નાના અને સીમાંત ખેડૂતો માટે બકરી ઉછેર આજીવિકાનું મુખ્ય સાધન છે. બકરી ઉછેરની સફળતા આ વાત પર નિર્ભર કરે છે કે બકરિઓને સારો આહાર મળે છે કે નહીં અને તેમને સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત સમસ્યાઓ તો નથી હોતી ને. એમ તો બકરીઓ ઘણા રોગોથી પીડાય છે. આ માટે બકરીની ઉછેર કરી રહેલા ખેડૂતને તેમની ખાસ કાળજી લેવી જોઈએ. ઘણી વખત એવું પણ થાય છે કે વિવિધ રોગોના કારણે બકરીએ મૃત્યુ પણ પામે છે. જેના કારણે તેમને ઘણું નુકશાન થાય છે.
રોગોના કારણો અને લક્ષણો વિશે હોવી જોઈએ માહિતી
બકરીને કયું રોગ થયું છે તેના કારણ અને લક્ષણો શું છે તેનું સારવાર કેવી રીતે કરવાનું છે કે પછી તેના નિવારણના ઉપાયો વિશે પશુપાલકોને માહિતી હોવી જોઈએ. જેથી બકરાઓને રોગોથી થતા નુકસાનથી બચાવી શકાય. આવી સ્થિતિમાં પશુચિકિત્સકોએ સલાહ આપે છે કે આ કરતા પહેલા, પશુપાલન વિશે જાણવું જોઈએ. કયો રોગ જોખમમાં છે અને તેની સારવાર શું છે તેની જાણકારી તમારે રાખવી જોઈએ. આથી તમારે વધુ મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડશે નહીં અને તમારા નુકસાન પણ નહીં થાય. એટલે આજે અમે તમને બકરીઓમાં થતા રોગ અને તેની સારવાર વિશે નીચે જણાવી રહ્યા છે
પીઆરપી રોગ
આ રોગમાં બકરીઓને ખૂબ જ તાવ, શરદી, ઉધરસ, આંખ અને નાકમાંથી ચીકણો સ્રાવ, પેઢાં, હોઠ અને ઉપરના જડબા પર દાણાદાર ફોલ્લીઓ, જીભમાં કાળાશ, છૂટક મળ અને ગર્ભપાત જેવા રોગો થાય છે.જો તેની સારવારની વાત કરીએ તો જ્યારે આ રોગ ફેલાયે, ત્યારે સારવાર 100 ટકા અસરકારક નથી થતી. તેના માટે પીપીઆર રસીકરણ કરાવું પડે છે. આ રસીથી બકરાની રોગપ્રતિકારક ક્ષમતા 3 વર્ષ સુધી વધી જશે. પરંતુ જ્યારે રોગ ફેલાઈ જશે ત્યારે આ રસી નહીં આપો
એન્ટરટોનિસેમિયા (ઇટી) રોગ
આ રોગમાં બકરીના મોઢામાંથી ફીણવાળી લાળ પડવા લાગે છે, લીલો ઝાડા થાય છે, મળ અટકી જાય છે, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થાય છે, પેટમાં દુખાવો થાય છે, મૂંઝવણ થાય છે, પશુનું 12-24 કલાકમાં મૃત્યુ થાય છે. સારવારની વાત કરીએ તો આ રોગની સારવાર શક્ય નથી. પ્રથમ રસીકરણ 4 મહિનામાં, પછી 2 અઠવાડિયા પછી બૂસ્ટર અને પછી દર વર્ષે બૂસ્ટર આપવાથી આ રોગથી તમે તમારી બકરીને બચાવી શકો છો.
પગ અને મોંના રોગ
આ રોગમાં ખૂબ જ તાવ, લાળ પડવી, મોઢામાં ઘા થવા, ખાવા-પીવાની ઉણપ જેવી સમસ્યાઓ જોવા મળે છે. સારવાર માટે નજીકની વેટરનરી હોસ્પિટલનો સંપર્ક કરો. સુરક્ષાનું ખાસ ધ્યાન રાખો. આ રોગ માટે હજુ સુધી કોઈ રસી ઉપલબ્ધ નથી.
બકરી માતા રોગ
આ રોગમાં શરીર પર દાણાદાર પિમ્પલ્સ અથવા મમી જેવા લક્ષણો દેખાય છે, ખાસ કરીને શરીર, મોં, આંચળ, પૂંછડીની નીચે તેમજ ઠંડી લાગવી અને નાકમાંથી ચીકણો પદાર્થ નીકળવા લાગે છે.સારવાર માટે નજીકની વેટરનરી હોસ્પિટલનો સંપર્ક કરો. સુરક્ષાનું ખાસ ધ્યાન રાખો. આ રોગ માટે પણ કોઈ રસી ઉપલબ્ધ નથી.
Share your comments