તરબૂચના ફાયદા, ઉપયોગ અને ગેરફાયદા
ગળાને શાંત કરવા અને ઉનાળામાં ગરમીને હરાવવા માટે તરબૂચથી સારો વિકલ્પ બીજો કોઈ હોઈ શકે નહીં. તરબૂચ ઉનાળાનું સૌથી ખાસ ફળ છે, જે તરસ તો છીપાવે છે પણ ભૂખ પણ શાંત કરે છે.આ લેખ ખાસ તરબૂચ પર આધારિત છે, આ લેખમાં અમે તરબૂચના ઔષધીય ગુણો વિશે ચર્ચા કરીશું, જેના વિશે તમે કદાચ જાણતા ન હોવ. ચાલો પહેલા જાણીએ તરબૂચનો સંક્ષિપ્ત ઈતિહાસ.
તરબૂચમાં ૯૦ ટકાથી વધુ પાણી હોય છે. તરબૂચ મધુર, સ્વાદહીન અને કડવું ત્રણેય સ્વરૂપોમાં જોવા મળે છે. તેનું મૂળ સ્થાન દક્ષિણ આફ્રિકાના કાલહારી રણની આસપાસ હોવાનું કહેવાય છે. એવું કહેવાય છે કે લગભગ ૫ હજાર વર્ષ પહેલાં ઇજિપ્તમાં તરબૂચનો પ્રથમ પાક ઉગાડવામાં આવ્યો હતો. રાજાઓની કબરોમાં તરબૂચને પછીના જીવનમાં પોષવા માટે ઘણીવાર મૂકવામાં આવતા હતા.
તરબૂચની ખેતી ચીનમાં ૧૦મી સદીમાં શરૂ થઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે અને આજે ચીન તરબૂચનું સૌથી મોટું ઉત્પાદક છે. ભારતમાં પણ મોટા પાયે તેની ખેતી થાય છે. ચાલો આગળ જાણીએ તરબૂચના વિવિધ શારીરિક ફાયદાઓ વિશે.
આ ફળ ઘણા જરૂરી પોષક તત્વોથી ભરપૂર છે, તેથી તે શરીરને લગતી ઘણી સમસ્યાઓને દૂર કરવાનું કામ કરી શકે છે. તરબૂચમાં ફાઈબર, પોટેશિયમ, આયર્ન અને વિટામિન-A, C અને B ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, પરંતુ આ ફળને સૌથી ખાસ બનાવે છે તે તેમાં રહેલું લાઈકોપીન નામનું તત્વ છે. આ તત્વ એન્ટીઑકિસડન્ટ તરીકે કામ કરે છે અને ફળના ઊંડા લાલ રંગ માટે જવાબદાર છે.કેટલાક અભ્યાસોએ લાઇકોપીનની ફાયદાકારક અસરોને સમર્થન આપ્યું છે. આ ઓક્સિડન્ટ સ્ટ્રોકનું જોખમ ઘટાડી શકે છે તેમજ બ્લડ પ્રેશરનું સ્તર પણ ઓછું કરી શકે છે.
તરબૂચ ના ફાયદા
હૃદય આરોગ્ય
હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે તરબૂચના ઘણા ફાયદા છે. રિસર્ચ મુજબ રોજ તરબૂચ ખાવાથી અથવા તેનો જ્યુસ પીવાથી ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલના સંચયને રોકી શકાય છે.
પાચન આરોગ્ય
તરબૂચ તમને પાચનતંત્રને સરળ રીતે ચલાવવામાં મદદ કરી શકે છે. તરબૂચમાં પાણી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે અને ખોરાકને પચાવવામાં પાણીને સૌથી મહત્વપૂર્ણ તત્વ માનવામાં આવે છે. આ સિવાય તેમાં ફાઈબર પણ જોવા મળે છે, જે પાચનતંત્રને સ્વસ્થ રાખવાની સાથે કબજિયાત, ડાયેરિયા અને ગેસ જેવી સમસ્યાઓથી છુટકારો અપાવવાનું કામ કરે છે.
વજન ઘટાડવા માટે
વજન ઘટાડવા માટે પણ તરબૂચના ઘણા ફાયદા છે. જે લોકો પોતાના વધતા વજનથી પરેશાન છે તેઓ તેમના રોજિંદા આહારમાં તરબૂચનો સમાવેશ કરી શકે છે. વજન ઘટાડવું એ તરબૂચના શ્રેષ્ઠ સ્વાસ્થ્ય લાભોમાંથી એક છે.
વાળ માટે
વાળ માટે પણ તરબૂચ ખાવાના ઘણા ફાયદા છે. તરબૂચ વિટામિન સીમાં સમૃદ્ધ છે, જે શરીરને નોન-હેમ આયર્ન નો ઉપયોગ કરવામાં મદદ કરે છે. નોન-હેમ આયર્ન તંદુરસ્ત વાળને પ્રોત્સાહન આપે છે. તંદુરસ્ત વાળના વિકાસ માટે કોલેજન પણ જરૂરી છે અને તરબૂચમાં હાજર વિટામિન-સી કોલેજનને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ કરે છે.
તરબૂચ ના ગેરફાયદા
તેમાં કોઈ શંકા નથી કે તરબૂચ એક ફાયદાકારક ફળ છે, પરંતુ તેના વધુ પડતા સેવનથી કેટલીક શારીરિક સમસ્યાઓ પણ થઈ શકે છે.
પેટની સમસ્યાઓ
જેમ આપણે જોયું તેમ, તરબૂચના મોટાભાગના ફાયદા લાઇકોપીનને આભારી હોઈ શકે છે, પરંતુ આ સંયોજન ઘણી આડઅસરોનું કારણ પણ બની શકે છે. જો ફળ વધુ પડતું ખાવામાં આવે તો, લાઇકોપીનનો વધુ પડતો ડોઝ ઉબકા, ઉલટી, અપચો અને ઝાડા થઈ શકે છે.
હાયપરક્લેમિયા
તરબૂચનું વધુ પડતું સેવન હાયપરકલેમિયા તરફ દોરી શકે છે, જેમાં પોટેશિયમનું સ્તર સામાન્ય કરતા વધારે હોય છે. આનાથી હૃદયની સમસ્યાઓ થઈ શકે છે, જેમ કે અનિયમિત ધબકારા અને નબળા પલ્સ.
Rizwan Shaikh (FTJ)
Plot No. 484/2,
Sector. 12 B,
Gandhinagar, Gujarat.
Pin : 382006
Mob : 9510420202
આ પણ વાંચો : ખેડૂત ભાઈઓને ટૂંક સમયમાં તમામ સરકારી યોજનાઓના સમાચાર WhatsApp પર મળશે
Share your comments