વૈશ્વિક બજાર Global Marketમાં વધતી જતી માંગને કારણે નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં દેશની ઘઉંની નિકાસ Wheat Export 1 કરોડ ટનને પાર થવાની ધારણા છે. ઘઉંના ઉત્પાદનના મામલામાં ભારત ભલે બીજા ક્રમે હોય, પરંતુ નિકાસના મામલે તે ઘણું પાછળ છે. અત્યારે ઘઉંની વૈશ્વિક નિકાસમાં ભારતનો હિસ્સો લગભગ 1 ટકા છે. રશિયા-યુક્રેન સૌથી મોટા નિકાસકારોમાં સામેલ છે.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધ સમગ્ર વિશ્વમાં ઘણી વસ્તુઓ બદલી નાખી છે. યુદ્ધનું પરિણામ હજુ સ્પષ્ટ થઈ શક્યું નથી, પરંતુ અર્થતંત્રને ઘણી રીતે નુકસાન થઈ રહ્યું છે. એક તરફ કાચા તેલમાં ઉછાળો જોવા મળી રહ્યો છે તો બીજી તરફ ઘઉં સહિત અનેક જીવનજરૂરી ચીજવસ્તુઓની અછતનું સંકટ સામે આવ્યું છે. જો કે, આ યુદ્ધે ભારતને આપત્તિમાં તક શોધવાની તક આપી છે. વૈશ્વિક બજારમાં ઘઉંના ભાવમાં વધારો થયા બાદ ભારતે નિકાસ વધારવાનું શરૂ કર્યું છે. જો ઘઉં અને અન્ય કૃષિ ઉત્પાદનો મોંઘા થવાનું ચાલુ રહે તો તે ખેડૂતોની આવક વધારવાના સરકારના પ્રયાસોને મદદ કરી શકે છે.
વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ પ્રધાન પીયૂષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે વૈશ્વિક બજાર Global Marketમાં વધતી જતી માંગને કારણે નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં દેશની ઘઉંની નિકાસ 1 કરોડ ટનને પાર થવાની ધારણા છે. ઘઉંની નિકાસ 2021-22માં 70 લાખ ટન એટલે કે રૂપિયા 15,000 કરોડથી વધુને વટાવી ગઈ હતી, જ્યારે 2020-21માં આ આંકડો 21.55 લાખ ટન હતો. જ્યારે વર્ષ 2019-20માં તે ખૂબ જ ઓછો હતો.
પીયૂષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે, “અમે મોટા પાયા પર ઘઉંની નિકાસ કરવાનું ચાલુ રાખીશું અને એવા દેશોની જરૂરિયાતો પૂરી કરીશું કે જેઓ સંઘર્ષગ્રસ્ત વિસ્તારોમાંથી પુરવઠો નથી મેળવી રહ્યા.” હું માનું છું કે આ વખતે આપણા ઘઉંની નિકાસ ખૂબ જ સરળતાથી 1 કરોડ ટનને પાર કરી જશે. વૈશ્વિક ઘઉંના પુરવઠામાં રશિયા અને યુક્રેનનો હિસ્સો લગભગ ચોથા ભાગનો છે. આ બે દેશોમાં ઘઉંનો પાક આ વર્ષે ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બરમાં પાકશે.
ઘઉંની નિકાસ ઝડપી બનાવવા માટે કામ ચાલી રહ્યું છે
પીયૂષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે દેશમાં ખેડૂતો ઘઉંનું ઉત્પાદન વધારવા પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છે અને ગુજરાત અને મધ્યપ્રદેશ જેવા પ્રદેશોમાં ગત વર્ષ કરતાં વધુ ઘઉંની આયાત થઈ રહી છે. ઘઉંની નિકાસને લઈને ઈજિપ્ત સાથે ભારતની અંતિમ તબક્કાની વાતચીત ચાલી રહી છે જ્યારે ચીન અને તુર્કી સાથે પણ વાતચીત ચાલી રહી છે.
ઘઉં ઉપરાંત, કૃષિ નિકાસમાં પણ પ્રભાવશાળી વૃદ્ધિ જોવા મળી છે અને ભારત ખાસ કરીને મહામારી દરમિયાન ખોરાક અને આવશ્યક કૃષિ ઉત્પાદનોના મુખ્ય વૈશ્વિક સપ્લાયર તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. કૃષિ નિકાસમાં ઉછાળો અન્ય કોમોડિટીઝ જેમ કે ચોખા, દરિયાઈ ઉત્પાદનો, ઘઉં, મસાલા અને ખાંડને કારણે છે, જેણે 2021-22માં કૃષિ ઉત્પાદનોની અત્યાર સુધીની સૌથી વધુ નિકાસનો રેકોર્ડ બનાવ્યો છે.
‘કોરોના હોવા છતાં ખેડૂતોએ વધુ ઉત્પાદન કર્યું’
ગોયલે જણાવ્યું હતું કે દેશમાંથી ઉચ્ચ કૃષિ નિકાસ ભારતીય ખેડૂતોની 1.35 અબજ લોકોની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવાની ક્ષમતા દર્શાવે છે અને બાકીના વિશ્વમાં નિકાસ માટે વધારાના અનાજનું ઉત્પાદન પણ કરે છે. વૈશ્વિક બજાર સાથે જોડાવાથી આપણા ખેડૂતો વધુ સ્પર્ધાત્મક અને ગુણવત્તા પ્રત્યે જાગરૂક બનશે. આ સાથે તેઓ તેમના ઉત્પાદનના સારા ભાવ પણ મેળવી શકશે.
તેમણે કહ્યું કે જ્યારે અમે 50 અરબ ડોલરની કૃષિ પેદાશોની નિકાસ કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું હતું, ત્યારે બહુ ઓછા લોકોએ વિચાર્યું હતું કે તે શક્ય બનશે. નિકાસમાં થયેલા વધારાથી ખેડૂતો અને શ્રમ સઘન ક્ષેત્રો અને MSME ને મદદ મળી છે.
આ પણ વાંચો : અશ્વગંધાની ખેતી કરી મેળવો મબલખ આવક અને બનો આર્થિક રીતે સમૃદ્ધ
આ પણ વાંચો : કાળઝાળ ગરમીમાં પીવો તરબૂચનું જ્યૂસ, શરીરમાં નહીં થવા દે પાણીની કમી
Share your comments