ડિફોલ્ટર ખેડૂતને નવી લોન કેવી રીતે મળશે?

ખેડૂતોને ખેતીના અનેક કામો માટે પૈસાની જરૂર પડે છે. તેમને પાક ઉગાડવા માટે બિયારણ, ખાતર, જંતુનાશક દવાઓ, કૃષિ મશીનરી વગેરે ખરીદવા પૈસાની જરૂર હોય છે. ખેડૂત પાસે એટલા પૈસા નથી જેના કારણે તેને ખેતી માટે લોન લેવી પડે છે. સ્થાનિક શાહુકારોના ઊંચા વ્યાજદરને કારણે ખેડૂતોએ હવે બેંકો પાસેથી લોન લેવાનું શરૂ કર્યું છે, જેના પર વ્યાજનો દર ઓછો છે. સહકારી અને રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકો દ્વારા ખેડૂતોને લોન આપવામાં આવે છે. દેશના મોટાભાગના ખેડૂતો આ બેંકો પાસેથી લોન લે છે પરંતુ કેટલીકવાર ખરાબ હવામાનને કારણે પાક નિષ્ફળ જવાને કારણે તેઓ આ લોનની ચુકવણી કરવામાં અસમર્થ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં બેંક દ્વારા ખેડૂતને ડિફોલ્ટર જાહેર કરવામાં આવે છે. પરિણામ એ છે કે ડિફોલ્ટર ખેડૂત ફરીથી કોઈ બેંકમાંથી લોન મેળવી શકતો નથી. એવા ઘણા ખેડૂતો છે જેમણે સહકારી અને રાષ્ટ્રીયકૃત બેંકો પાસેથી લોન લીધી છે અને લોન ન ચૂકવવાને કારણે ડિફોલ્ટર જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. ડિફોલ્ટર ખેડૂતો ફરીથી લોન લઈ શકતા નથી.

જો કોઈ ખેડૂત બેંકમાંથી લોન લે છે અને તેની લોનના વ્યાજ અને હપ્તાઓ સમયસર ચૂકવવામાં અસમર્થ હોય છે, તો બેંક અથવા નાણાકીય સંસ્થા ખેડૂતને ડિફોલ્ટર જાહેર કરે છે. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતને ફરીથી લોન લેવામાં મુશ્કેલી પડે છે. કોઈપણ બેંક લોન આપતા પહેલા તમારો CIBIL સ્કોર ચેક કરે છે. જો તમારો CIBIL સ્કોર સારો છે તો તમને લોન મળે છે. બીજી તરફ, જો તમારો CIBIL સ્કોર સાચો નથી, તો બેંક આવા ગ્રાહકને લોન આપવામાં અચકાય છે. કારણ કે દરેક બેંક તમારો જૂનો રેકોર્ડ જોઈને જ લોન આપે છે.

ખેડૂતને બેંકમાંથી લોન ચૂકવવાની તક પણ આપવામાં આવે છે. ખેડૂતો વ્યાજ સાથે લોનની મૂળ રકમ સાથે લેટ ફી જમા કરીને તેમની ધિરાણ સ્થિતિ સુધારી શકે છે. જો તમે બેંકમાં આખા જૂના પૈસા જમા કરાવો છો, તો તે પછી તમે ફરીથી બેંકમાંથી લોન લેવા માટે હકદાર બની જશો. આ ઉપરાંત, સરકાર તેની લોન વ્યાજ માફી યોજના હેઠળ ખેડૂતોને બેંક વ્યાજ સબવેન્શનનો લાભ પણ પ્રદાન કરે છે. રાજસ્થાનમાં, વ્યાજ માફી યોજના હેઠળ, કૃષિ લોન પર વ્યાજ અને લેટ ફી માફ કરીને ખેડૂતોને જૂના દેવામાંથી મુક્ત કરવા માટે એક યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી, જેનો ઘણા ખેડૂતોને ફાયદો થયો હતો. આ યોજના હેઠળ, ખેડૂતો બેંકની લોન ચૂકવ્યા પછી ફરીથી લોન મેળવવા માટે હકદાર બન્યા.

જો તમે બેંકના ડિફોલ્ટર છો અને તમારા CIBIL સ્કોરને સુધારવા માંગો છો જેથી કરીને તમે બેંકમાંથી ફરીથી લોન મેળવી શકો, તો જણાવો કે આવી સ્થિતિમાં, ફરીથી લોન મેળવવા માટે તમારો CIBIL સ્કોર 750 થી વધુ હોવો જોઈએ. જો કે, ભારતમાં એવી ઘણી બેંકો છે જે 300 થી વધુ CIBIL સ્કોર ધરાવતા અરજદારોને લોન પણ આપે છે. પરંતુ તેમના વ્યાજ દરો ખૂબ ઊંચા છે.

જો તમે તમારો સિબિલ સ્કોર સુધારવા માંગતા હોવ તો તમારે ક્રેડિટ યુટિલાઈઝેશન રેશિયો ઘટાડવો જોઈએ એટલે કે તમારે બેંક પાસેથી એટલી લોન લેવી જોઈએ કે જે તમે સરળતાથી ચૂકવી શકો. આ સિવાય ક્યારેય પણ એકસાથે લોન ન લેવી જોઈએ, કારણ કે આમ કરવાથી લોન ચુકવવામાં ઘણી મુશ્કેલી આવે છે અને ઘણી વખત તેઓ લોન ચૂકવવામાં સક્ષમ નથી હોતા. તેથી, સારો CIBIL સ્કોર મેળવવા માટે, તમારે કુલ ઉપલબ્ધ ક્રેડિટ મર્યાદાના 30 ટકાથી ઓછી રકમનો ઉપયોગ કરવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. આમ કરવાથી તમે બેંકમાંથી લીધેલી લોન સરળતાથી ચૂકવી શકશો.

કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા રજૂ કરાયેલા સામાન્ય બજેટ 2023-24માં સરકારે કૃષિ ધિરાણનો લક્ષ્યાંક વધારીને 20 લાખ કરોડ રૂપિયા કર્યો છે. સરકાર તરફથી કૃષિ લોનના લક્ષ્યાંકમાં વધારો કરવાનો હેતુ દેશના વધુને વધુ ખેડૂતોને લોનની સુવિધા આપવાનો છે. સામાન્ય રીતે, કૃષિ લોન પર 9 ટકા વ્યાજ દર વસૂલવામાં આવે છે. પરંતુ સરકાર ખેડૂતોને સસ્તા દરે ટૂંકા ગાળાની પાક લોન આપે છે. આ માટે સરકાર દ્વારા ખેડૂતોને વ્યાજ પર સબસિડીનો લાભ આપવામાં આવે છે. આ સાથે કૃષિ, પશુપાલન અને મત્સ્યોદ્યોગ કરતા ખેડૂતોને ક્રેડિટ કાર્ડ કરતાં સસ્તી લોન મળે છે.

આ પણ વાંચો: ખેડૂતો ઘરે બેઠા પોતાનો પાક વેચી શકશે : ફાર્મ ગેટ એપ્લિકેશન