Magazines

Subscribe to our print & digital magazines now

Subscribe

We're social. Connect with us on:

News

Pollution Free Crackers : દિવાળી પર આ ફટાકડા સળગાવો, તેઓ પર્યાવરણને નુકસાન કરતા નથી

Pollution Free Crackers : દિવાળી પર આ ફટાકડા સળગાવો, તેઓ પર્યાવરણને નુકસાન કરતા નથી

Harsh Jitendra Rathod
Harsh Jitendra Rathod
પ્રદૂષણ મુક્ત ફટાકડા
પ્રદૂષણ મુક્ત ફટાકડા

હવાની ગુણવત્તા દર વર્ષે સતત બગડી રહી છે. ધુમ્મસ જેવો દેખાતો સ્મોગ શિયાળા દરમિયાન વધી રહ્યો છે. કાઉન્સિલ ઓફ સાયન્ટિફિક એન્ડ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ રિસર્ચ એ ગ્રીન ક્રેકર્સ વિકસાવ્યા છે જે પર્યાવરણને અનુકૂળ છે. જેમાં પેન્સિલ, સ્પાર્કલર્સ, મરૂન અને ચકરીનો સમાવેશ થાય છે.

છેલ્લા 15 દિવસથી, દિલ્હી અને યુપીના જિલ્લાઓમાં હવાની ગુણવત્તા સૂચકાંક નોંધપાત્ર રીતે બગડ્યો છે. છેલ્લાં વર્ષોમાં એવું જોવા મળ્યું છે કે દિવાળી પછી હવાની ગુણવત્તા સૂચકાંક ખરાબ થઈ જાય છે. ફટાકડા અને ફટાકડા ફોડવાથી આપણા સ્વાસ્થ્ય પર ઘણી હાનિકારક અસરો પડે છે. ફટાકડા અને ફટાકડા સળગાવવાથી વાતાવરણમાં સૌથી વધુ કાર્બન ડાયોક્સાઇડ, કાર્બન મોનોક્સાઇડ અને નાઇટ્રોજન ઓક્સાઇડ વાયુઓ બહાર આવે છે. આ ઝેરી વાયુઓ અને પ્રદૂષણને કારણે હવા, પાણી અને જમીનનું સ્વાસ્થ્ય પણ પ્રદૂષિત થાય છે, જે માત્ર મનુષ્યો માટે જ નહીં પરંતુ પક્ષીઓ અને જંગલના પ્રાણીઓ માટે પણ હાનિકારક છે. તેથી તબીબો પણ બાળકો, વૃદ્ધો અને સગર્ભા મહિલાઓને દિવાળીના અવસર પર વિશેષ તકેદારી રાખવાની સલાહ આપી રહ્યા છે.

આ ફટાકડા પર્યાવરણને નુકસાન કરતા નથી

હવાની ગુણવત્તા દર વર્ષે સતત બગડી રહી છે. ધુમ્મસ જેવો દેખાતો સ્મોગ શિયાળા દરમિયાન વધી રહ્યો છે. કાઉન્સિલ ઓફ સાયન્ટિફિક એન્ડ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ રિસર્ચ એ ગ્રીન ક્રેકર્સ વિકસાવ્યા છે જે પર્યાવરણને અનુકૂળ છે. જેમાં પેન્સિલ, સ્પાર્કલર્સ, મરૂન, બોમ્બ અને ચકરીનો સમાવેશ થાય છે. આ ફટાકડાને પેટ્રોલિયમ અને એક્સપ્લોઝિવ સેફ્ટી ઓર્ગેનાઈઝેશન દ્વારા પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. ગ્રીન ફટાકડાના ઉત્પાદન દ્વારા અકસ્માતો અટકાવી શકાય છે. પરંપરાગત ફટાકડા અત્યંત ઝેરી રસાયણોથી બનેલા હોય છે જેને બાળવાથી વાતાવરણમાં પાર્ટિક્યુલેટ મેટર (PM)નું સ્તર વધે છે. PM 2.5 માનવ સ્વાસ્થ્યને સૌથી વધુ અસર કરે છે અને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું કારણ બને છે. ફેફસાં સુધી પહોંચે છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્ય પર ગંભીર લાંબા ગાળાની અસર કરે છે. આવા ઉચ્ચ સ્તરનું પ્રદૂષણ બાળકો, સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને વરિષ્ઠ નાગરિકોને સૌથી વધુ અસર કરે છે. લીલા ફટાકડામાં બેરિયમ નાઈટ્રેટ હોતું નથી.

ફટાકડામાં રહેલા આ ૬ કેમિકલ સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી છે

  1. કોપર: તે તમારી શ્વસનતંત્રને અસર કરે છે
  2. કેડમિયમ: આ તમારા લોહીની ઓક્સિજન વહન કરવાની ક્ષમતાને ઘટાડે છે, જે એનિમિયા તરફ દોરી જાય છે.
  3. ઝીંક: હવામાં તેની હાજરી વધુ ધુમાડા તરફ દોરી જાય છે. તમને ગૂંગળામણ અને ઉલ્ટી થવા લાગે છે.
  4. લીડ: નર્વસ સિસ્ટમને નુકસાન પહોંચાડે છે.
  5. મેગ્નેશિયમઃ હવામાં રહેલું મેગ્નેશિયમ તમને તાવનો અનુભવ કરાવી શકે છે.
  6. સોડિયમ: તે અત્યંત પ્રતિક્રિયાશીલ તત્વ છે. આ બળતરા પેદા કરી શકે છે.

શિવકાશીમાં સૌથી વધુ ફટાકડાના કારખાના છે

દેશના 70% ફટાકડાનું ઉત્પાદન શિવાકાશી, તમિલનાડુમાં થાય છે. સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશો અનુસાર ગ્રીન ફટાકડા અંગે વિશેષ સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે. આમ છતાં દર વર્ષે મોટા પાયે ઝેરી ફટાકડા સળગાવવામાં આવે છે, જેના કારણે દિવાળી પછી એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ વધુ ખતરનાક સ્તરે પહોંચી જાય છે. હવા અને ધ્વનિ પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કરવા માટે ગ્રીન ફટાકડાના ઉપયોગ અંગે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશો છે. ગ્રીન ફટાકડા મેગ્નેશિયમ અને બેરિયમને બદલે પોટેશિયમ નાઈટ્રેટ અને એલ્યુમિનિયમ જેવા વૈકલ્પિક રસાયણોનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. આર્સેનિક અને અન્ય હાનિકારક પ્રદૂષકોને બદલે કાર્બનનો ઉપયોગ થાય છે. પરંપરાગત ફટાકડા 160 થી 200 ડેસિબલની વચ્ચે અવાજ ઉત્પન્ન કરે છે, જ્યારે દરેક ફટાકડા માત્ર 100 થી 130 ડેસિબલ ઉત્પન્ન કરે છે. ગ્રીન ફટાકડા સંપૂર્ણપણે પ્રદૂષણમુક્ત નથી પરંતુ તે નિયમિત ફટાકડા કરતાં ઘણું ઓછું પ્રદૂષણ કરે છે.

Share your comments

Subscribe Magazine

More on News

More