21મી સદી જ્ઞાન દ્વારા સશક્તીકરણની સદી છેઃ કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન

કેન્દ્રીય શિક્ષણમંત્રી શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાનના અધ્યક્ષ સ્થાને ફ્યુચર ઓફ લર્નિંગ કોલોબરેટિવની શરૂઆત

ભારત સરકારના શિક્ષણ, કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગ સાહસિકતા મંત્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાનના અધ્યક્ષ સ્થાને અનંત નેશનલ યુનિવર્સિટી અને યુનિવર્સિટી ઑફ પેન્સિલ્વેનિયાની ગ્રેજ્યુએટ સ્કૂલ ઑફ એજ્યુકેશન, યુએસએએ આજરોજ યુનિવર્સિટી કેમ્પસમાં ઉચ્ચ ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ આપવા માટે જટિલ પડકારોને પહોંચી વળવા અને બુદ્ધિગમ્ય ઉકેલો ઘડવા માટે ફ્યુચર ઑફ લર્નિંગ સહયોગની શરૂઆત કરી. આ પ્રસંગે યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ કમિશનના અધ્યક્ષ પ્રો. મમિદલા જગદેશ કુમાર અને યુરોપ, દક્ષિણ અમેરિકા, ઉત્તર અમેરિકા, મધ્ય પૂર્વ અને એશિયા સહિત પાંચ ખંડોના 28 પ્રતિનિધિઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

આ પ્રસંગે શ્રી પ્રધાને કહ્યું કે 21મી સદી જ્ઞાન દ્વારા સશક્તીકરણની સદી છે. તેમણે કહ્યું કે લોકો-કેન્દ્રિત ઉકેલો એ ટકાઉ ભવિષ્ય માટે શિક્ષણનો મુખ્ય ભાગ છે અને સર્વગ્રાહી વિચારસરણી એ માર્ગ છે. મંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે ભારતીય જીવનશૈલી અને જ્ઞાન પરંપરાઓ 'સમગ્ર'ની વિભાવના પર આધારિત છે. આધુનિક સમયની સર્વગ્રાહી વિચારસરણી એ ભારતીય પરંપરાઓની અભિવ્યક્તિ સિવાય બીજું કંઈ નથી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, આજે ડિઝાઇન વિચારસરણી આપણને માનવ કલ્યાણ માટે ઇન્ડિક પ્રક્રિયાને ફરીથી શોધવાની તક આપે છે.

NEP 2020ના અમલીકરણ સાથે, અમે અમારા શિક્ષણમાં સુધારા અને પુનઃકલ્પના કરવા અને તેને વધુ અભ્યાસ-આધારિત અને માનવ-કેન્દ્રિત બનાવવા માટે 'વિચાર, બનાવો અને પરીક્ષણ'ની અમારી સદીઓ જૂની પરંપરાને જોડી રહ્યા છીએ. આપણે એક સર્વગ્રાહી, ‘સમગ્ર’ દર્શન બનાવવાની જરૂર છે, એમ તેમણે ઉમેર્યું.

શ્રી પ્રધાને વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે આ પ્રવચન શિક્ષણના જાહેર હેતુઓને શિક્ષણના કેન્દ્રમાં રાખવા અને આર્થિક સશક્તિકરણ માટે સ્કેલેબલ માર્ગો સૂચવશે. તેમણે શ્રેષ્ઠતાને આગળ વધારવા માટે નવા બેન્ચમાર્ક બનાવવા માટે અનંત યુનિવર્સિટીની પ્રશંસા કરી.

"સહયોગીતાનો હેતુ આબોહવા પરિવર્તન, ભૌગોલિક-રાજકીય સંઘર્ષો અને તકનીકી અસમાનતાઓ જેવા કારણોસર ઝડપથી બદલાતા વિશ્વના સંદર્ભમાં શિક્ષણ અને શિક્ષણની ભૂમિકા, હેતુ, પહોંચ અને પ્રસારને શોધવાનો છે અને પગલાંની ભલામણ કરવાનો છે. સુનિશ્ચિત કરો કે શિક્ષણનું ભાવિ સંબંધિત, ન્યાયપૂર્ણ અને સમાવિષ્ટ, ઉકેલ-લક્ષી અને સંદર્ભોમાં પ્રભાવશાળી છે”, અનંત નેશનલ યુનિવર્સિટીના પ્રોવોસ્ટ ડૉ. અનુનયા ચૌબેએ જણાવ્યું હતું.

28 થી 30 માર્ચની વચ્ચે આયોજિત ત્રણ દિવસીય કોન્ફરન્સમાં વિચારશીલ નેતાઓ, શિક્ષણવિદો, નીતિ ઘડવૈયાઓ, પ્રેક્ટિશનરો, ઈનોવેટર્સ, રોકાણકારો અને ઉદ્યોગસાહસિકો સાથે મળીને શીખનારાઓની ભાવિ પેઢીઓ માટે શિક્ષણનું બહેતર વાતાવરણ તૈયાર કરવા અને તેમને સુલભ, સસ્તું, અને સશક્તીકરણ આપતું શિક્ષણ પૂરું પાડવાનો સમાવેશ થાય છે.

ફ્યુચર ઓફ લર્નિંગ કોલાબોરેટિવનો ઉદ્દેશ્ય આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગને મજબૂત કરવા માટે એક પાયો બનાવવાનો છે જે શિક્ષણને પુનઃવ્યાખ્યાયિત કરે છે અને નવીન ભાવિને ચાર્ટ કરે છે. સહયોગનો કેન્દ્રિય સિદ્ધાંત એ છે કે સહભાગીઓ જૂના મોડલ અને દાખલાઓને પડકારશે અને સ્કેલેબલ પ્રયાસો વિકસાવશે જે બાળપણથી પુખ્તાવસ્થા સુધીના શિક્ષણના જીવનકાળમાં પરિવર્તનકારી હોય. તે શીખવું કે જે માત્ર સ્થાનિક સંદર્ભના મહત્વને સમજે છે પરંતુ વિદ્યાર્થી અનુભવ માટે પાયારૂપ તરીકે તેનો લાભ લે છે.

"આજના યુવાનો મહત્વાકાંક્ષી છે. તેઓ આજીવન શીખનારા, સર્જનાત્મક, નવીન, સમસ્યા હલ કરનારા અને નેતાઓ છે. તેઓ જોખમ લેનારા છે જેઓ તેમની નિષ્ફળતાઓમાંથી શીખે છે અને આવશ્યકપણે એક સારા માણસ બનવા માંગે છે. રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ આ આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવા માટે બનાવવામાં આવી છે. હું સકારાત્મક છું કે ફ્યુચર ઓફ લર્નિંગ કોન્ફરન્સની ચર્ચાઓ સર્વગ્રાહી વિકાસ માટે આ મુદ્દાઓને સ્પર્શશે", પ્રો. મમિદાલા જગદેશ કુમાર, UGC ચેરમેને જણાવ્યું હતું.

હાલમાં, શિક્ષણ ક્ષેત્ર અનેક પડકારોનો સામનો કરે છે, ખાસ કરીને ડિજિટલ અને ધ્રુવીકરણ વિશ્વમાં, અન્ય બાબતોની સાથે ભૂગોળ, અર્થતંત્ર, ટેકનોલોજી અને વિચારધારા દ્વારા લાવવામાં આવેલી અસમાનતાઓ સાથે. આ વિવિધ હિસ્સેદારોને વિચારવા, ઇરાદાપૂર્વક અને ઉકેલો ઓફર કરવા માટે એકસાથે આવવાનું આહ્વાન કરે છે જેથી સારી ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ પહોંચાડવા માટેના સાધનો શીખનારાઓની જેમ ઝડપથી અને અસરકારક રીતે વિકસિત થાય. આ સહયોગ દ્વારા, AnantUનો ઉદ્દેશ્ય બહેતર શિક્ષણના માર્ગો શોધવા, વિકાસ કરવા, મૂલ્યાંકન કરવા અને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પ્રેરિત વ્યાવસાયિકોનું નેટવર્ક બનાવવાનો છે.

સહયોગમાં ભાગ લેનારા સભ્યો 'ઇગ્નાઇટ ગ્રૂપ'ની રચના કરશે જે શીખવાના ભાવિ પર અર્થપૂર્ણ વાર્તાલાપની રચના અને રચના કરશે. 'ઇગ્નાઇટ ગ્રૂપ' વિશ્વભરમાં તેમના સંદર્ભોમાં શૈક્ષણિક-સંબંધિત નવીનતાઓને આગળ વધારવા માટે કામ કરતી વિવિધ વ્યક્તિઓનો સમાવેશ કરશે. આ ડિઝાઇન સહયોગી ચર્ચા કરેલ પડકારો માટે બુદ્ધિગમ્ય ઉકેલોના સમૂહ સાથે શ્વેતપત્ર બહાર પાડશે. આ સોલ્યુશન્સ સમગ્ર વિશ્વમાં અજમાવવામાં આવશે અને 2024માં આગામી સહયોગમાં તેમના પરિણામોનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવશે. ફોરમનો મુખ્ય આધાર ભવિષ્યની પેઢીઓ શીખનારાઓ માટે વધુ સારા શિક્ષણ વાતાવરણની રચના કરવાનો છે.

આ પણ વાંચો: નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રી શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય એમ. સિંધિયાએ અમદાવાદ અને ગેટવિક વચ્ચેની સીધી ફ્લાઇટનું ઉદ્ઘાટન કર્યું