માત્ર દેશમાં જ નહીં પરંતુ આજે સમગ્ર વિશ્વમાં યોગની પ્રશંસા અને અપનાવવામાં આવી રહી છે. ઘણા વૈજ્ઞાનિક સંશોધનોમાં પણ એ વાતની પુષ્ટિ થઈ છે કે વિવિધ પ્રકારના યોગાસનોના અભ્યાસથી ઘણી શારીરિક સમસ્યાઓથી રાહત મેળવી શકાય છે. આ તો સામાન્ય વાત છે, પરંતુ જો તમે પૂછો કે યોગનો આધાર શું છે, તો બહુ ઓછા લોકો તેના વિશે જાણતા હશે. આવી સ્થિતિમાં, યોગના આધારને ઊંડાણપૂર્વક સમજવા માટે અષ્ટાંગ યોગ શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ બની શકે છે. આ લેખમાં, અમે અષ્ટાંગ યોગ કરવાથી થતા ફાયદાઓ સંબંધિત વિવિધ પાસાઓને સમજાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. ઉપરાંત, વાચકોએ એ પણ ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે નિયમિત યોગ વૈકલ્પિક રીતે શારીરિક સમસ્યાઓને રોકવામાં અને તેના લક્ષણોને અમુક અંશે ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. કોઈપણ સમસ્યાની સંપૂર્ણ સારવાર માટે તબીબી પરામર્શ ખૂબ જ જરૂરી છે.
અષ્ટાંગ યોગ અન્ય યોગ કરતા અલગ છે. કારણ એ છે કે તે શારીરિક યોગ નથી, પરંતુ એક પ્રકારની કર્મ સાધના છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે કોઈ આ સાધનાને પૂર્ણ કરે છે, તે જીવનનો વાસ્તવિક સાર સમજે છે. આ જ કારણ છે કે યોગ પિતા મહર્ષિ પતંજલિએ 200 બીસીની આસપાસ યોગને સમજાવવા માટે અષ્ટાંગ યોગ સૂત્રની રચના કરી હતી. સૂત્ર કારણ કે, જેમ ગાણિતિક સૂત્રોના આધારે સૌથી મોટા પ્રશ્નનો ઉકેલ લાવી શકાય છે, તેવી જ રીતે આ અષ્ટાંગ યોગ સૂત્ર જીવનના સમગ્ર તત્ત્વને સમજવામાં મદદ કરે છે. આ સૂત્રને જ આઠ મુખ્ય ભાગોમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યું છે, એટલે કે તબક્કાઓ, જે સંબંધિત માહિતી લેખમાં વધુ વિગતવાર જોવા મળશે.
અષ્ટાંગ યોગના અંગો
અષ્ટાંગ યોગમાં સમાવિષ્ટ આઠ અંગો નીચે મુજબ છે.
- યમ
- નિયમ
- મુદ્રા
- પ્રાણાયામ
- ઉપાડ
- ધારણા
- ધ્યાન
- સમાધિ
અષ્ટાંગ યોગ કરવાથી લાભ થાય છે
શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જાળવો
અષ્ટાંગ યોગના તમામ પગલાઓનું પાલન કરવાથી શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવામાં મદદ મળી શકે છે. આ વિષય પર સંશોધન સૂચવે છે કે અષ્ટાંગ યોગમાં સમાવિષ્ટ યોગ પ્રથાઓ સ્નાયુઓની મજબૂતાઈ, શરીરની લવચીકતા, શ્વસન કાર્યને સુધારી શકે છે, રક્તવાહિની કાર્યને વેગ આપે છે અને ઊંઘની સમસ્યાઓમાં સુધારો કરી શકે છે. જીવનની ગુણવત્તા સુધારવા માટે પણ કામ કરી શકે છે. તેના આધારે એવું માની શકાય છે કે અષ્ટાંગ યોગના ફાયદા શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવામાં મદદરૂપ સાબિત થઈ શકે છે.
માનસિક વિકૃતિઓ ઇલાજ
અષ્ટાંગ યોગમાં સામેલ આસનો અને પ્રાણાયામ પ્રક્રિયાઓ મનને શાંત રાખવામાં મદદ કરી શકે છે. ઉપરાંત, તે ચિંતા, હતાશા અને તણાવને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે. આ ત્રણેય મનની અવસ્થાઓ વ્યક્તિના મગજ સાથે સંબંધિત છે, તેથી માની શકાય કે આ ત્રણેય અવસ્થાઓને નિયંત્રિત કરવાથી માનસિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવામાં અષ્ટાંગ યોગના ફાયદા મળી શકે છે.
અષ્ટાંગ યોગ કોના માટે સારો છે?
અષ્ટાંગ યોગ માનસિક અને શારીરિક સમસ્યાઓ (ડાયાબિટીસ, હૃદયરોગ અથવા શ્વસન સમસ્યાઓ) થી પીડિત વ્યક્તિ માટે સારો હોઈ શકે છે. તે જ સમયે, ગંભીર શારીરિક સમસ્યાઓથી પીડાતા લોકોએ તેને ફક્ત ડૉક્ટર અને યોગ ગુરુની દેખરેખ હેઠળ જ કરવું જોઈએ.
મારે અષ્ટાંગ યોગ ક્યારે કરવો જોઈએ?
અષ્ટાંગ યોગ દરરોજ સવારે યોગ ગુરુની દેખરેખ હેઠળ કરી શકાય છે.
શું અષ્ટાંગ યોગ જોખમી છે?
ના, જો સાવધાની સાથે કરવામાં આવે તો તેનાથી કોઈ ખતરો નથી. તેમ છતાં, સાવધાની ખાતર, તે ફક્ત યોગ ગુરુની દેખરેખ હેઠળ કરો. બીજી બાજુ, જો તમે કોઈ ગંભીર બીમારીથી પીડિત છો, તો તે કરતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લો.
શું અષ્ટાંગ સૌથી અઘરો યોગ છે?
હા, અષ્ટાંગ યોગ એક લાંબી પ્રક્રિયા છે, જેમાં ધીરજ અને વિશ્વાસની જરૂર છે. આ યોગનો લાભ ઉતાવળમાં ન લઈ શકાય.
આ પણ વાંચો: છાશનો ઉપયોગ સ્વાસ્થ્ય જાળવવા અને રોગો સામે રક્ષણ મેળવવા થાય છે
Share your comments