પ્રાકૃતિક ખેતીના ક્ષેત્રને વધારવા માટે સરકારનો વધુ એક પગલું...

દેશમાં ગૌ આધારિત પ્રાકૃતિક ખેતીનું ચલન ધીમે ઘીમે વધી રહ્યો છે. જેમાં ગુજરાત આજે પણ અગ્રણી છે. પ્રાકૃતિક ખેતીને લઈને કેંદ્ર સરકાર દ્વારા કેટલાક કાર્યક્રમો ચલાવામાં આવી રહ્યો છે. એજ સંદર્ભમાં પાટનગર દિલ્લી ખાતે 4 જાન્યુઆરીથી લઈને 9 જાન્યુઆરી સુધી યોજાઈ રહેલા ગ્રામીણ ભારત મહોત્સવ 2025 માં નાબાર્ડના અધ્યક્ષ કેવીએ શાજીએ જણાવ્યું હતું કે દેશના આર્થિક વિકાસને પહોંચી વળવા માટે ગ્રામીણ ભારતની ભૂમિકા મહત્વની છે. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ફાયનાન્સિયલ સર્વિસીસ અને નાબાર્ડ દ્વારા સંયુક્ત રીતે આયોજિત આ ફેસ્ટિવલ ગ્રામીણ ભારતની પરિવર્તનકારી યાત્રા અને દેશના સર્વાંગી વિકાસમાં તેના યોગદાનને પ્રકાશિત કરે છે.

ગ્રામીણ ભારતમાં જોવા મળ્યા નોંધપાત્ર વિકાસ

શાજીએ જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા દાયકામાં ગ્રામીણ ભારતમાં ઘણા નોંધપાત્ર વિકાસ જોવા મળ્યા છે, જેમાં પ્રધાનમંત્રી ગ્રામ સડક યોજના હેઠળ સુધરેલા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરથી લઈને વીજ પુરવઠો, ડિજિટલ કનેક્ટિવિટી અને ગ્રામીણ ઉત્પાદનોના જીઆઈ ટેગિંગનો સમાવેશ થાય છે. આ ફેરફારો ગ્રામીણ ભારત અને શહેરી વિસ્તારો વચ્ચેના અંતરને દૂર કરી રહ્યા છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં વધતી જતી માંગ વિકાસને વેગ આપવા અને મજબૂત, સમાવેશી અર્થતંત્ર બનાવવા માટે એડવાન્સિસનો લાભ લેવાની જરૂરિયાત દર્શાવે છે.

તેમણે મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહન આપવા, ઉત્તર-પૂર્વ ક્ષેત્ર પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને ગ્રામીણ કારીગરોને ટેકો આપવા અને ક્લાઈમેટ સ્માર્ટ અને ઓર્ગેનિક ખેતી પદ્ધતિઓ દ્વારા કૃષિ ઉત્પાદન વધારવા પર ભાર મૂક્યો હતો. નાબાર્ડ દ્વારા કરવામાં આવી રહેલા કાર્યો વિશે માહિતી આપતી વખતે તેમણે જણાવ્યું હતું કે ગ્રામીણ વિકાસને ટકાઉ, સમાન અને ભારતની વિકાસ આકાંક્ષાઓને અનુરૂપ બનાવવા માટે વધુ સહકારની જરૂર છે. 

જમીનની ફળદ્રુપદાને બચાવવાની જરૂર

નાબાર્ડે જણાવ્યું હતું કે આબોહવા પરિવર્તન, ખાદ્ય સુરક્ષા અને પર્યાવરણીય ટકાઉપણું માટે ઓર્ગેનિક ખેતી જરૂરી છે. રાસાયણિક ઉપયોગને કારણે જમીનની ફળદ્રુપતા ઘટી રહી છે, જેને બચાવવાની જરૂર છે. ગોબર્ધન યોજના હેઠળ જૈવિક ખાતરના ઉત્પાદનને ખેતર સ્તરે પ્રોત્સાહન આપવાનું છે. આ માટે, 2324 બાયોગેસ અને કોમ્પ્રેસ્ડ બાયોગેસ એકમો પહેલાથી જ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે. જ્યારે, 2025માં દેશભરમાં વધુ બાયોગેસ પ્લાન્ટ સ્થાપવાના છે, જેના કારણે જૈવિક ખાતર એટલે કે જૈવિક ખાતરનું ઉત્પાદન વધારવું છે. આ સાથે ખેડૂતો રાંધણગેસ અને વીજળીની સુવિધાનો લાભ પણ મેળવી શકશે. ઘણી ખાનગી કંપનીઓ પણ આ ક્ષેત્રમાં કામ કરી રહી છે. 

વિકસિત ભારત માટે સહકારી મંડળીને મજબૂત કરવાનો લક્ષ્ય

નેશનલ ઓર્ગેનિક પ્રોડક્શન પ્રોગ્રામ (NPOP) હેઠળ પ્રમાણપત્ર દ્વારા ઓર્ગેનિક નિકાસને મજબૂત કરવામાં આવશે. 16,800 કરોડનું ઈ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ અને સ્થાનિક બજારના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઉદ્યોગની ભાગીદારીનો લાભ લેવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, વિકસિત ભારત માટે સહકારી મંડળીઓને મજબૂત કરવાનો પણ લક્ષ્ય છે. નાબાર્ડ દ્વારા 67,000 થી વધુ સહકારી મંડળીઓને ડિજિટાઇઝ કરવા અને ગ્રામીણ વસ્તીને સુલભ અને સસ્તું બેંકિંગ સુનિશ્ચિત કરવા સહકારી બેંકો માટે વહેંચાયેલ સેવાઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ ફેરફારો અમલમાં મૂકવામાં આવ્યા છે.