શિંગાડા એક ઓલરાઉન્ડર ફળ
ભારતમાં હવે શિયાળાનુ આગમન થઈ ગયુ છે. આ દરમિયાન શાકમાર્કેટ અને બજારોમાં શિંગાડા દેખાવા લાગ્યા છે. ઘેરા લીલા અને ન રંગેલું ઊની કાપડ રંગનું આ ફળ ગુણધર્મોમાં અદ્ભુત છે. આના ખાવાથી, શરીરમાં એનર્જી વહેવા લાગશે. શિંગાડા લોહીની અશુદ્ધિઓને દૂર કરવામાં પણ મદદ કરે છે. તેની સૌથી મોટી ખાસિયત એ છે કે તે એન્ટીઓક્સીડેન્ટથી પણ ભરપૂર છે. શિંગાડા એક ઓલરાઉન્ડર ફળ છે, તેનું કારણ એ છે કે તે એકસાથે ઘણા વિસ્તારોમાં ઉદ્ભવ્યું છે.
થોડા વર્ષો પહેલા સુધી, બજારોમાં વેચાતા સિંગાડાની સાથે તેની દાંડી બજારોમાં વેચાતી ન હતી. દિલ્હીમાં તો હવે દાંડી વગરના સિંગાડા વેચાતા જોવા મળતા નથી. એ અલગ વાત છે કે અંદરનો માવો જ ખવાય છે, છાલ અને ફળો કોઈ કામના નથી. રસપ્રદ વાત એ છે કે તેની રચનાને ધ્યાનમાં રાખીને દેશના કેટલાક રાજ્યોમાં સમોસાને શિંગાડા કહેવાનો રિવાજ છે. શિંગાડાની વિશેષતા એ છે કે તેને ખાવાથી તેનો રસ તો નાશ પામે છે, પરંતુ તેને ખાતી વખતે તે મોઢામાં માખણ જેવો સ્વાદ છોડતો જોવા મળશે.
શિંગાડાના રસ અને સ્વાદના લોકો છે દિવાના
શિંગોડાની બીજી વિશેષતા એ છે કે પલ્પને સૂકવીને પૌષ્ટિક લોટ તૈયાર કરી શકાય છે. તે ઉપવાસમાં ખૂબ જ ઉપયોગી બને છે. આ એક જ ફળ છે જે તળાવના પાણીમાં ફેલાતી લતામાં ઉત્પન્ન થાય છે. તેનો એક વિચિત્ર આકાર છે. શિંગાડા તેના ત્રિકોણાકાર આકારમાં શિંગાડા જેવા બે નરમ કાંટા ધરાવે છે. લોકો તેના રસ અને ખૂબ જ હળવા મીઠા સ્વાદના પણ દિવાના છે.
શિંગાડાનું મૂળ 'ઓલરાઉન્ડર' હોય છે. આ અંગે ફૂડ એક્સપર્ટના અલગ-અલગ મંતવ્યો છે. બોટમ લાઇન એ છે કે શિંગાડા એક સાથે ઘણા દેશોમાં થયા હતા. તેથી જ તે યુરેશિયા મૂળનું હોવાનું કહેવાય છે. એનસાયક્લોપીડિયા બ્રિટાનીકા અનુસાર, શિંગાડા યુરોપ, એશિયા અને આફ્રિકાના મૂળ વતની છે અને તેને જુદા જુદા નામોથી ઓળખવામાં આવે છે. આ ફળની ઉત્પત્તિ વિશેની અધિકૃત માહિતી કહે છે કે શિંગાડા યુરોપ અને એશિયાના ગરમ સમશીતોષ્ણ પ્રદેશો અને ઉષ્ણકટિબંધીય આફ્રિકામાંના મુળ નિવાસી છે.
ક્યાં ક્યાં જોવા મળે છે શિંગાડા?
આફ્રિકામાં તે અલ્જેરિયા, ટ્યુનિશિયા, સુદાન, તાંઝાનિયા, યુગાન્ડા, અંગોલા, માલાવી, મોઝામ્બિક, ઝામ્બિયા, ઝિમ્બાબ્વે, બોત્સ્વાના, નામીબિયા અને દક્ષિણ આફ્રિકા જેવા દેશોમાં ઉદ્ભવ્યું છે. એશિયામાં તે તુર્કી, જ્યોર્જિયા, ચીન, જાપાન, ભારત અને વિયેતનામમાં જોવા મળે છે. આ સિવાય જે યુરોપીયન દેશોમાં તેનો ઉદ્ભવ થયો હોવાનું માનવામાં આવે છે તેમાં ઓસ્ટ્રિયા, ચેકોસ્લોવાકિયા, જર્મની, હંગેરી, પોલેન્ડ, સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ, બેલારુસ, યુક્રેન, અલ્બેનિયા, બલ્ગેરિયા, ગ્રીસ, ઇટાલી, રોમાનિયા, ફ્રાન્સ, સ્પેન વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. એક ખાસ વાત એ છે કે તેની માહિતી આખી દુનિયામાં 1850થી જ ઉપલબ્ધ છે. આ પહેલાં, ખાદ્ય ઇતિહાસ જળ શિંગાડાની ઉત્પત્તિ વિશે મૌન છે. બીજી એક વાત એ છે કે કેટલાક દેશોમાં જ્યાં તે પ્રારંભિક સમયગાળામાં ઉદ્ભવ્યું હતું, હવે તે ત્યાં ઉગવાનુ બંધ થઈ ગયું છે.
શિંગાડા વિટામિન્સ અને મિનરલ્સથી ભરપુર
સ્વાદમાં તો, શિંગાડા જીભ અને મનને આનંદ આપે છે, સાથે જ તે તેના ગુણધર્મોમાં શરીર માટે ફાયદાકારક છે. તેના પોષક તત્વો વિશે માહિતી આપતા યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ એગ્રીકલ્ચર (યુએસડીએ) એ જણાવ્યું છે કે 100 ગ્રામ શિંગાડામાં કેલરી 97, ચરબી 0.1 ગ્રામ, કાર્બોહાઇડ્રેટ 4.8 ગ્રામ, ફાઇબર 1.4 ગ્રામ, ખાંડ 0.1 ગ્રામ, પ્રોટીન, 10 ગ્રામ, વિટામિન બી 6નુ સ્તર 0.33 મિલિગ્રામ, પોટેશિયમ 584 મિલિગ્રામ, ઝિંક 0.33 મિલિગ્રામ, મેંગેનીઝ 0.33 મિલિગ્રામ સિવાય પણ અન્ય ઘણા વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ પણ હાજર છે. સરકારી અધિકારી અને આયુર્વેદાચાર્ય આર.પી. પરાશરના જણાવ્યા અનુસાર, આયુર્વેદમાં તેને જળચર ફળ કહેવામાં આવે છે અને તે મધુર, શીતળ અસર કરનાર, પિત્ત અને વાતને ઘટાડે છે, કફ દૂર કરે છે, ભૂખ વધારે છે અને વીર્ય ઘટ્ટ કરે છે. તે લોહીના પિત્ત અને સ્થૂળતા ઘટાડવામાં મદદરૂપ છે. આને ખાવાથી ઝાડા કે લૂઝ મોશનમાં ફાયદો થાય છે.
શિંગાડા ખાવાના ફાયદા
જાણીતા ડાયેટિશિયન ડૉ.અનીતા લાંબાના જણાવ્યા મુજબ, શિંગાડા એ એનર્જી બૂસ્ટર છે. જો તમે તેને ભૂખ લાગે ત્યારે ખાશો તો એવું લાગશે કે શરીરને તરત જ એનર્જી મળી ગઈ છે. પેટ ભરેલું લાગશે. એટલા માટે તે સ્થૂળતાને પણ નિયંત્રણમાં રાખે છે. તેનું બીજું કારણ એ છે કે તેમાં લગભગ કોઈ ચરબી હોતી નથી. તેમાં રહેલા તત્વો શરીરમાં લોહીની અશુદ્ધિઓને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. આ ફળ એન્ટીઑકિસડન્ટ પણ છે. તેના કારણે, તે ઘણી સામાન્ય બીમારીઓમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ બનાવવાનું શરૂ કરે છે.
આ ગુણધર્મના કારણે આ ફળ સ્વસ્થ કોષોને જાળવવામાં મદદ કરે છે. તેમાં ચરબીનું પ્રમાણ નહિવત હોવાથી અને પ્રોટીન પણ સામાન્ય હોવાથી તેનું સેવન હૃદયને અનુકૂળ છે. હૃદયની ધમનીઓ પણ સુંવાળી રહે છે. આ ગુણધર્મ બ્લડ સુગરથી પરેશાન લોકોને રાહત આપી શકે છે. તેના ઉપયોગથી પેટ નરમ રહે છે, જેના કારણે કબજિયાતની સમસ્યાથી બચી શકાય છે. તેમાં જોવા મળતું પોટેશિયમ બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ છે. યોગ્ય માત્રામાં ખાવાથી શિંગાડાની કોઈ આડઅસર નથી, પરંતુ તેને વધુ ખાવાથી પેટમાં દુખાવો થઈ શકે છે.
આ પણ વાંચો:આ 2 શાકભાજીનુ સેવન કરી તમે ઘટાડી શકો છો તમારુ વજન, નહી જવુ પડે જીમ
Share your comments