
દેશમાં દૂધનો વ્યવસાય સતત વધી રહ્યો છે. ગામડાઓથી લઈને શહેરો સુધી લોકો દૂધ અને તેથી બનાવામાં આવેલ વસ્તુઓને વેંચીને મોટી કમાણી કરી રહ્યા છે. સાથે સાથે સરકાર ખેડૂતોને પશુપાલનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પણ પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે. આ માટે પશુપાલકોને મોટા પાચે સબસિડી આપવામાં આવી રહી છે. પરંતુ તેમ છતાં ઘણા ખેડૂતો આ ધંધામાં એટલો નફો મેળવી શકતા નથી, કારણ કે તેઓને પશુપાલન અને વધુ દૂધ આપતી ગાયોની જાતિઓ વિશે જાણકારી છે. આવી સ્થિતિમાં, આજે આપણે ગાયોની ટોચની ત્રણ શ્રેષ્ઠ જાતિઓ વિશે વાત કરીશું, જે દૂધ આપવાની ક્ષમતા માટે વિશ્વભરમાં જાણીતી છે.
ગુજરાતની ગીર ગાય
સૌથી શ્રેષ્ઠ ગાયોની વાત કરવામાં આવે અને તેમાં ગુજરાતની ગીર ગાયનો સમાવેશ નહીં થાય તે તો શક્ય જ નથી. વધુ દૂધ આપવાની પોતાની ક્ષમતાના કારણે આ ગુજરાતી મૂળની આ ગાય વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. ખાસ વાત એ છે કે ગીર ગાયનું દૂધ પણ સામાન્ય દેશી ગાય કરતાં મોંઘું વેચાય છે. આ ઉપરાંત તેના ઘીની માંગ પણ બજારમાં વધુ છે. હાલમાં બજારમાં ગીર ગાયના એક લિટર દૂધની કિંમત 100 રૂપિયાથી વધુ છે અને તેઓ દરરોજ સરેરાશ 12 થી 20 લીટર દૂધ આપે છે. જો તેની યોગ્ય રીતે ઉછેર કરવામાં આવે તો તે દરરોજ 50 લિટર વધુ દૂધ પણ આપી શકે છે. જો તમે આ જાતિની ત્રણથી ચાર ગાયો પાળશો તો એક મહિનામાં દૂધ વેચીને ઓછામાં ઓછા 30 થી 40 હજાર રૂપિયા કમાઈ શકો છો.
સાહિલવાલ ગાય
સાહિલવાલ ગાય ગીરની જેમ દૂધ આપવા માટે પણ જાણીતી છે. ખાસ કરીને કેરી ખેડૂતોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ, બિહાર અને હરિયાણામાં ખેડૂતો મોટા પાયે સાહિવાલને અનુસરી રહ્યા છે. સાહિવાલની એક ગાય દરરોજ સરેરાશ 10 થી 15 લિટર દૂધ આપે છે. જો તમે તેને સારું પોષણ આપો છો, તો તે દરરોજ 30 લિટર દૂધ આપી શકે છે. આવી સાહિવાલ ગાયોમાં ગરમી સહન કરવાની સારી ક્ષમતા હોય છે. આ જ કારણ છે કે ભારતમાંથી આફ્રિકા અને ઘણા કેરેબિયન દેશોમાં પણ તેની નિકાસ કરવામાં આવે છે.
લાલ સિંધી ગાય
આ જાતિની ગાય પણ વધુ દૂધ આપવા માટે જાણીતી છે. તે દરરોજ 12 થી 20 લીટર દૂધ આપે છે. પરંતુ જો તેની યોગ્ય જાળવણી કરવામાં આવે તો દૂધનું ઉત્પાદન વધી પણ શકે છે. આ ગાયનું મૂળ સ્થાન પાકિસ્તાનનો બલૂચિસ્તાન છે. પરંતુ હવે સમગ્ર ભારતમાં તેની ઉછેર કરવામાં આવે છે. હરિયાણા, પંજાબ, ઓડિશા, કર્ણાટક, કેરળ અને તમિલનાડુમાં આ જાતિની ગાયોની સંખ્યા વધુ છે. આ ગાયનો રંગ થોડો લાલ છે. સરેરાશ, તે એક સ્તનપાનમાં 1840 લિટર દૂધ આપે છે. જો ખેડૂતો તેની સારી રીતે ઉછેર કરશે તો તેઓ સારી આવક મેળવી શકશે.
Share your comments