ડ્રોન ડીડીઓને ઓન-ધ-જોબ તકો પણ પૂરી પાડે છે.
મહિલા ખેડૂતે કર્યો પોતાના અનુભવ શેર
IIT મંડી iHub ના ડ્રોન દીદી પ્રોગ્રામના લાભાર્થી, શશિ બાલાએ પોતાનો અનુભવ શેર કરતાં કહ્યું કે મારી પાસે BSc (કૃષિ)ની ડિગ્રી છે અને હું કૃષિમાં એક અલગ અને આકર્ષક કારકિર્દીનો માર્ગ શોધી રહી છું. જ્યારે મને ડ્રોન વિશે જાણ થઈ. ત્યારે IIT મંડી iHub દ્વારા મને દીદી પ્રોગ્રામમાં જોડવાનું મૌકૌ આપવામાં આવ્યું. છોકરીઓ માટે રહેણાંક કાર્યક્રમના ફાયદાઓને સમજ્યા પછી, મેં તેમા જોડાવાનું નક્કી કર્યું.
આ પ્રોગ્રામમાં મેં અત્યાર સુધીમાં જે શીખ્યું છે તેનાથી હું ખુશ છું, જેમ કે ડ્રોન એપ્લિકેશન્સ, જાળવણી, DGCA માર્ગદર્શિકા, કૃષિ -ડ્રોન એપ્લીકેશન્સ, બિઝનેસ સ્કીલ્સ અને સોફ્ટ સ્કીલ્સ.મારી પાસે એક મેન્ટર પણ છે જે મારા માટે સાઉન્ડિંગ બોર્ડ છે અને મારી આકાંક્ષાઓને આગળ વધારવામાં મને સંપૂર્ણ ટેકો આપે છે.જણાવી દઈએ કે IIT મંડી iHubનો ડ્રોન દીદી કાર્યક્રમ સશક્તિકરણના દીવાદાંડી તરીકે ઊભો છે, અને ડ્રોન ટેક્નોલોજીના ક્ષેત્રમાં મહિલાઓને ઉત્થાન આપવા માટે ઉદ્યોગસાહસિકતા સાથે ટેક્નોલોજીને મર્જ કરીને મહિલાઓને આત્મનિર્ભર બનાવે છે.
Share your comments