ભારતના વિવિધ ભાગોમાં થતા શાસકીય શ્રેણીના ફળ કેળા માનવ આરોગ્ય માટે અત્યંત ઉપયોગી છે, વિવિધ રોગોના નિવારણ સાથે જ મનુષ્યની તંદુરસ્તીમાં પણ તે વધારો કરવા માટે એક વિશેષ ઉપયોગી છે. તે કાચા અને પાકા બન્ને સ્વરૂપમાં ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે. તે વિપુલ પ્રમાણમાં લોહ તત્વ ધરાવે છે તેના તમામ ભાગો અલગ-અલગ શારીરિક સમસ્યાનું નિવારણ કરવા માટે શરૂ કરી શકાય છે. વિવિધ ભાષાઓમાં અલગ-અલગ નામોથી સંબોધિત કેળા ભારતમાં અનેક નામથી ઓળખવામાં આવે છે. તે મુંસેસી કૂળની વનસ્પતિ છે.
પોષક તત્વોથી ભરપૂર કેળા ખૂબ જ ઝડપથી ઉર્જા આપનાર માનવામાં આવે છે, તે કોટેશન ફાઈબર મેગ્નેશિયમ અને આયર્નનો ખૂબ જ મોટો સ્રોત પણ છે, તેનાથી શરીર માટે આવશ્યક પોષક તત્વો પૂરા કરે છે, પણ શું તે ખાલી પેટ લેવા જોઈએ, આ અંગે અવાર-નવાર ચર્ચા થતી હોય છે, જોકે અનેક સંશોધનમાં એ વાત સામે આવી છે કે કેળામાં રહેલા 25 ટકા પ્રાકૃતિક શર્કરા તમારી ઉર્જાને વધારે છે, પણ કેટલાક કલાક બાદ સ્વાસ્થ્ય અહેસાસ કરવા લાગો છે, બેટરી સન ડેનિયલ જ્યોગ્રાફિક કરે છે, તેને લઈ કોઈ શક નથી કે કેળા આરોગ્ય માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. સ્વસ્થ્ય હૃદય અને શરીરના થાકને દૂર કરવામાં પણ તે ખૂબ જ મદદરૂપ બને છે. બ્લડપ્રેસરને નિયંત્રિત તથા તણાવને ઓછા કરવામાં પણ તે ઉપયોગ છે. તે શરીરના તાપમાનને પણ નિયંત્રિત કરે છે, કેળામાં રહેલા પોષક તત્વો દિવસભર થતી શારીરિક પ્રક્રિયામાં આવશ્યક ઉર્જાનો પૂરવટો પૂરો પાડે છે. પણ આ સાથે તમે થાકી પણ જવો ત્યારે તે ઉપયોગી બને છે. જો તે ખાલી પેટ ખાવામાં આવે તો પાચન સંબંધિત અનેક સમસ્યા સર્જાઈ શકે છે, આયુર્વેદના મતે ફક્ત કેળા જ નહીં અન્ય ફળો પણ ખાલી પેટ ખાવાનું ટાળવું જોઈએ. તે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે. માટે થોડું ભોજન કર્યા બાદ તે લઈ શકાય છે.
કેવી રીતે કેળાનો ઉપયોગ કરશો
સવારે નાસ્તામાં કેળા
સવારે નાસ્તામાં કેળા લેવા જોઈએ, પણ તેને ખાલી પેટ લેવા જોઈએ નહીં. તેની સાથે ડ્રાઈ ફૂટ સેવ અને અન્ય ફળોનું પણ સેવન કરવું જોઈએ, જેથી શરીરમાં ક્ષારયુક્ત પદાર્થોનું પ્રમાણ ઘટી શકે, વર્તમાન સમયમાં મેગ્નેશિયમના પ્રમાણને સંતુલનને બગાડી શકે છે, તે આગળ જતા હૃદય અને અન્ય અવયવો પર અસર કરી શકે છે. જ્યારે પણ સવારના સમયે કેળા આરોગો ત્યારે તેની સાથે સફરજન અને ડ્રાઈ ફૂડ પણ લેવા જોઈએ.
કેળાની વિશેષતા
કેળાની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે તે સમાન પોસ્ટ અન્ય કોઈ ફળ આવતા નથી. કેળામાં પોટેશિયમ જેવા ઉચ્ચ રક્ત પ્રેસરને નિયંત્રિત કરવા વાળા તત્વો ઉપરાંત વિટામીન બી તથા સી તથા નિયાસિન રાઈબોફ્લેવિન તથા હાઈમાં ઉપયોગી તત્વ વિપુલ પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ હોય છે, કેળામાં અમૃતા વિરોધી પોટેશિયમ સોડિયમ મેગ્નેશિયમ પણ જોવા મળે છે. આ સાથે અમૃત રોગો પર અટકાવ કરી શકાય છે. કેળામાં કોલેસ્ટ્રોલ બિલકૂલ જોવા મળતું નથી, તેમા સફરજનની તુલનામાં દોઢ ગણા વધારે કુદરતી શર્કરા જોવા મળે છે. બાળકો માટે તે વિશેષ ઉપયોગી હોય છે. કમજોર બાળકો માટે તે ઉપયોગી આહાર માનવામાં આવે છે, કેળાના કાચા પાકા ફળ ફૂલ અને ડાળખી વચ્ચે જોવા મળતા સફેદ ફોર જમીનની અંદરનું સંચાલન તથા તણખલાના રસમાં વિપુલ પ્રમાણણાં લોહતત્વ જોવા મળે છે. શું તમે જાણો છો કે તેનું શાક પણ બનાવી શકાય છે અને આ શાક શરીર માટે ખૂબ જ લાભદાયક હોય છે. તેની છાલમાંથી ચટ્ટાઈ અને કપડા પણ બનાવી શકાય છે.
આધુનિક યુગમાં કેળાની વિશેષતા
કોરોના મહામારીને લીધે સમગ્ર વિશ્વમાં લોકો તેમના ઘરોમાં કેદ છે, જેને લીધે લોકોને વિવિધ પ્રકારની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. આજકાલ લોકો ડિપ્રેશનને ઓછું કરવા માંગે છે, આ સંજોગોમાં લોકોએ કેળાનું સેવન કરવું ખૂબ આવશ્યક છે.
ખાદ્ય બાબતોના વિજ્ઞાનિકો પણ તેમના સંશોધનમાં કેળાને અત્યંત ઉપયોગી માને છે. જર્મનીના ગોલી જન ઔષધિના પ્રોફેસર ફૂડલે તેમના સંશોધનને આધારે એવી સલાહ આપી છે કે માનસિક તણાવ ડિપ્રેશનથીગ્રસ્ત વ્યક્તિએ કેળાના ફળનું સેવન કરવું જોઈએ, પ્રોફેસર ફૂડલના મતે કેળામાં સેરોટોનિન નામના તત્વ હોય છે જે માનસિક તણાવથી મુક્તિ અપાવવામાં મદદરૂપ બને છે, રશિયાના વૈજ્ઞાનિકોએ તેમના સંશોધનના પરિણામને આધારે કહ્યું છે કે કેળા ખાવાથી શરીરમાં સમૂચિત વિકાસ થાય છે, તેનું નિયમિત સેવન કરવાથી વ્યક્તિના આરોગ્યમાં સુધારો થાય છે, બ્રિટન સ્થિત ઓસ્ટન યુનિવર્સિટીના વૈજ્ઞાનિકોએ તેમના સંશોધનને આધારે જાહેરાત કરી છે કે પેટના અલ્સર માટે કેળાથી વિશેષ કોઈ ઔષધિય હોઈ શકે નહીં. વૈજ્ઞાનિકોએ એવી ટેકનિકને વિકસિત કરી છે કે જેમાં રોગ પ્રતિરોધક ઔષધિ ટૂંકુને કેળાના ફળમાં સમાવેશિત કરી શકાશે, આ પ્રકારના રોગ નિરોધક દીપોના સ્વરૂપમાં કેળા ખાવાથી ચાલશે અને માનવી અનેક રોગોથી સુરક્ષિત બની શકશે.
Share your comments