આજકાલ પોતાનુ જીવન યોગ્ય તરીકે ચલાવવા માટે કામની અછત નથી. આવી જ રીતે કૃષિ ક્ષેત્ર સાથે સંકળાયેલા જગતના તાત માટે પણ ઘણા કાર્યો છે જેથી તે પોતાના જીવનને યોગ્ય રીતે ચલાવી શકે છે. વાત જાણો એમ છે કે ખેતીના સાથે-સાથે આજે ઘણા ખેડૂતોએ પશુપાલન પણ કરે છે જેમાં મોટા પાચે ગાય અને ભેંસની ઉછેર હોય છે. પરંતુ જો તમે ધારો મારા ખેડૂત મિત્રો તો તમે મરઘાના ઉછેર કરીને પણ મોટી આવક મેળવી શકો છો. જેને સામાન્ય ભાષામાં પોલ્ટ્રી ફાર્મિંગ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમને ખબર છે કે મરઘાના ઉછેર કરવા માટે તેમને પૌષ્ટિક ભોજન પણ આપવામાં આવે છે. જો કે બજારમાં ઘણા મોંઘા મળે છે. જેની આડઅસર મરધાંના ઉછેર પર થાય છે.
ઘણા પૈસા ખર્ચ કરવા પડે છે
મરઘાના ફીડ ખરીદવા માટે ઘણા પૈસા ખર્ચ કરવા પડે છે, તે લોકો માટે મર્યાદિત માત્રામા મરઘાં ઉછેરવાનું મોંઘુ બન્યું છે. જેના કારણે કાં તો તેઓ મરઘાં પાળવાનું બંધ કરી દે છે અથવા મરઘીઓને બીજું કંઈક ખવડાવતા હોય છે, જેનાથી મરઘીઓના સ્વાસ્થ્ય પર આડઅસર થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે આ સરળ પદ્ધતિથી તમે ઘરે ચિકન ફીડ કેવી રીતે તૈયાર કરી શકો છો.
મરઘાને શું-શું ખવડાવામાં આવે છે
મરઘાને મોટાભાગે બાજરી, મકાઈ વગેરે આપવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં જો આ વસ્તુઓને ઘરે યોગ્ય માત્રામાં ભેળવીને મરઘીઓને આપવામાં આવે તો ઘરે જ ચિકન ફીડ તૈયાર કરી શકાય છે.જણાવી દઈએ, મકાઈ એ ઉર્જાનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે, જે મરઘાં માટે પચવામાં સરળ છે અને મનુષ્યો માટે લાંબા સમય સુધી ટકી શકે છે. મોટાભાગના દેશોમાં, મકાઈનો ઉપયોગ મરઘાં ઉછેર માટે વ્યાપકપણે થાય છે.
મકાઈમાં પ્રોટિન
સૂકી મકાઈમાં પ્રતિ કિલોગ્રામ અંદાજે 3350 kcal અને 8-13 ટકા પ્રોટીન હોય છે. મકાઈનો 70 ટકા જથ્થો મરઘાં ઉછેરમાં વપરાય છે. મકાઈ હંમેશા સૂકી અને ફૂગ મુક્ત હોવી જોઈએ, દર વર્ષે મકાઈમાં 13.5 ટકા ઓછો ભેજ હોય છે. તમે ભેજ ચકાસવા માટે ભેજ મીટર અથવા પરંપરાગત પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
મકાઈમાં ભેજ તપાસ કરવાની પદ્ધતિ
આ માટે, એક સ્વચ્છ પારદર્શક કાચની બોટલમાં થોડું મકાઈ અને સામાન્ય સૂકું મીઠું નાખો અને તેને 2-3 મિનિટ માટે હલાવો. જો મીઠું કાચની બોટલમાં ચોંટતું હોય તો સમજી લો કે મકાઈમાં ભેજ વધારે છે અને મકાઈ સંગ્રહ માટે યોગ્ય નથી. જો આવી મકાઈનો સંગ્રહ કરવામાં આવે તો તેમાં ફૂગ અને અન્ય હાનિકારક તત્ત્વો વિકસી શકે છે અને મકાઈને બગાડે છે, આનાથી ચારાની ગુણવત્તા બગડે છે.
મરઘાં માટે સારો એવું ભોજન સોયાબીન
સોયાબીન કેકમાં પ્રોટીનનો સારો સ્ત્રોત હોય છે. તેમાં 45-49 ટકા પ્રોટીન હોય છે. સોયાબીન કેકમાં લાયસિન, થ્રેઓનિન અને ટ્રિપ્ટોફેન ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. સોયાબીનમાં કેટલીક ફૂગ અથવા હાનિકારક પદાર્થો હોય છે. જે ફેક્ટરીમાં થોડી ગરમી લગાવીને રિપેર કરવામાં આવે છે. તેથી, ખરીદતી વખતે, ધ્યાનમાં રાખો કે સોયાબીન સારી ગુણવત્તાની હોય. પોલ્ટ્રી ફીડમાં 35 ટકા સુધી સોયાબીન કેક ઉમેરી શકાય છે. તેના સાથે જ પોલ્ટ્રી ફીડમાં તેલ પણ ઉમેરવામાં આવે છે જેથી તે વધુ ઉર્જાવાન બને. તેલ એ વિટામિન A, D, E અને Kનું સારું વાહક છે.
લાઈમસ્ટોન પાવડરનો ઉપયોગ
લાઈમસ્ટોન પાવડરનો ઉપયોગ પોલ્ટ્રી ફીડ ફોર્મ્યુલામાં પણ થાય છે. આ પાવડર ચારામાં રહેલા કેલ્શિયમની ઉણપને પૂરી કરે છે, જે પક્ષીઓના હાડકાના વિકાસમાં મદદ કરે છે. મરઘાંના આહારમાં કેલ્શિયમની ઉણપની ભરપાઈ કરવા માટે ડીકેલ્શિયમ ફોસ્ફેટ ફોસ્ફરસ ઉમેરવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ ફક્ત શાકાહારી ફીડ ફોર્મ્યુલામાં થાય છે.
સોડિયમ ક્લોરાઈડની માત્રા
0.12 ટકા થી 0.2 ટકા સોડિયમ પણ બ્રોઈલર પક્ષીઓ માટે ફીડ બનાવવામાં ઉમેરવામાં આવે છે. જો કે સોયાબીન અને મકાઈમાં થોડું સોડિયમ હોય છે, સૂત્રના આધારે અમુક માત્રામાં મીઠું અલગથી ઉમેરી શકાય છે. મરઘાંના આહારમાં સોડિયમની માત્રા ઓછી હોવાને કારણે પક્ષીઓની વૃદ્ધિ ઓછી થાય છે, સુસ્ત રહે છે અને થોડા સમયમાં મૃત્યુ પામે છે અથવા પેટની સમસ્યા થાય છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, પક્ષીઓ તેમની ચાંચ વડે અન્ય પક્ષીઓ પર હુમલો પણ કરવાનું શરૂ કરી દે છે.
આ તમામ ઘટકોને યોગ્ય માત્રામાં એકસાથે ભેળવીને, મરઘાં ખેડૂતો ઓછા ખર્ચે સરળતાથી ઘરે જ મરઘીઓ માટે ચારો તૈયાર કરી શકે છે. તે બજારના ચારા કરતાં અનેક ગણો વધુ પૌષ્ટિક અને આરોગ્યપ્રદ છે. આ ઉપરાંત, મરઘી પણ તેને ખૂબ ઉત્સાહથી ખાય છે. આનાથી માત્ર પોલ્ટ્રી ફાર્મર્સના ખર્ચમાં ઘટાડો થતો નથી પરંતુ મરઘીઓનું સ્વાસ્થ્ય પણ સુધરે છે.
Share your comments