શેખ હસીના વાજેદ સરકારે બાંગ્લાદેશમાં ભારતના હાઈ કમિશનરનો સહાયતા માટે સંપર્ક કર્યો છે, વેપારી સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ઢાકાએ પારબોઈલ્ડ ચોખાની આયાત કરવા માટે 50,000 ટનના બે ટેન્ડર બહાર પાડ્યા છે. 6 અને 12 ડિસેમ્બરે જારી કરાયેલા ટેન્ડર અનુક્રમે 21 અને 17 ડિસેમ્બરે સમાપ્ત થશે. બાંગ્લાદેશે ગયા મહિને વિયેતનામ, થાઈલેન્ડ અને કંબોડિયામાં ખાદ્ય સચિવ અને ખાદ્ય નિર્દેશાલયના ડાયરેક્ટર-જનરલ સહિત ઢાકા પ્રતિનિધિમંડળનો સંપર્ક કર્યા પછી ભારતનો સંપર્ક કર્યો હતો.
બાંગ્લાદેશ ભારત તરફ વળ્યું છે કારણ કે તે આ ત્રણ દેશોમાં સ્પર્ધાત્મક ભાવે પારબોઈલ્ડ ચોખા શોધી શકતું નથી. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ચાર એજન્સીઓમાંથી એક (NAFED, NCCF, કેન્દ્રીય ભંડાર અને ક્રિભકો એગ્રી) G2G ધોરણે બાંગ્લાદેશમાં ચોખાની શિપિંગ કરી શકે છે.
થાઈલેન્ડ રાઇસ એક્સપોર્ટર્સ એસોસિએશનના જણાવ્યા અનુસાર, થાઈલેન્ડ હાલમાં 468 ડોલર પ્રતિ ટનના ભાવે પારબોઈલ્ડ ચોખા ઓફર કરે છે, જ્યારે પાકિસ્તાન $453 અને $457 વચ્ચે ઓફર કરે છે. ભારતીય પારબોઈલ્ડ ચોખાના ભાવ $373 અને $377 છે. છેલ્લા બે સપ્તાહમાં થાઈલેન્ડની ઓફરની કિંમત ટન દીઠ $5-6 વધી છે, જ્યારે પાકિસ્તાનનો દર થોડો ઘટ્યો છે. બીજી તરફ ભારતમાં કિંમતોમાં $1નો ઘટાડો થયો છે. વાજેદ સરકાર ચોખાનો પૂરતો સ્ટોક હોવાનો દાવો કરતી હોવા છતાં, તેણે કટોકટી ટાળવા માટે G2G પર અને ખાનગી વેપાર દ્વારા ચોખાની આયાત કરવાનું શરૂ કર્યું છે.
બાંગ્લાદેશમાં તાજેતરમાં ચોખાના ભાવમાં વધારો થયો છે કારણ કે હવામાન, પૂર અને દુષ્કાળે દેશના ડાંગરના પાકને નુકસાન પહોંચાડ્યું છે. કારણ કે તેની નિકાસ પ્રતિબંધિત કરવામાં આવી નથી, તેથી ભારતને બાંગ્લાદેશને પારબોઈલ્ડ ચોખા સપ્લાય કરવામાં મુશ્કેલી ન પડે.
9 સપ્ટેમ્બરથી ચોખાની નિકાસને પ્રતિબંધિત કરવાના તેના આદેશમાં, કેન્દ્રએ સંપૂર્ણ તૂટેલા ચોખાના શિપમેન્ટ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો અને બિન-બાસમતી સફેદ ચોખા પર 20% નિકાસ જકાત લાદી હતી.
બાફેલા અને બાસમતી ચોખાને તમામ ટેરિફમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. જો કે, પશ્ચિમ બંગાળ, પૂર્વી ઉત્તર પ્રદેશ, બિહાર, ઝારખંડ અને ઓડિશાના મુખ્ય ઉગાડતા પ્રદેશોને અસર થઈ હોવાથી ખરીફ ડાંગરનો પાક અપેક્ષા કરતાં ઓછો રહેશે તેવી ચિંતાને કારણે દેશમાં ચોખાના ભાવ વધી રહ્યા છે. નિકાસ પ્રતિબંધો અને 20% નિકાસ જકાત હોવા છતાં, ભારતીય ચોખા વૈશ્વિક સ્તરે સૌથી વધુ સ્પર્ધાત્મક રહે છે. 9 ડિસેમ્બરના રોજ, કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમરે રાજ્યસભામાં જણાવ્યું હતું કે ખરીફ સિઝનમાં ઓછા ઉત્પાદનની ચિંતાને કારણે સ્થાનિક બજારમાં ચોખાના ભાવમાં અત્યાર સુધીમાં 8%નો વધારો થયો છે.
કૃષિ મંત્રાલયના પ્રારંભિક અંદાજ મુજબ આ વર્ષે ચોખાનું ઉત્પાદન 104.99 મિલિયન ટન (mt) થવાની ધારણા છે, જે ગયા વર્ષે 111.76 મિલિયન ટન હતું. એગ્રીકલ્ચર એન્ડ પ્રોસેસ્ડ ફૂડ એક્સપોર્ટ્સ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (APEDA) અનુસાર, નોન-બાસમતી ચોખાની નિકાસ વર્ષના પ્રથમ છ મહિનામાં વધીને 8.96 મિલિયન ટન થઈ છે, જે અગાઉના વર્ષના 8.23 મિલિયન ટનથી વધીને $3.03 બિલિયન નિકાસ થઈ હતી, જે $2.97 થી વધી છે. અબજ ચુસ્ત ખાદ્યપદાર્થની સ્થિતિનું સંચાલન કરવા માટે, કેન્દ્રએ ચોખાની નિકાસ પર નિયંત્રણો લાદ્યા હતા, જેમાં 1 નવેમ્બર સુધીમાં 19.65 મિલિયન ટન મિલ્ડ ડાંગર (13.5 મેટ્રિક ટન ચોખા) સાથે અનાજનો સ્ટોક 2018 પછીના સૌથી નીચા સ્તરે 16.6 મિલિયન ટન ઘટી ગયો હતો.
ગયા નાણાકીય વર્ષમાં, ભારતે 17.26 મિલિયન ટન નોન-બાસમતી ચોખાની નિકાસ કરીને 45,649.74 કરોડની કમાણી કરી હતી, જ્યારે 2020-21માં 35,448.34 કરોડની કમાણી 13.08 મિલિયન ટન હતી. ભારતની ચોખાની નિકાસ તાજેતરના વર્ષોમાં રેકોર્ડ ઉત્પાદન દ્વારા પ્રેરિત છે. ગયા પાક વર્ષ (જુલાઈ 2021-જૂન 2022) દરમિયાન ભારતે 130.29 મિલિયન ટન ચોખાનું ઉત્પાદન કર્યું હતું.
આ પણ વાંચો: આ છે વિશ્વની સહુથી મોંઘી શાકભાજી, એક કિલોની કિંમત છે 85,000 રૂપિયા
Share your comments