આપણા દેશમાં પ્રાચીન સમયથી પશુપાલન કરવામાં આવે છે અને છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં તે એક નફાકારક વ્યવસાય પણ બની ગયો છે. નવા લોકો પશુપાલન કરીને સારી કમાણી કરી રહ્યા છે. જો તમે પણ પશુપાલન કરીને પૈસા કમાવા માંગતા હોવ તો બકરી ઉછેર એક સારો વિકલ્પ બની શકે છે. બકરા પાળીને તમે દૂધ અને માંસ વેચીને પૈસા કમાઈ શકો છો. જો તમે પહેલીવાર બકરી ઉછેર કરી રહ્યા છો તો તમે 10 બકરીઓથી શરૂઆત કરી શકો છો.
બકરી ઉછેર શરૂ કરવાની રીત
બકરી ઉછેર એ બેવડા નફાનો ધંધો છે, તેના ઉછેરથી સારી આવક મેળવી શકાય છે. બકરીઓ ઉછેરતા પહેલા તેની ગૂંચવણો જાણવી આપણા માટે ખૂબ જ જરૂરી છે. તમે કોઈપણ જૂના પશુપાલક અથવા બકરી ફાર્મમાંથી સારી જાતિના પ્રાણીઓ ખરીદી શકો છો. બીતલ, જમુનાપરી અને સિરોહી જાતિના બકરાઓથી શરૂઆત કરી શકાય છે. જો તમે 10 બકરાથી શરૂઆત કરવા જઈ રહ્યા હોવ તો 08 બકરીઓ અને 02 બકરીઓ હોવી જરૂરી છે. આ માટે ઓછામાં ઓછા 10*30 ફૂટ લંબાઈ અને પહોળાઈનો શેડ બનાવવો પડશે.
આ સુવિધાઓ શેડમાં હોવી જોઈએ
બકરીઓની રોગપ્રતિકારક શક્તિ થોડી નબળી હોય છે, તેથી તેમની જાળવણી અને તેમની ખાદ્ય આદતોમાં ખાસ કાળજી લેવાની જરૂર છે. અમે તમને જણાવી દઈએ કે તેમના શેડમાં સ્વચ્છતા જાળવવી જોઈએ, કોઈપણ પ્રકારની ગંદકી અથવા પાણી લાંબા સમય સુધી રહેવું જોઈએ નહીં, બકરીના શેડના ફ્લોરને કોંક્રીટ ન બનાવો, બકરા માટીના ફ્લોર પર વધુ આરામદાયક લાગે છે. બાંધવા ઉપરાંત બકરાઓને રખડવા અને ચરવા માટે ખાલી મેદાન હોવું પણ જરૂરી છે. આ સાથે બકરાના શેડમાં ચોવીસ કલાક ચોખ્ખા પાણીની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ.
બકરાનો આહાર આવો રાખો
બકરીઓને ક્યારેય ભૂખ્યા ન રહેવા દો. દિવસમાં ઓછામાં ઓછા ત્રણ વખત તેમને સારો ખોરાક આપવો ખૂબ જ જરૂરી છે. બકરાના આહારમાં લીલો ચારો, સૂકો ચારો અને બકરી દીઠ ઓછામાં ઓછા 250 ગ્રામ અનાજનો સમાવેશ થવો જોઈએ. આ બધાની સાથે બકરીઓને લીમડો, જામુન અને ગીલોયના પાન પણ ગમે છે. તમને જણાવી દઈએ કે બકરીઓને તોડેલા પાન ન આપો, બકરીઓ પોતાના પાછળના બંને પગના ટેકે ઉભા રહીને જાતે જ પાંદડા તોડીને ખાવાનું પસંદ કરે છે.
10 બકરા ઉછેરવાનો ખર્ચ
જો એક બકરીની સરેરાશ કિંમત રૂ. 3,000 હોય, તો 10 બકરા ખરીદવા રૂ. 30,000 અથવા તેનાથી થોડો વધુ ખર્ચ થશે. જો તમારી પાસે પહેલાથી જ તેમને બાંધવાની વ્યવસ્થા હોય, તો તમે શેડનો ખર્ચ બચાવી શકો છો, નહીતર બકરા માટે શેડ બનાવવા માટે લગભગ 40-50 હજાર રૂપિયા ખર્ચ થઈ શકે છે. આ બધા સિવાય બકરીઓને ખવડાવવાનો માસિક ખર્ચ લગભગ 10 હજાર રૂપિયા છે. જો તમારે કુલ 10 બકરીઓથી શરૂઆત કરવી હોય તો ઓછામાં ઓછું 1.5 લાખ રૂપિયાનું બજેટ બનાવો.
બકરી ઉછેરમાંથી કમાણી કરવાની રીત
બકરા પાળીને દૂધ અને માંસ બે રીતે કમાઈ શકાય છે. કોઈપણ બકરી લગભગ 150 દિવસમાં પ્રથમ વખત બાળકને જન્મ આપવા સક્ષમ બને છે. એક બકરી એક સમયે ત્રણથી ચાર બાળકો આપી શકે છે. જો તમે 10 બકરીઓથી શરૂઆત કરવા જઈ રહ્યા છો, તો ખાવાના ખર્ચને બાદ કરીને તમે એક વર્ષમાં 70-80 હજાર રૂપિયાનો નફો કમાઈ શકો છો.
Share your comments