લીમડો ભારતીય મૂળનું એક વૃક્ષ છે, જે ભારતમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. આયુર્વેદમાં લીમડો ખૂબ જ ઉપયોગી વૃક્ષ માનવામાં આવે છે. લીમડો સ્વાદમાં કડવો છે, પરંતુ તેના ફાયદા ઘણા અને ખૂબ જ અસરકારક છે. લીમડાના તેલમાં તમામ પાકમાં જંતુઓનું નિયંત્રણ કરવાની ક્ષમતા હોય છે. ખેડૂતો લીમડાની નિંબોળીમાંથી લીમડાના તેલનું સ્થાનિક ઉત્પાદન સરળતાથી કરી શકે છે.
લીમડો બોલતાની સાથે જ આપણને લીમડાના પાનથી આપણે જીવજંતુઓ પર નિયંત્રણ મેળવીએ છીએ. પરંતુ લીમડો નિંબોળી આના કરતાં વધુ અસરકારક છે. તેમાં ઘણા ફાયદાકારક પદાર્થો હોય છે જે છોડને અસર કરતી જીવાતો અને રોગોને મારી નાખે છે, જેમ કે કેટરપિલરને પાંદડા ખાવાથી અટકાવે છે.
લીમડો બોલતાની સાથે જ આપણને લીમડાના પાનથી આપણે જીવજંતુઓ પર નિયંત્રણ મેળવીએ છીએ. પરંતુ લીમડો નિંબોળી આના કરતાં વધુ અસરકારક છે. તેમાં ઘણા ફાયદાકારક પદાર્થો હોય છે જે છોડને અસર કરતી જીવાતો અને રોગોને મારી નાખે છે, જેમ કે કેટરપિલરને પાંદડા ખાવાથી અટકાવે છે.
જો આપણે ઘરેલું ઉપચારમાં લીમડાના તેલની વાત કરીએ તો આપણે ઘણા જંતુઓ પર કાબૂ મેળવીએ છીએ, પરંતુ ઘણી વખત એવું બને છે કે સારી ગુણવત્તાના લીમડાનું તેલ ઉપલબ્ધ નથી અને જે ઉપલબ્ધ છે તે જંતુઓ પર એટલું અસરકારક નથી. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતો લીમડાના બીજ અથવા નિંબોળીમાંથી જૈવિક જંતુનાશકો તૈયાર કરી શકે છે. ઉનાળાની ઋતુમાં લીમડાના ઝાડમાંથી નિંબોલી પડવાનું શરૂ થાય છે, જેને ખેડૂતો એકત્રિત કરીને સૂકવી શકે છે, જેમાંથી આપણે જૈવિક જંતુનાશકો તૈયાર કરી શકીએ છીએ.
કાર્બનિક જંતુનાશકો તૈયાર કરવા માટે જરૂરી ઘટકો
આ કાર્બનિક જંતુનાશક બનાવવા માટે તમારે જે ઘટકોની જરૂર પડશે તે છે- 5 કિલો નિમ્બોલી, 20 લિટર નવશેકું પાણી, 200 મિલી પ્રવાહી ડિટર્જન્ટ અને ફિલ્ટરિંગ માટે સુતરાઉ કાપડ. આ પ્રક્રિયામાં આપણે એક વાતનું ધ્યાન રાખવું પડશે, જો તમે આ જંતુનાશકને પાકમાં છાંટવા માંગતા હોવ તો છંટકાવના એક દિવસ પહેલા લીમડાનું તેલ બનાવવાની તૈયારી કરો.
તેને બનાવવા માટે સૌથી પહેલા નિંબોલીના પાવડર બનાવી લો. હવે તેમાં હૂંફાળું પાણી ઉમેરીને બરાબર મિક્ષ કરી લો. તેને મિક્ષ કર્યા બાદ આ દ્રાવણને આખી રાત આમ જ રાખો. જો તમે રાત્રી દરમિયાન ક્યારેક-ક્યારેક સોલ્યુશનને હલાવી શકો તો તે વધુ સારું રહેશે. બીજા દિવસે સવારે આ દ્રાવણને કોટનના કપડાથી ગાળી લો. હવે આ સોલ્યુશનમાં લિક્વિડ ડીટરજન્ટ ઉમેરો અને તેને સારી રીતે મિક્સ કરો. આ પછી, આ સ્લરી તૈયાર થઈ જશે.
સોલ્યુશનને બીજા 80 લિટર પાણીમાં ઉમેરી શકીએ છીએ. જેના દ્વારા 100 લીટર સ્પ્રે સોલ્યુશન તૈયાર કરવામાં આવશે. જેનો ખેડૂતો પાકમાં છંટકાવ કરી શકે છે. તેને બનાવતી વખતે કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખવું પડશે, જે નીચે મુજબ છે.
આ કાર્બનિક જંતુનાશક ફાયદાકારક જંતુઓ અથવા મધમાખીઓને કોઈ નુકસાન પહોંચાડતું નથી. જો ઓર્ગેનિક જંતુનાશક દવાનો છંટકાવ કર્યા પછી પણ તે ટકી રહે છે, તો આ દ્રાવણને જમીનમાં સારી રીતે ભેળવી દેવાથી પાકને જીવાતના હુમલાથી બચાવી શકાય છે. તે બાયોમાસના સ્વરૂપમાં જમીનની ગુણવત્તામાં વધારો કરે છે.
Share your comments