લાલ ચંદન માટેના મુખ્ય મુદ્દા
લાલ ચંદનનું વૃક્ષ ધીમી ગતીએ વૃદ્ધિ પામતી ચંદનની પ્રજાતિ છે, જેનો રંગ ઊંડો લાલ હોય છે અને કઠોર આબોહવાની પરિસ્થિતિઓમાં પણ તેનો આકાર અને રચના ગુમાવતું નથી. આંધ્રપ્રદેશમાં લાલ ચંદનની ખેતી ભારતના અન્ય કોઈપણ રાજ્ય કરતાં વધુ સફળ છે કારણ કે ત્યાં ચંદનની ખેતી માટે યોગ્ય વાતાવરણ હોય છે.
તમારી જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે લાલ ચંદનનું વૈજ્ઞાનિક નામ ટેરોકાર્પસ સેન્ટાલિનસ (Pterocarpus Santalinus)છે. આ ચંદન સદીઓથી વપરાતી સામગ્રીમાંથી એક સદાબહાર વૃક્ષ છે અને તેને કોઈપણ ઋતુમાં ઉગાડી શકાય છે, પરંતુ કૃષિ નિષ્ણાતોના મતે કડકડતી ઠંડીમાં ચંદનનું વાવેતર કરવાનું ટાળવું જોઈએ.
વધુમાં, લાલ ચંદનનાં વૃક્ષો સમગ્ર ભારતમાં 5°C થી 47°C વચ્ચે સરળતાથી ઉગી શકે છે, પરંતુ પહેલા તમારે તમારા રાજ્યમાં ચંદન ઉગાડવાની પરવાનગી તપાસવાની જરૂર છે.
લાલ ચંદનનું વૃક્ષ ભારતમાં સ્થાનિક છે અને તે પૂર્વી ઘાટમાં દક્ષિણ ભારતની પર્વતમાળાઓમાં જોવા મળે છે. પરંપરાગત રીતે, લાલ ચંદન એ સુગંધિત છોડ નથી, પરંતુ લોકો ઘણીવાર સંતલમ ચંદનને લાલ ચંદન સમજી લે છે અને મૂંઝવણમાં મૂકાઈ જાય છે. સંતલમ એક અલગ ચંદનનો છોડ છે અને તે એક સુગંધિત ચંદનનું વૃક્ષ છે જે મૂળરૂપે દક્ષિણ ભારતમાં ઉગે છે.
લાલ ચંદનની ખેતી
- લાલ ચંદનની ખેતી લોમી અને લાલ જમીન માટે યોગ્ય માનવામાં આવે છે.
- લાલ ચંદન વાવવાનો શ્રેષ્ઠ સમય મે મહિનાથી જૂન મહિનાનો છે.
- તે એપ્રિલ-માર્ચમાં નર્સરી બેડમાં વાવવામાં આવે છે, ત્યારબાદ મે-જૂનમાં તેને રોપવામાં આવે છે.
- તે શુષ્ક ગરમ આબોહવામાં સારી રીતે ઉગે છે.
- તેનું વાવેતર 10 x 10 ફૂટના અંતરે કરવું જોઈએ.
- તેને પ્રથમ બે વર્ષમાં નીંદણ મુક્ત વાતાવરણમાં ઉગાડવું જોઈએ.
- તેની ખેતીમાં, જમીનને વારંવાર ખેડવામાં આવે છે અને 45 સેમી x 45 સેમી x 45 સેમીના કદ સાથે 4 મીટર x 4 મીટરના અંતરે ખાડાઓ ખોદવામાં આવે છે.
- લાલ ચંદનના છોડને રોપ્યા પછી તરત જ સિંચાઈ કરવામાં આવે છે. પછી હવામાનની સ્થિતિને આધારે 10-15 દિવસના અંતરે પિયત આપવામાં આવે છે.
- તે ત્રણ પાંદડાવાળા ત્રિકોણાકાર પાંદડા ધરાવે છે.
- તેના ઝાડમાં મે મહિનામાં પાંદડા ખાતી ઈયળો જોવા મળે છે, જેના નિયંત્રણ માટે સાપ્તાહિક અંતરાલમાં બે વાર 2% મોનોક્રોટોફોસનો છંટકાવ કરવો જોઈએ.
- તે 150 cm થી 200 cm ના પરિઘ સાથે 15 થી 17 મીટરની ઊંચાઈ સુધી પહોંચી શકે છે.
- લાલ ચંદન ભારતમાં ગમે ત્યાં ઉગાડી શકાય છે.
- ધ્યાનમાં રાખો કે પ્રાણીઓ તેની ગંધને કારણે વૃક્ષોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે, તેથી તમારે રખડતા પ્રાણીઓથી વૃક્ષોને બચાવવા પડશે. ધ્યાનમાં રાખો કે આ વૃક્ષો રેતાળ અને બરફીલા વિસ્તારો સિવાય કોઈપણ વિસ્તારમાં ઉગી શકે છે.
આ પણ વાંચો:Profitable Farming: માત્ર 5 વર્ષમાં નીલગિરીની ખેતીથી થશે લાખોનું ટર્નઓવર, વધશે આવક
લાલ ચંદનની ખેતી કરવાના પ્રકાર
ચંદનને સજીવ અને પરંપરાગત બન્ને રીતે ઉગાડી શકાય છે. ઓર્ગેનિક ચંદનનાં વૃક્ષોનો વિકાસ થતા લગભગ 10 થી 15 વર્ષનો સમય લાગે છે, જ્યારે પરંપરાગત ચંદનનાં વૃક્ષોનો વિકાસ થવામાં લગભગ 25 થી 30 વર્ષનો સમય લાગે છે.
લાલ ચંદનના લોકપ્રિય નામો
લાલ ચંદનના અલગ-અલગ નામ છે જેમ કે અલમુગ, સોન્ડરવૂડ, રેડ સેન્ડર્સ, રેડ સેન્ડર્સવૂડ, રેડ સૉન્ડર્સ, રક્ત ચંદન, લાલ ચંદન, રાગત ચંદન, રુખ્તો ચંદન, હાર્ટવૂડ વગેરે.
લાલ ચંદનની જાતો
લાલ ચંદનની લહેરાતી ધારી અને સીધી ધારી એમ બે જાતો છે. લહેરાતી ધારી ચંદનની રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય માંગ વધુ છે. લહેરાતી ધારી ચંદનનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે વ્યાપારી ચંદનના વાવેતર માટે થાય છે.
નિષ્કર્ષ
ભારતીય ચંદનને વિશ્વના સૌથી મૂલ્યવાન વ્યાપારી લાકડામાંથી એક ગણી શકાય. હાલમાં તે તેના લાકડા અને તેલ વૈશ્વિક સ્તરે વખણાય છે. 2001 અને 2002માં ચંદન ઉગાડવા અંગેના નિયમોના ઉદારીકરણથી, સમગ્ર ભારતમાં ખેડૂતો અને હિતધારકોને આ વૃક્ષની ખેતીમાં જબરદસ્ત રસ છે. તમને જણાવી દઈએ કે લાલ ચંદનને ચીનમાં ઐતિહાસિક રીતે મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે.
ભારતીય પરંપરામાં ચંદનનું વિશેષ સ્થાન છે જ્યાં તેનો ઉપયોગ પારણાથી લઈને અંતિમ સંસ્કાર સુધી કરવામાં આવે છે. સૌંદર્ય પ્રસાધનો, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, એરોમાથેરાપી, સાબુ ઉદ્યોગ અને પરફ્યુમરીમાં તેના ઉપયોગને કારણે ચંદન અને તેના આવશ્યક તેલનું વ્યાવસાયિક મૂલ્ય ઘણું છે.
જો કે, ભારતના કેટલાક રાજ્યોએ ચંદનની ખેતી પર લગાવેલો પ્રતિબંધ હટાવી લીધો છે. તમારા વિસ્તારમાં ચંદનની ખેતીને કાયદેસર બનાવવા માટે તમે તમારા વન, કૃષિ અથવા સંવર્ધન વિભાગનો સંપર્ક કરી શકો છો.
આ પણ વાંચો:માલામાલ કરી દેશે આ વૃક્ષની ખેતી, થોડા વર્ષોમાં બની જશો કરોડપતિ
Share your comments