ભારતની 60થી 65 ટકા વસ્તી ખેતીના કામ સાથે જોડાયેલી છે.અહીં ખેતીની સાથે ખેડૂતો મોટા પાયે પશુપાલન પણ કરે છે. જેના કારણે ખેડૂતોને સારી આવક થાય છે. પરંતુ ખેડૂતોએ તેમના પશુઓના સ્વાસ્થ્ય પર પણ ધ્યાન આપવું પડશે. કારણ કે હવામાનમાં થતા ફેરફારો તેમના સ્વાસ્થ્ય પર અસર કરી શકે છે. આવા સંજોગોમાં ગાય અને ભેંસ બીમાર પડે છે. તેથી, જ્યારે હવામાન બદલાય, ત્યારે તમારે તમારી ગાય અને ભેંસના ચારા પર વિશેષ ધ્યાન આપવું જોઈએ.
ભેંસોને થઈ શકે થે લેમિનાઇટિસ
પશુચિકિત્સકોના જણાવ્યા અનુસાર, ભેંસોને લેમિનાઇટિસ નામની બીમારી થઈ શકે છે. જેને ટાંગફુલી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જો ભેંસ આ રોગનો શિકાર બને છે તો દૂધ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો જોવા મળે છે તેથી, ભેંસને લેમાનાઈટથી બચાવવા માટે, ખેડૂતોએ ઘાસચારો ખવડાવતી વખતે ખૂબ કાળજી લેવી જોઈએ. કારણ કે ઘાસચારામાં કાળજી રાખવાથી પશુઓને રોગોથી બચાવી શકાય છે. ખરેખર, લેમાનાઈટથી એક ખૂબ જ ગંભીર રોગ છે. જ્યારે ભેંસ આ રોગથી પ્રભાવિત થાય છે, ત્યારે તેના પગમાં સોજો આવે છે.
પગમાં પણ થઈ શકે છે ઈજા
નિષ્ણાતો કહે છે કે જો લેમિનાઇટિસથી પીડિત ભેંસને સમયસર સારવાર આપવામાં ન આવે તો તેના પગમાં પણ ઈજા થઇ શકે છે. તબીબોના મતે આ રોગ ભીનું સ્ટ્રો ખવડાવવાથી થાય છે. ઘણીવાર, ઘાસચારાની અછતને કારણે, પશુપાલકો તેમની ભેંસોને ભીનું સ્ટ્રો ખવડાવે છે. તેનાથી તેના સ્વાસ્થ્ય પર પણ અસર થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતોએ ઘઉંનો ભૂસકો ભેંસને ખવડાવવો જોઈએ. તબીબોના મતે ખેડૂતોને હજુ પણ લેમાનાઈટ રોગથી બચવા અંગે કોઈ માહિતી નથી. આવી સ્થિતિમાં ગામડે ગામડે જઈને ખેડૂતોને જાગૃત કરવાની જરૂર છે.
લેમનાઈટીસથી રક્ષણ માટે રસી પણ આપવામાં આવે છે
તમે લેમનાઈટીસ સામે રક્ષણ માટે ભેંસને રસી પણ આપી શકો છો. આ ઉપરાંત દર ત્રણ મહિનાના અંતરે પશુને કૃમિનાશક દવા પણ ખવડાવી શકાય છે. આ સાથે ભેંસમાં આ રોગને લગતા 90 ટકા રોગો મટી જાય છે. આમ છતાં જો ભેંસ બીમાર પડે તો તેને હોસ્પિટલ લઈ જઈ સારવાર કરાવી શકાય છે.
ઉનાળાના ઋતુમાં ભેંસોને પડે છે વધુ પાણીની જરૂર
જણાવી દઈએ કે, ઉનાળાની ઋતુમાં ભેંસોને વધુ પાણીની જરૂર પડે છે. તેથી, તેમને શક્ય તેટલું પાણી આપો. ઉપરાંત, ચારા તરીકે વધુ લીલું ઘાસ આપો, જેથી તેમના શરીરને સંપૂર્ણ પોષક તત્વો મળી શકે. તેનાથી પશુઓના સ્વાસ્થ્ય પર સકારાત્મક અસર પડશે અને તેઓ સ્વસ્થ રહેશે. આ ઉપરાંત ખેડૂતો પોતાના પશુઓને લોટ અને સરસવ મિક્સ કરીને પણ ખવડાવી શકે છે. આ માટે સૌથી પહેલા 300 ગ્રામ સરસવનું તેલ લો. પછી તે તેલમાં 250 ગ્રામ ઘઉંનો લોટ ઉમેરો અને તેને સાંજના સમય પોતાના પશુને ખવડાવો
Share your comments