કેન્દ્રીય ખાતર ગુણવત્તા નિયંત્રણ અને તાલીમ સંસ્થા ઉભી કરવામાં આવશે

કૃષિ મંત્રાલય દ્વારા આજે ખેડૂતો માટે મહત્વપૂર્ણ પહેલ કરવામાં આવી છે. જેમાં કેન્દ્રીય ખાતર ગુણવત્તા નિયંત્રણ અને તાલીમ સંસ્થાના પોર્ટલ,સોઈલ હેલ્થ કાર્ડ પોર્ટલ અને મોબાઈલ એપ્લિકેશન તેમજ શાળ માટી આરોગ્ય કાર્યક્રમ, કૃષિ સખી કન્વર્જન્સ પ્રોગ્રામ અને ખાતર નમૂના પરીક્ષણ આજે ગુરૂવારે 7 માર્ચે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું છે. જણાવી દઈએ, દિલ્લીના કૃષિ ભવન ખાતે કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી અર્જુન મુંડા અને કેન્દ્રીય ગ્રામીણ વિકાસ પ્રધાન ગિરિરાજ સિંહના હસ્તે તેને લોન્ચ કરવામાં આવ્યું છે.

આ પ્રસંગે કેન્દ્રીય મંત્રી અર્જુન મુંડાએ જણાવ્યું હતું કે, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના વિઝન મુજબ, કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય દ્વારા અન્ય મંત્રાલયો સાથે મળીને ખેડૂતોના હિતમાં આવી પહેલો સતત કરવામાં આવી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે જો આપણા ખેડૂતોને આવી તમામ સુવિધાઓથી સશક્ત કરવામાં આવશે તો તેઓ માત્ર પોતાના માટે જ નહીં પરંતુ દેશ અને વિશ્વ માટે પણ મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપશે. તેમણે ઉમેર્યું કે,  સહકાર દ્વારા ઉદ્દેશ્યપૂર્ણ, લક્ષ્યાંકિત અને સમૃદ્ધિના મૂળ મંત્ર સાથે સહકાર આધારિત ભારત બનાવવા માટે સરકાર આ કાર્ય કરી રહી છે.

આ પણ વાંચો:કૃષિ મંત્રાલયે લોન્ચ કર્યો સોઇલ હેલ્થ કાર્ડ પોર્ટલ, જાણો કેવી રીતે કરશે કામ

શાળા પ્રોગ્રામ ઉપર શરૂ થશે પાયલોટ પ્રોજેક્ટ

.મુંડાએ કહ્યું કે કૃષિ મંત્રાલયે શાળા શિક્ષણ અને સાક્ષરતા વિભાગ સાથે મળીને શાળા જમીન આરોગ્ય કાર્યક્રમ પર એક પાયલોટ પ્રોજેક્ટ પણ શરૂ કર્યો છે. આ અંતર્ગત ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં કેટલાક કેન્દ્રીય અને નવોદય વિદ્યાલયોમાં માટી પ્રયોગશાળાઓની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકોને તાલીમ આપવામાં આવી હતી, જેઓ તેમના ગામો અને કૃષિ ક્ષેત્રના વિકાસમાં ભાગ લેશે. કેન્દ્ર સરકારના આ અનોખા કાર્યક્રમ અંતર્ગત કેન્દ્રીય વિદ્યાલય, નવોદય વિદ્યાલય અને એકલવ્ય મોડલ સ્કૂલનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે.

કૃષિ સખી તાલીમ કાર્યક્રમ

ગ્રામીણ પરિદ્રશ્ય બદલવામાં કૃષિ સખીઓની મહત્વની ભૂમિકા છે. કૃષિ મંત્રાલય અને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય વચ્ચે કન્વર્જન્સ પહેલ તરીકે કાર્યક્રમોને એકીકૃત કરવા માટે 30 ઓગસ્ટ 2023ના રોજ એક એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. તેના ભાગરૂપે, 70 હજાર કૃષિ સખીઓને "પેરા-એક્સ્ટેંશન વર્કર" તરીકે પ્રમાણિત કરવા માટે સંયુક્ત પહેલ તરીકે કૃષિ સખી તાલીમ કાર્યક્રમ શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો. આ સખીઓ પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજના, પ્રાકૃતિક ખેતી પર રાષ્ટ્રીય મિશન, જૈવ-સંસાધન કેન્દ્રો અને અન્ય ઘણી યોજનાઓ જેવી મહત્વપૂર્ણ યોજનાઓના અમલીકરણમાં ભૂમિકા ભજવશે.

કૃષિ સખી, એટલે કે રાજ્ય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન દ્વારા ઓળખવામાં આવેલા ગામડાઓની મહિલાઓને તેમની જન્મજાત ક્ષમતાઓ અને ખેતીના ગામડાઓ સાથે મજબૂત જોડાણ દ્વારા ગ્રામીણ કૃષિ સેવાઓમાં અંતર ભરવા માટે તાલીમ આપવામાં આવે છે. કૃષિ સખી જનભાગીદારી સ્વરૂપે કુદરતી ખેતી, જમીન આરોગ્ય વ્યવસ્થાપન, પરીક્ષણ અંગે જાગૃતિ જનરેશન મીટીંગોનું આયોજન કરશે. આ પહેલો કૃષિ સખીઓની આજીવિકા વધારવા પર સીધી અસર કરશે અને કૃષિ કાર્યક્રમો અને યોજનાઓની વ્યાપક પહોંચ સુનિશ્ચિત કરશે. આ કાર્યક્રમ એક સાથે 13 રાજ્યોમાં લાગુ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

કેન્દ્રીય ખાતર ગુણવત્તા નિયંત્રણ અને તાલીમ સંસ્થા

ખેડૂતોને ગુણવત્તાયુક્ત ખાતરોની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા અને ઉત્પાદન, પુરવઠા અને વિતરણને નિયંત્રિત કરવા માટે, કૃષિ મંત્રાલય દ્વારા કેન્દ્રીય ખાતર ગુણવત્તા નિયંત્રણ અને તાલીમ સંસ્થા પ્રયોગશાળાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. તેનો હેતુ આયાતી ખાતરોની ગુણવત્તાને નિયંત્રિત કરવાનો છે. CFQCTI પોર્ટલ વર્ષ 2014-15માં બંદરો પર આયાતી ખાતરોના નમૂના એકત્ર કરશે આ સિસ્ટમ નમૂનાઓના કોડિંગ/ડીકોડિંગ અને આયાતકારોને સીધા જ ઓનલાઈન પૃથ્થકરણ અહેવાલો મોકલવા માટે તૈયાર કરવામાં આવી હતી, જેથી ખેડૂતોને પુરવઠા પહેલા તેમની પેદાશોની ગુણવત્તા જાણવામાં થતા વિલંબથી બચાવી શકાય.

આ પોર્ટલને નવો લુક આપવામાં આવ્યો છે. પોર્ટ પર સેમ્પલ કલેક્શન અને ટેસ્ટિંગ માટે વન ટાઈમ પાસવર્ડ/એસએમએસ એપ શરૂ કરવામાં આવી છે. સિસ્ટમ રેન્ડમ ધોરણે પ્રયોગશાળાઓને આપમેળે નમૂનાની ફાળવણી કરશે અને વિશ્લેષણ અહેવાલ સિસ્ટમ દ્વારા આયાતકારની અધિકૃત વ્યક્તિના ઈ-મેલ આઈડી પર અથવા સીધા આયાતકારને, જેમ કે કેસ હશે, જારી કરવામાં આવશે. બીજા તબક્કામાં, પોર્ટલ/ડીલર સેલ્સ પોઈન્ટ વગેરે પર જીવંત નમૂના સહિત સ્વદેશી ઉત્પાદિત ખાતરોના નમૂના લેવા માટે પોર્ટલ અપડેટ થઈ શકે છે.