આજે ભારત માત્ર દૂધ ઉત્પાદનની બાબતમાં વિશ્વમાં પ્રથમ નંબરે નથી, પરંતુ તેનો વૃદ્ધિનો દર પણ 5 ગણો છે. વિશ્વમાં દૂધનું કુલ ઉત્પાદન 2 ટકાના દરે વધી રહ્યું છે, જ્યારે ભારતમાં આ દર 6 ટકા છે. એટલું જ નહીં, માથાદીઠ દૂધ ઉત્પાદન એટલે કે 459 ગ્રામના સંદર્ભમાં પણ ભારત પ્રથમ ક્રમે છે. આ વાત કેન્દ્રીય પશુપાલન અને ડેરી મંત્રી રાજીવ રંજનનું કહેવું છે. તેમનું કહેવું છે કે ભારતે છેલ્લા 9 વર્ષમાં આ સફળતા મેળવી છે.
અને આ બધું સંગઠિત ક્ષેત્રને કારણે ડેરીમાં શક્ય બન્યું છે. એટલું જ નહીં, કુલ ગ્રોસ વેલ્યુ એડેડ (જીવીએ)માં પશુધનનું યોગદાન પણ લગભગ 30 ટકા સુધી પહોંચી ગયું છે. દૂધ હોય, ઈંડા હોય, માંસ હોય કે પછી ચિકન પશુપાલનના દરેક ક્ષેત્રમાં ભારત ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે. પોલ્ટ્રી સેક્ટરમાં પણ ભારતનો વિકાસ 7 થી 8 ટકા છે.
સમગ્ર વિશ્વથી 5 ગણા વધુ ઉત્પાદન દર
કેન્દ્રીય મંત્રી રાજીવ રંજને તેને લઈને માહિતી આપતા જણાવ્યું હતું કે એકલું ડેરી ક્ષેત્ર રાષ્ટ્રીય અર્થવ્યવસ્થામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યું છે. આજે દેશમાં આઠ કરોડથી વધુ ખેડૂતો ડેરી ક્ષેત્ર સાથે જોડાઈને સીધી રોજગારી મેળવી રહ્યા છે. આજે ભારત વિશ્વના દૂધ ઉત્પાદનમાં 24 ટકા યોગદાન આપે છે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં દેશમાં દૂધના ઉત્પાદનમાં લગભગ 52 ટકાનો વધારો થયો છે. વર્ષ 2014-15 દરમિયાન દૂધનું ઉત્પાદન 146.3 મિલિયન ટન હતું, જે વર્ષ 2022-23માં વધીને 231 મિલિયન ટન થયું છે. ખુશીની વાત એ છે કે વિશ્વમાં દૂધનું ઉત્પાદન 2 ટકાના દરે વધી રહ્યું છે, જ્યારે ભારતમાં આ દર 6 ટકા છે.
ઈંડા-માંસ ઉત્પાદનમાં પણ ભારત મોખરે
મંત્રીએ વધુ જણાવ્યુ કે ભારત વિશ્વમાં ઇંડા ઉત્પાદનમાં બીજા સ્થાને અને માંસ ઉત્પાદનમાં આઠમા સ્થાને છે. દેશમાં ઈંડાનું ઉત્પાદન 2014-15માં 7.8 હજાર કરોડ ઈંડાથી વધીને વર્ષ 2022-23માં 14 હજાર કરોડ ઈંડા થઈ ગયું છે. દેશમાં ઇંડાનું ઉત્પાદન દર વર્ષે આઠ ટકાના દરે વધી રહ્યું છે. 2021-22માં માથાદીઠ ઈંડાની ઉપલબ્ધતા દર વર્ષે 95 ઈંડા હતી, જ્યારે 2022-23માં તે 101 ઈંડા થઈ ગઈ છે. તે જ સમયે, દેશમાં માંસનું ઉત્પાદન 2014-15માં 61 લાખ ટનથી વધીને વર્ષ 2022-23માં લગભગ 10 મિલિયન ટન પહોંચી ગયું છે.
આ પણ વાંચો:હરિયાણા કૃષિ યૂનિવર્સિટીએ આપશે મશરૂમની ખેતીની મફ્ત તાલીમ, દેશભરના ખેડૂતો લઈ શકે છે ભાગ
Share your comments