માઇક્રોગ્રીન્સ શું છે, તે કેવી રીતે ઉગાડવામાં આવે છે?

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી કિચન ગાર્ડનમાં માઇક્રોગ્રીન શબ્દનો ઉપયોગ ખૂબ જ જોવા મળે છે. તમારું કિચન ગાર્ડન નાનું હોય કે મોટું, તમે તેને સરળતાથી ઉગાડી શકો છો અને તમારા પરિવારને ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા પોષક તત્વો સરળતાથી આપી શકો છો. માઇક્રોગ્રીન ઉગાડવું ખૂબ જ સરળ હોવાથી અને તેને ઉગાડવા માટે તમારે બજારમાંથી ઘણી ઓછી વસ્તુઓ ખરીદવી પડે છે, તેથી તે ધીમે ધીમે ભારતમાં પણ ખૂબ જ લોકપ્રિય બની રહી છે.

માઇક્રોગ્રીન્સ એ વનસ્પતિ અને જડીબુટ્ટીઓના અંકુરમાંથી ઉત્પન્ન થયેલ પ્રથમ "સાચા પાંદડા" છે, જે લગભગ ૨ થી ૩ ઇંચ લાંબા હોય છે. સલગમ, મૂળા, બ્રોકોલી, કોબીજ, ગાજર, ચાર્ડ, લેટીસ, સ્પિનચ, અમરાંથ, કોબી, બીટ, સુંગધી પાનવાળી એક વિલાયતી વનસ્પતિ અને તુલસી સહિત માઇક્રોગ્રીન તરીકે ઉગાડી શકાય તેવા છોડની ઘણી જાતો છે. તમારા રોજિંદા આહારમાં તંદુરસ્ત અને પૌષ્ટિક આહારનો સમાવેશ કરવા માટે આ સરળતાથી ઘરે ઉગાડી શકાય છે. માઇક્રોગ્રીન્સમાં તેમના પરિપક્વ છોડ કરતાં નોંધપાત્ર રીતે વધુ માત્રામાં (લગભગ પાંચ ગણું) વિટામિન્સ અને કેરોટીનોઇડ્સ હોય છે.

માઇક્રોગ્રીન શું છે?

માઈક્રોગ્રીન્સ એ અનાજ, શાકભાજી અથવા ઔષધિના કોમળ અંકુર અને પાંદડા છે જે રોપણીના થોડા દિવસો પછી બહાર આવે છે અને વપરાશ માટે તોડી લેવામાં આવે છે.

આ તબક્કે, આ પાંદડાઓમાં પોષક તત્વો ખૂબ વધારે હોય છે. મોટાભાગની માઇક્રોગ્રીન્સ ૨ થી ૪ ઇંચની લંબાઇમાં ખવાય છે.

અહીં એ નોંધવું યોગ્ય છે કે તમે ઉગાડતા મીરોગ્રીન અને સ્પ્રાઉટ્સને સમાન ગણવામાં ભૂલ ન કરવી જોઈએ, બંને કેટલીક બાબતોમાં સમાન હોવા છતાં સંપૂર્ણપણે અલગ છે. તેમના નામની આગળ સૂક્ષ્મ શબ્દ છે, પરંતુ તેમાં પોષક તત્વો મોટી માત્રામાં હોય છે. એવું જોવામાં આવ્યું છે કે માઇક્રોગ્રીન્સમાં સામાન્ય લીલા પાંદડા કરતાં ૪૦ ગણા વધુ પોષક તત્વો હોય છે.

તમે જાતે માઇક્રોગ્રીન્સ કેવી રીતે ઉગાડી શકો?

તમે તમારા પોતાના કિચન ગાર્ડનમાં સરળતાથી માઇક્રોગ્રીન્સ ઉગાડી શકો છો, આ પદ્ધતિઓ અને પગલાં અપનાવીને તમે તમારા માઇક્રોગ્રીન્સને ઉગાડવાનું શરૂ કરી શકો છો -

૧. સૂક્ષ્મ ગ્રીન્સ તેમના ઉગાડવાના શરૂઆતના દિવસોમાં શ્રેષ્ઠ રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા હોવાથી, બિન-સારવાર કરેલ બીજનો ઉપયોગ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે જેથી તમને સંપૂર્ણ શુદ્ધ અંકુર મળે.

૨. તમારે એવા કન્ટેનર પસંદ કરવા પડશે કે જેની ટોચ પહોળી હોય, એટલે કે જેના પર મહત્તમ બીજ વાવી શકાય, તે ખૂબ ઊંડા હોવા જરૂરી નથી, માઇક્રોગ્રીન ઉગાડવા માટે ૩-૪ ઇંચની ઊંડાઈ શ્રેષ્ઠ છે. ફૂડ ડિલિવરી બોક્સ શરૂ કરવા માટે યોગ્ય હશે, પછીથી તમે મોટી ટ્રે ખરીદી શકો છો, કન્ટેનરમાં ઘણા છિદ્રો હોવા જોઈએ.

૩. જમીન તૈયાર કર્યા પછી તેના પર હળવું પાણી છાંટીને ૧૦-૧૨ દિવસ માટે આ રીતે છોડી દો. આ પછી, તમારી પસંદગીના માઇક્રોગ્રીન્સ બીજને જમીનની ટોચ પર સમાનરૂપે અને ગીચતાપૂર્વક છંટકાવ કરો.

૪. બીજને માટીના પાતળા પડથી ઢાંકી દો, બોક્સને ઢાંકણ અથવા કપડાથી ઢાંકીને ૨-૩ દિવસ માટે છોડી દો, તેનાથી અંકુરણમાં મદદ મળશે.

૫. માઇક્રોગ્રીન્સના વિકાસ પર નજર રાખો. જ્યારે તમને લાગે કે જમીન સુકાઈ રહી છે ત્યારે જ પાણી આપો. પાણી આપવાની સાચી રીત એ હશે કે તેને ઉપરથી નહીં પણ નીચેથી પાણી આપો, આ માટે તમે બોક્સને ટ્રે પર મૂકો અને ટ્રેમાં પાણી ભરો, જમીન આપોઆપ પાણીને શોષી લેશે.

બોક્સ અથવા પાત્રની બાજુમાંથી પણ પાણી આપી શકાય જેથી પાણી પાંદડા પર ન પડે, અન્યથા ફૂગનું જોખમ રહે છે.

૬. જ્યારે બીજ અંકુરિત થાય છે, ત્યારે તમે કપડાને દૂર કરી શકો છો અને તેને સૂર્યપ્રકાશમાં રાખી શકો છો, તેમ છતાં તમારે ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે જ્યારે જમીન સ્પર્શ માટે સૂકી લાગે ત્યારે જ પાણી આપવું જોઈએ.

૭. મોટાભાગની સૂક્ષ્મ ગ્રીન્સ ૭ થી ૧૦ દિવસમાં લણણી માટે તૈયાર થઈ જાય છે, જ્યારે તે ૨-૩ ઈંચ થઈ જાય છે, પછી તેને તીક્ષ્ણ છરી અથવા કાતર વડે જમીનથી ½ ઈંચ ઉપરથી કાપી નાખો. તમારે ધ્યાનમાં રાખવું પડશે કે માઇક્રોગ્રીન્સના મૂળનો ઉપયોગ ખોરાક માટે થતો નથી.

આ પણ વાંચો: ખેડૂતો ઓછા ખર્ચે મબલખ નફો મેળવી શકે છે, આ રીતે કરો તરબૂચની ખેતી